زینب دهقانی؛ پژوهشگر جمعیت و خانواده/

مدتی است که زنگ خطر جمعیت در ایران به صدا درآمده و کارشناسان و دغدغه‌مندان این حوزه از این بابت ابراز نگرانی کرده‌اند. با ادامه روند موجود و بر اساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته تا ۳۰ سال آینده نرخ باروری در ایران به حد جانشینی نخواهد رسید. در واقع شیب منفی رشد جمعیت خبر از بحران سالمندان و بازنشستگان در آینده‌ای نه چندان دور را می‌دهد. رهبر معظم انقلاب نیز بارها در این مورد هشدار داده‌ و توصیه‌هایی درباره فرزندآوری و افزایش جمعیت که مبتنی بر نظرات کارشناسی و دیدگاه‌های دقیق و کلان است، داشته‌اند.

از سویی حساسیت رسانه‌های خارجی به این موضوع همیشه در خور توجه بوده؛ به‌ طوری ‌که همواره سعی داشته‌اند آن را موضوعی بی‌اهمیت یا غلط جلوه دهند و آن را به حاشیه ببرند.

 شاهد این ادعا گزارش اخیر بی‌بی‌سی فارسی پس از انتشار بیانات رهبری در دیدار با زوج‌های جوان است. عنوان گزارش مذکور این چنین است: «آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به آمار آمریکا خواهان افزایش جمعیت ایران شد». بی‌بی‌سی در ادامه نوشت: «آیت‌الله خامنه‌ای در بخشی از سخنانش گفته است: در آمریکا هر خانواده 15 بچه دارد، 20 بچه دارد و از این قبیل، تشویق می‌شوند و هیچ کس مذمتشان نمی‌کند. اما نوبت به کشور ما که می‌رسد، این طرف قضیه تشویق می‌شود، کم‌فرزندی و مانند این». این رسانه در ادامه تأکید می‌کند: بر پایه آمار منتشر شده در آمریکا، خانواده‌های آمریکایی کمتر از دو فرزند دارند.

اما حقیقت ماجرا چیست؟!

رهبر انقلاب چندی پیش در دیدار با زوج‌های جوان فرمودند: «افزایش فرزند باید به‌ صورت یک فرهنگ دربیاید. در بعضی از کشورهای غربی مثلاً آمریکا خانواده‌ای هست که حتی ۱۵ بچه دارند، ۲۰ بچه دارند...». تفاوت این روایت بی‌بی‌سی با حقیقت کلام رهبری و تحریف صورت گرفته کاملاً مشخص است. در واقع در این خبر، رسانه بی‌بی‌سی تلاشی مذبوحانه برای کم‌اطلاع یا دروغگو خواندن رهبر انقلاب داشته است.

به راستی هدف این فریب رسانه‌ای چیست؟

به نظر می‌رسد مدت‌هاست رسانه‌های خارجی سعی در غیرواقعی و غیرکارشناسی خواندن سیاست‌های جمعیتی و بدگمان کردن عامه مردم نسبت به صحت توصیه‌های رهبری در این باره دارند. مبرهن است که جمعیت و نیروی کار جوان از پایه‌های اصلی یک جامعه برای بقا و پیشرفت به شمار می رود. طبیعی است که اگر این مسئله اکنون مورد بررسی و سیاست‌گذاری قرار نگیرد کشور در آینده با بحران‌های اجتماعی و اقتصادی متعددی روبه‌رو خواهد شد. نکته اینجاست موضوع آن قدر حیاتی و حساس است که رسانه‌ معلوم‌الحالی چون بی‌بی‌سی دست به دامان تحریف و دروغ برای ایجاد کج‌فهمی و عوام‌فریبی شده‌ است، اما همچنان بعضی در داخل این مهم را کتمان می‌کنند و آن را مسئله و اولویت کشور نمی‌دانند.

نکته‌ دیگری که شایان توجه است این است که با وجود اینکه این رسانه‌ انگلیسی اینچنین برای بی‌اهمیت جلوه دادن دغدغه‌های جمعیتی تلاش می‌کند، در بسیاری از کشورهای اروپایی از جمله انگلیس، حمایت‌های خوبی برای تشویق خانواده‌ها به فرزندآوری و افزایش جمعیت می‌شود. دولت انگلیس که از اقتصاد سالمندی رنج می‌برد علاوه بر افزایش سن بازنشستگی با جذب نیروهای متخصص و جوانان تحصیلکرده دیگر کشورها و نیز اعطای مشوق‌هایی نظیر دادن مرخصی زایمان به مادر و پدر نوزاد، پرداخت هزینه مهد کودک فرزندان خانوارها و نیز ارائه مسکن متناسب با تعداد اعضای خانوار، درصدد است بر شمار تولدها و جمعیت جوان بیفزاید که این موضوع دروغ و تناقض رسانه‌ بی‌بی‌سی را به خوبی آشکار می‌سازد.