قدس آنلاین-گروه استان ها: بارش شدید باران با سرعت و حجمی باورنکردنی یکی‌یکی روستاهای بر سر راه را نابود کرد و حتی خودروهای عبوری در محور پارک ملی گلستان را هم با خود برد.

 در این سیل هزاران تن خاک جابه‌جا و مخزن سد گلستان پر شد. این سیل در سال بعدازآن سال ۱۳۸۲ درست در همان روز برای بار دیگر تکرار شد و این بار هم جان تعدادی از مردم این استان و مسافران را گرفت.

همچنین بر اساس آمار خسارات سیل استان گلستان از ابتدای دهه ۷۰ تا ابتدای سال ۹۶ بیشترین سیلاب‌ها در مراوه‌تپه با ۴۴ فقره، علی‌آبادکتول با ۳۹ فقره و کردکوی با ۳۳ فقره رخ‌داده است. بااین‌حال بیشترین خسارت‌ها سهم شهرستان‌های گالیکش، آزادشهر، مراوه‌تپه، رامیان، علی‌آبادکتول و غیره بود.

وقوع سیل و خسارت‌های بی‌شمار آن بیش از آنکه ناشی از قهر طبیعت باشد، نتیجه فعالیت‌های ناصواب انسانی است. تخریب جنگل‌ها و مراتع، چرای بی‌رویه دام در بالادست سدها و مسدود کردن غالب رودخانه‌های کشور با دیواره‌های بتونی، انجام فعالیت‌های عمرانی غیر کارشناسی، فرسایش شدید خاک به علت خشک‌سالی‌های مداوم بخشی از دلایل وقوع سیلاب‌هاست.

اگر اجرای طرح‌های زیربنایی مانند تکمیل زهکشی و لایروبی رودخانه‌های گلستان با تأخیر مواجه و به فراموشی سپرده شود بازهم باید در انتظار سیلاب‌های مخرب دیگری بوداما نکته قابل‌تأمل این است چرا بااینکه هرساله بخشی از اعتبارات ماده ۱۰ و ۱۲ و هم‌چنین بخشی از اعتبارات دستگاه‌ها برای کاهش خسارت‌های سیل هزینه می‌شود اما همچنان صدمات جبران‌ناپذیری از این بلای طبیعی به گلستان وارد می‌شود و این سؤالی است که از برخی از مدیران چنین پاسخ می‌دهند.

شاید بخشی از پاسخ  به این سؤال را که آیا امکان جلوگیری از خسارت‌ها وجود داشت یا خیر در سخنان سرپرست استانداری گلستان مستتر باشد.

میر محمد غراوی هم‌زمان با جاری شدن سیل در این استان در فروردین‌ماه امسال ادعا کرد اگر سال گذشته اعتبار ۲۰۰ میلیارد تومانی سد نرماب در اختیارمان قرار می‌گرفت، با تکمیل این سد حجم سیلاب در گلستان کنترل می‌شد.

وی در این راستا افزود: در طول سیل گلستان دو میلیارد و ۱۵۰ میلیون مترمکعب رواناب تولید شد درحالی‌که حجم سدهای استان فقط ۸۵ میلیون مترمکعب بود.

مدیریت سیل بر روی کاغذ

مدیرعامل آب منطقه‌ای گلستان  مقابله باسیل را نیازمند برنامه‌ریزی، مدیریت و در حقیقت تأمین اعتبارمی داند.

علی نظری بیان می‌کند: برنامه جامع مدیریت سیل استان در سال ۸۵ تهیه و در کارگروه‌های استانی به تصویب رسید و برای اجرای این برنامه وظایفی برای سازمان‌ها و دستگاه‌های مختلف ازجمله هواشناسی، منابع طبیعی و آبخیزداری، جهاد کشاورزی و راه و شهرسازی تعریف شد.

وی با اشاره به اینکه در راستای اجرای این طرح در همان سال حدود ۹۵۴ میلیارد تومان نیز پیش‌بینی و مورد طلب قرار گرفت اما ردیف اعتباری برای آن در نظر گرفته نشد.

نظری با اشاره به اینکه در سال ۹۲ هزینه‌های اجرای این برنامه به‌روزرسانی شد  و لذا دو هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای عملیاتی کردن این برنامه پیش‌بینی شد اما بازهم این اعتبار برای اجرای طرح تأمین نشد.

می بیان می‌کند:هرچند از آن سال تاکنون اعتبار ویژه‌ای تحت عنوان برنامه جامع مدیریت سیل به استان اختصاص پیدا نکرد اما اقداماتی در جهت این برنامه انجام‌شده است که می‎توان به ساخت سدهای بوستان و نرماب اشاره کرد.

درس نگرفتیم

بعد از گذشت ۵ ماه از این سیل ویرانگر حال که آب از دیوار ه های شهر فروکش کرده و بازار شایعات نیز از تب‌وتاب افتاده است استاندار گلستان در حضور خبرنگاران اعتراف می‌کند که از سیل‌های گذشته درس عبرت نگرفتیم.

هادی حق‌شناس در این رابطه به ما می‌گوید: جدا از اقداماتی که می‌توانست هم‌زمان با جاری شدن سیل صورت گیرد؛ تکمیل سد نیمه‌تمام نرماب، لایروبی رودخانه‌ها و باز کردن بهنگام دریچه سدها می‌توانست از بروز خسارت تا حد زیادی جلوگیری کند.

وی ابراز می‌کند: اگر اجرای طرح‌های زیربنایی مانند تکمیل زهکشی و لایروبی رودخانه‌های گلستان با تأخیر مواجه و به فراموشی سپرده شود بازهم باید در انتظار سیلاب‌های مخرب دیگری بود.

وی بیان می‌کند: تجارب ادوار گذشته حاکی است هر ۱۰ سال حداقل یک سیل بزرگ در گلستان اتفاق می‌افتد که درس نگرفتن از آن و کم‌توجهی به‌ضرورت رفع نارسایی‌ها این استان را آسیب‌پذیر و به محلی برای تاخت‌وتاز سیلاب‌های ویرانگر تبدیل کرده است.

استاندار گلستان افزود: کم بودن پوشش گیاهی در مناطق شمالی باوجود داشتن استعداد کاشت درخت از دیگر عوامل مستعد بودن این مناطق به سیل‌خیزی است که با ایجاد ستاد توسعه درختکاری و بهره گرفتن از پشتیبانی مردم، درخت‌های زیادی در شهر و روستاهای شمال استان غرس خواهد شد.