مریم احمدی شیروان/
عفاف و حجاب را دو گوهر گرانبهایی میدانیم که از طرف خداوند برای حفظ و صیانت از حریم شخصی انسانها و نهاد خانواده قرار داده شده است؛ دو عنصری که سبب میشود جامعه از هر گزندی در امان مانده و خانواده مهدوی پا بگیرد. نهمین روز از دهه کرامت که به مناسبت همزمانی با سالروز واقعه گوهرشاد در 21 تیرماه 1314 و روز عفاف و حجاب، به عنوان «عفاف و حجاب، گوهر خانواده مهدوی» نامگذاری شده است؛ بهانهای شد تا با حجتالاسلام سیدمحمدمحسن دعایی، دبیرکل جبهه فرهنگی عفاف و حجاب کشور به گفتوگو نشسته و به دستاوردهای حجاب برای خانوادهها و چالشهای موجود در این راه بپردازیم.
حیا و عفت، ملکاتی قدسی در روح انسان
حجتالاسلام دعایی در ابتدا و با بیان اینکه بهرهمندی انسان از گوهری به نام عفاف و حیا را ادله عقلی و انسانی و تجارب بشری اثبات میکند، میگوید: در ادله وحیانی بیشتر از 600 روایت در متون دینی وارد شده که تأکید میکند صفات نفسانی به نام حیا، عفت، غیرت و پوشش عفیفانه جزو برجستهترین کمالات مورد تأکید شرع مقدس اسلام است؛ به طور نمونه در روایات داریم: «رأس الدین الحیاء» یا «إن الله یحب الستر و الحیاء» یعنی خدا حیا را دوست دارد. او اضافه میکند: حیا ملکهای قدسی در روح انسان است که در فارسی از آن به شرم و آزرم تعبیر میکنیم. یعنی انسان از یک نیروی بازدارنده نسبت به پلشتیها بهرهمند باشد. در تعبیری اگر کسی کار زشتی میکند میگوییم باحیا باش؛ یعنی از یک قدرت نفسانی که تو را از آلوده شدن به امور زشت باز بدارد بهرهمند باش. عفت ملکه نفسانی است که خویشتنداری انسان را در آلوده شدن به گناهان تقویت کرده و ملکهای عام هست. به بیان دیگر عفت چشم را از مرتکب شدن به گناهان ناروا برای دیده شدن بازمیدارد. عفت یک زبان عفیف است که هرگز از او تندی، فحش، حرف زشت و خشونت سر نمیزند. عفت دست، عفت شکم، عفت دامن، عفت قلب، عفت ذهن و... همه در آموزههای دینی مورد توجه و تأکید قرار گرفته است.
وظیفه دولت اسلامی، توسعه پوشش عفیفانه در جامعه است
دبیرکل جبهه فرهنگی عفاف و حجاب کشور ادامه میدهد: پوشش عفیفانه در چند آیه از آیات قرآن مورد تأکید قرار گرفته و به صراحت خداوند در قرآن پوشش عفیفانه را دستور اکید داده است. در سوره احزاب آورده است: یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْوَاجِکَ وَ بَنَاتِکَ وَ نِسَاءِ الْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلاَبِیبِهِنَّ، پوششهای خودشان را کامل به انجام برسانند. ذلِکَ أَدْنَی أَنْ یُعْرَفْنَ فَلاَ یُؤْذَیْنَ و بعد خداوند فلسفه این دستور را هم ذکر میکند و شخص اول عالم اسلام را مأمور گفتمانسازی، فرهنگسازی و اجرای آن میکند.
حجتالاسلام دعایی اضافه میکند: از این دستور متوجه میشویم که دولت و مقامات اسلام اجرایی اگر میخواهند در حکومت اسلام مشروعیت داشته باشند باید پا جای پای پیامبر اسلام(ص) گذاشته و به وظایف قطعی که خدا به پیامبر(ص) طبق آیه یاد شده ابلاغ فرموده، گفتمانسازی کرده و به توسعه پوشش عفیفانه عمل کنند زیرا پوشش عفیفانه برای زن و مرد ایجاد امنیت میکند. بنابراین اهمیت مسئله در آموزههای وحیانی محرز بوده و حجاب ضرورت دین اسلام است.
بیحجابی تمدن نیست
این کارشناس دینی در ادامه بیان میکند: آموزههای دینی بخصوص سبک زندگی رضوی در مورد بهرهمندی علاقهمندان به ساحت قدسی حضرت رضا(ع) و در این دهه مبارک کرامت بر این مسئله تأکید دارد که هر فرد علاقهمند به امام رضا(ع) به فرهنگ رضوی نیز علاقه دارد و مشتاق است امامش از او راضی باشد. به همین دلیل باید به آنچه حضرت برای آن مبعوث شده و مأموریت و گفتمانسازی داشته، عمل کند.
حجتالاسلام دعایی یادآور میشود: زائران امام رضا(ع) باید به فرهنگی که حضرت رضا(ع)، اجداد مطهرشان و بخصوص مادر گرامیشان حضرت فاطمه زهرا(س) پایهگذاری کردند مقید و پایبند باشند. ارزش حجاب و عفاف از نظر عقل هم محرز است زیرا مهمترین ابزار موفقیت یک انسان مدیریت احساس است و پوشش عفیفانه با تقویت حیا و عفت در نهادینه شدن ملکه احساس نقش بسزایی دارد. عقل حکم میکند انسان برای تمایز با سایر موجودات و حیوانات از حریم پوشش خود پاسداری کند زیرا اگر بیحجابی و بیحیایی نشانهای از تمدن بود جامعه حیوانات متمدنترین جوامع در تاریخ شناخته میشدند.
باید گفتمان مادری و همسرداری در خانواده تقویت شود
مدیرعامل مرکز مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام تشریح میکند: در جهان غرب معاصر نهضت عفتگرایی به شکل توفندهای در حال یارگیری و هویتسازی اجتماعی است. در غرب جریانهای بسیار قوی سیاسی شکل گرفته و بر این قائل هستند که افراد تا ازدواج نکردهاند، انگشت یک نامحرم نباید به بدن آنها اصابت کند. در غرب به خاطر حاکمیت فرهنگ لیبرالیستی و اومانیستی و آوردن زن در میدان اجتماعی و حاکمیت موجهای سهگانه فمینیسم و پاشیده شدن نهاد خانواده و از بین رفتن ارزشها، بحرانهای زیادی به معنای دقیق کلمه وجود دارد و فرهیختگان آن جامعه به استناد تجارب بسیار به عفتگرایی و برگشت زن به خانه همت گماردهاند. او عنوان میکند: به باور آنها باید گفتمانهای مادری، همسرداری، تربیت نسل و... درون نهاد خانواده تقویت شود؛ اما در کشور ما عناصری مانند نفوذ، خودباختگی و بیهویتی پررنگتر شدهاند و غفلت و بیتوجهی به آسیبهای آن دامن میزند.
دعایی در پایان تأکید میکند: جای آن است که در دهه کرامت علاقهمندان، مشتاقان و شیفتگان مکتب رضوی و امام مهربانیها برای هر چه بیشتر تخلق به اخلاق رضوی که تخلق به اخلاق الهی و دستور خداست خود و اطرافیانشان را به داشتن پوشش عفیفانه تشویق و ترغیب کنند. منظور از پوشش عفیفانه تقید به چادر نیست بلکه پوششی است که زن را در معرض نامحرم قرار ندهد. باید تلاش کنیم در این دهه کرامت، رشد فضایل اخلاقی که مورد تأکید حضرت رضا(ع) است، در جامعه علاقهمندان ایشان و همه جامعه اسلامی انسانی ایرانی بویژه نسل جوان و فرهیخته که امیدهای آینده هستند تقویت شود.
نظر شما