به نظر میرسد که اگرچه  تعاون روستایی خراسان رضوی درراستای انجام وظایفش و به عنوان یکی از قطب های هشت گانه تولید گوجه فرنگی در کشور برای حمایت از کشاورزان، خرید حمایتی را آغاز کرده، اما درشرایطی که کارخانجات این محصول را به ثمن بخس از کشاورزان میخرند حاضر نیستند قیمت فروش خودرا کاهش دهند ، حال باید دید که آیا مسوولان سازمان صنعت ، معدن وتجارت که وظیفه نظارت بر تولید را دارند پاسخی برای این معما تدارک دیده اند؟ باید یادآور شویم که  خراسان رضوی همچنان که یکی از قطبهای تولید گوجه فرنگی است ؛ یکی از قطبهای تولید رب گوجه هم هست و باید پرسید که ناظران دولتی تا چه زمانی قصد دارند خود را به خواب بزنند واز پاسخگویی طفره بروند؟

***گوجه ارزان ، رب گران

طی چندماه اخیر قیمت رب گوجه فرنگی اندک اندک  افزایش یافت ، مسوولان اعلام کردند که این افزایش قیمت کاذب است و طی روزهای اینده کاهش خواهد یافت ، اما برغم گذشت یکماه از وعده ها و اعلام قیمت مصوب ، هنوز مردم رب گوجه فرنگی را گران میخرند. این همه درحالی است که کشاورزان هم از این گرانی سودی نمیبرند و رئیس سازمان تعاون روستایی خراسان رضوی مدعی است ،  کاهش چشمگیر قیمت گوجه فرنگی ، زیان سنگینی به  کشاورزان وارد کرده و به همین دلیل خرید حمایتی این محصول به ازای هر کیلو ۱۱ هزار و ۵۰۰ریال آغاز شده است.

بنا براین گزارش درحالیکه سامانه اطلاع‌رسانی 124، قیمت رب گوجه فرنگی را ۱۵۲۰۰ تا ۱۸۲۰۰ تومان اعلام کرده، قیمت رب در بازار حدود ۴۰ درصد گرانتر از میانگین قیمتی اعلامی در این سامانه عرضه می‌شود.

سامانه اطلاع رسانی قیمت کالا و خدمات ۱۲۴، که اخیراً با همکاری سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان و مرکز توسعه تجارت الکترونیکی وزارت صنعت، معدن و تجارت طراحی و به بهره‌برداری رسیده است، گفته شده با رصد روزانه قیمت ۱۰۰ قلم کالای اساسی و مورد نیاز شهروندان، اقدام به اطلاع‌رسانی قیمت حداقل و حداکثری این اقلام کند.

اما علی‌رغم اعلام حداکثر و حداقل قیمتی کالاها در این سامانه، در برخی موارد، قیمت‌های اعلامی سامانه ۱۲۴، تناسبی با قیمت‌ این کالاها در بازار ندارد؛ به عنوان مثال در این سامانه، قیمت رب در بسته‌بندی‌های ۹۰۰ گرمی، بین ۱۵۲۰۰ تا ۱۸۲۰۰ تومان اعلام شده است درحالیکه قیمت رب در کارخانه، بی توجه به قیمت‌های اعلامی این سامانه، تا ۲۵ هزار تومان هم قیمت خورده است.

***تکذیب گرانی رب گوجه

درمقابل این گرانیهای موجود دربازار،  معاون نظارت بر کالاهای مصرفی و شبکه های توزیعی و اقتصادی سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان اعلام کرد: مقرر شد تاثیر کاهش قیمت گوجه فرنگی با توجه به سهم قابل توجه آن در تولید رب، اعمال و تمامی واحدها نسبت به تعدیل قیمت اقدام کنند. به همین منظور حداکثر قیمت مصرف کننده قابل قبول برای درج بر روی محصولات به زودی اعلام می شود.

«سید داود موسوی» با تکذیب خبر افزایش ۴۰ درصدی قیمت رب گوجه فرنگی بیان کرد:  هرچند در حال حاضر رب گوجه فرنگی از اقلام مشمول اولویت اول قیمت گذاری تثبیتی و تکلیفی نیست و واحدهای تولیدی ذیربط باید بر اساس ضوابط عمومی قیمت گذاری مصوب هیأت تعیین و تثبیت قیمت‌ها نسبت به تعیین قیمت کالای خود اقدام کنند، اما به دلیل کاهش قیمت گوجه فرنگی و سهم بالای آن در قیمت رب، هماهنگی لازم با واحدهای تولیدی و انجمن ذیربط به منظور تعدیل قیمت از طریق این سازمان انجام گرفته است.

وی تصریح کرد: برخلاف خبر منتشر شده نه تنها قیمت رب افزایش نیافته، بلکه شاهد کاهش قیمت آن نیز خواهیم بود و همانطور که پیش از این نیز اعلام شد، شفافیت در قیمت کالاها و دسترسی آسان مصرف کنندگان به قیمت های موجود در بازار و قیمت های مصوب از جمله اهداف و راه‌اندازی سامانه اطلاع رسانی قیمت کالا و خدمات است.

***قیمت بی سابقه گوجه فرنگی

درحالیکه طی روزهای اخیر مسوولان دولتی تلاش دارند تا اینگونه وانمود کنند قیمت رب گوجه فرنگی کاهش میابد اما بررسی امروز خبرنگار ما نشان داد که همچنان تغییری در قیمت ها رخ نداده و افزایش قیمت تا کیلویی 24هزارتومان رویت میشود.

درهمین راستا ؛ رئیس انجمن صنایع تبدیلی کشاورزی خراسان رضوی گفت: خرید تضمینی گوجه فرنگی به کاهش قیمت رب کمک نمی‌کند، بلکه به افزایش قیمت رب کمک می‌کند، اقتصاد دستوری باعث نابودی صنعت تولید می‌شود و عرضه و تقاضاست که نرخ کالا را تعیین می‌کند.

 علیرضا بوستانی افزود: سال گذشته به دلیل کاهش کشت، گوجه‌فرنگی به قیمت سرسام‌آوری رسید. دو نوع گوجه‌فرنگی تازه‌خوری و صنعتی داریم که گوجه‌فرنگی صنعتی به این دلیل که درهم است و در جمع‌آوری کیفیت بازار پسندی چندان برایش مطرح نیست، برای کارخانه‌ها کشت می‌شود. سال گذشته قیمت گوجه‌فرنگی به علت کمبود به میزان بسیار بالایی رسید که در طول ۴۰ سال گذشته بی‌سابقه بود. قیمت گوجه‌فرنگی صنعتی به ۲۴۰۰ تومان رسید که در این صورت قیمت گوجه‌فرنگی تازه‌خوری دو برابر آن خواهد بود.

 رئیس انجمن صنایع تبدیلی کشاورزی خراسان رضوی ادامه داد: ۸۰ درصد قیمت یک قوطی رب گوجه‌فرنگی را خود گوجه تشکیل می‌دهد. با افزایش قیمت شرایط به قدری بد و مسائلی ایجاد شد که موجب شد واحدهای نظارتی نیز وارد این صحنه شوند و فشارهای مضاعفی بیاورند. تا آنجا پیش رفت که کارخانجات را مجبور می‌کردند زیر قیمت تمام شده عرضه کنند. وقتی این گوجه‌فرنگی به قیمت ۲۴۰۰ تومان رسید، به گونه‌ای بود که ما می‌گفتیم کشاورزان پول زمین خود را نیز از این فروش می‌گیرند، زیرا قیمت تمام شده یک کیلو گوجه‌فرنگی حدود ۵۰۰ تومان است.

 ***نرخ منطقی برای کشاورز

وی بیان کرد: هیچ کس در سال گذشته نبود که از صنایع تبدیلی حمایت کند، بلکه با محدودیت و ممنوعیت صادرات کار را بدتر کردند. ما در صنایع تبدیلی دو ماه تولید برای ۱۲ ماه مصرف کشور انجام می‌دهیم، ضمن اینکه در صنایع تبدیلی در تولید رب دو برابر مصرف کشور تولید داریم، بنابراین باید حتما صادرات کنیم، در حالی که صادرات را ممنوع کردند و اجناس در انبارها دپو شد. امسال مقابل این وضعیت بود.

 بوستانی اضافه کرد: یعنی سال گذشته این اقتصاد دستوری باعث شد که قیمت شکر سرکوب شود، بنابراین کشاورزان میلی به کاشت چغندر قند پیدا نکردند و بخش چغندر قند نیز به گوجه‌فرنگی اختصاص داده شد که امسال با افزایش کشت مواجه شدیم، طبیعتا قیمت‌ها منطقی شد، هرچند رب‌های گوجه سال قبل در انبار مانده بود.

 رئیس انجمن صنایع تبدیلی کشاورزی خراسان رضوی گفت: مشکلاتی داریم که گاه می‌گویند قیمت گوجه‌فرنگی ارزان شده اما رب گران است، در حالی که اینگونه نیست. اگر به تاریخ تولید روی قوطی نگاه کنیم، متوجه می‌شویم که قیمت بالای رب مربوط به زمانی بوده که گوجه‌فرنگی گران به کارخانه رفته و امروز که قیمت گوجه‌فرنگی به نرخ منطقی حدود ۸۰۰ تومان رسیده و قیمت تمام شده ۵۰۰ تومان بوده، قیمت ۸۰۰ تومان برای کشاورز سود خوبی دارد.

بوستانی خاطرنشان کرد: در چند وقت گذشته که گوجه به قیمت ۸۰۰ تومان رسیده، رب را در جاده در وانت‌ها با قیمت ۱۰ هزار تومان می فروشند. ما به سازمان بازرسی و نظارت گفتیم که حاضریم به همه شبکه‌های توزیع رب ۹۵۰۰ تومان بدهیم و قیمت مصرف‌کننده را ۱۰ هزار تومان بگذاریم تا مردم گران نخرند.

 ***رب ارزان نمیشود

رئیس انجمن صنایع تبدیلی کشاورزی خراسان رضوی با بیان اینکه قیمت دستوری گوجه‌فرنگی سه خسارت بزرگ به بار می‌آورد، عنوان کرد: خسارت اول این بود که قیمت محصول گوجه‌فرنگی در حال حاضر ۸۰۰ تومان است و قصد دارد به اجبار خریده، به کارخانه‌ها بدهند و کارمزدی کار کنند، در حالی که اگر قیمت افزایش یاید، زیانش ابتدا برای مصرف‌کننده داخلی است. اکنون که گوجه‌فرنگی به قیمت منطقی رسیده، می‌خواهیم ۸۰ میلیون جمعیت را فدای بخش کوچکی کنیم که می‌خواهند محصولشان را گرانتر بفروشند، بنابراین خریدار باید گران بخرد، زیرا دو برابر مصرف تولید می‌کنیم.

وی افزود: دوم اینکه وقتی نرخ گوجه‌فرنگی را بی‌جهت و دستوری افزایش دهیم، قیمت تمام شده کارخانجات ما نیز افزایش می‌یابد و چون رب مانند نفت محصولی جهان‌شمول است، اگر قیمت تولیدی ما گران باشد، صادرات انجام نمی‌شود و وقتی صادرات صورت نگیرد، اجناس در کارخانه‌ها دپو شده و باعث می‌شود که صنایع تبدیلی ما از بین بروند.

 بوستانی ادامه داد: سوم اینکه ما وقتی نرخی را دستوری افزایش می‌دهیم، جایگزینی برای آن‌محصول پیدا می‌شود. وقتی بخواهیم با اجبار نرخ گوجه‌فرنگی را افزایش دهیم و گران بخریم یا بفروشیم، با توجه به اینکه محصولی صنعتی بوده، نقدشوندگی آن بسیار راحت است و کشاورز بابت این تولید هزینه‌ای نمی‌دهد، بنابراین رغبتی به کاشت محصولات دیگر پیدا نمی‌کند، مشکل دیگری ایجاد می‌شود و در سایر محصولات دچار کمبود می‌شویم.