هاشم رسائی‌فر/

سفر اخیر وزیر کشور و استاندار خراسان رضوی به کشور قرقیزستان با توجه به اهدافی که برای آن مطرح شده، گسترش مناسبات‌های مختلف بین طرف قرقیز و خراسانی‌ها را در پی خواهد داشت البته با این پیش‌فرض که شرایط کاملاً مهیا شود؛ شرایطی که حتی در نشست رحمانی فضلی و رزم حسینی با ایرانیان فعال در حوزه تجارت و بازار قرقیزستان در بیشکک از سوی آن‌ها مطرح و برای حل و فصل آن‌ها پیشنهادات و قول‌هایی داده شد.

با وجود این و با توجه به اینکه به زودی ایران وارد مجمع اقتصادی اوراسیا خواهد شد این فرصت برای خراسان رضوی به وجود خواهد آمد که علاوه بر قرقیزستان با پنج کشور دیگر عضو در مجمع اقتصادی اوراسیا یعنی بلاروس، قزاقستان، روسیه، تاجیکستان و ازبکستان بر سر مسائلی از جمله مبادلات اقتصادی و تجاری در ارتباط مستقیم باشد. بازار 300 میلیونی که مجمع اقتصادی اوراسیا پیش روی ما قرار خواهد داد فرصتی است که در صورت برنامه‌ریزی درست می‌توان برداشت‌های زیادی از آن داشت و به اهداف قابل توجهی دست یافت.

*سهم 75 درصدی خراسان رضوی از صادرات ایران به قرقیزستان

علی رسولیان، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی در خصوص آنچه در حال حاضر از مراودات بین خراسان رضوی و شهرها و استان‌های قرقیزستان وجود دارد، گفت: در شرایط فعلی چیزی در حدود 75درصد از مراودات تجاری ایران با قرقیزستان از کانال تجار و فعالان اقتصادی خراسان رضوی صورت می‌گیرد که برای مثال در چهار ماهه ابتدای سال جاری رقمی در حدود 11 میلیون دلار صادرات از خراسان رضوی به قرقیزستان صورت گرفته است. گرچه با وجود ظرفیت‌هایی که وجود دارد این آمار و ارقام قابلیت افزایش خیلی بیشتری دارد.

وی در ادامه افزود: در حال حاضر بیش از 200 فعال اقتصادی از خراسان رضوی در حوزه‌های مختلف اقتصادی فعالیت دارند که با افزایش ظرفیت‌ها می‌شود در آینده سهم خوبی از بازار 4 میلیارد دلاری قرقیزستان را در اختیار بگیریم. این موضوع نیاز به مرتفع‌سازی چند مورد است نخست اینکه قرقیزستان عضو سازمان تجارت جهانی است و برای واردات، تعرفه‌های بالایی را اعمال می‌نماید که این خود به خود موجب می‌شود که صادرکننده رغبت کمتری نسبت به صادرات به این کشور داشته باشد این موضوع با توجه به رسمی شدن عضویت ایران در مجمع اقتصادی اوراسیا تا حدودی حل خواهد شد و تعرفه‌ها به شدت پایین خواهد آمد.

رسولیان همچنین عنوان کرد: موضوع بعدی که مطرح است این است که پس از سقوط پرواز مشهد به بیشکک و تعطیل شدن خطوط پرواز بین مشهد و بیشکک تردد خراسانی‌ها به بیشکک و برعکس به شدت سخت شده که باید برای سفر از دوبی، قطر، ترکیه و... اقدام شود که برای بیشتر شدن مراودات بین خراسان رضوی و قرقیزستان چاره‌ای جز برقراری خطوط هوایی نیست. این موضوع البته با پیگیری وزیر کشور و استاندار خراسان رضوی در حال حصول نتیجه است و شرکت هوایی متقاضی برقراری خط هوایی هم مشخص شده و با جدیت در حال پیگیری است. برای شروع نیز در نظر داریم اگر خط هوایی برقرار شود در آذرماه نمایشگاهی در بیشکک برگزار کنیم.

سومین مطلب مشکلاتی هست که در حوزه حمل و نقل ریلی است که نتوانسته‌ایم از این طریق تاکنون محصولاتمان را به قرقیزستان صادر نماییم و همواره با مشکلاتی مواجه بوده‌ایم که در این مورد  پیگیر هستیم تا با همراهی وزارت راه و شهرسازی تسهیلگری حداقل در مبحث تردد واگن‌های امدادی اتفاق بیفتد و این مشکل نیز مرتفع شود.

* ارتقای صادرات خراسان رضوی به قرقیزستان تا 10 برابر

معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی اظهار داشت: برطرف شدن موانعی که در حال حاضر وجود دارد می‌تواند رقم صادرات خراسان رضوی به قرقیزستان را تا 10 برابر فعلی افزایش دهد. این کشور کشش صادرات در حوزه‌های مصالح ساختمانی، صنایع شیمیایی، موادغذایی، منسوجات و اقلامی از این دست را دارد و می‌توان حبوبات خوب و گوشت را از قرقیزستان وارد کرد. ضمن اینکه پرداختن به این قضیه که قرقیزستان کشور توانمندی در حوزه درمان نیست که با توجه به فراهم شدن زیرساخت‌های لازم برای سفر مردم این کشور به مشهد، می‌شود از ظرفیت گردشگری سلامت نیز بهره قابل توجهی برد، گرچه برای گردشگری زیارت هم با اینکه اهل تسنن بیشتر در قرقیزستان زندگی می‌کنند اما تجربه نشان داده مردم این کشور علاقه‌مندی خاصی به سفر به مشهد و زیارت امام رضا(ع) دارند که اگر پرواز مشهد به بیشکک راه‌اندازی شود و مسئله صدور ویزا در فرودگاه حل شود در این زمینه هم قابلیت‌های زیادی هست که می‌شود آن‌ها را ارتقا داد.

*35 کشور مورد هدف صادراتی خراسان رضوی

رسولیان با اشاره به این موضوع که کشور قرقیزستان بدون تردید تنها کشور هدف برای خراسان رضوی در گسترش روابط تجاری و اقتصادی نیست و نخواهد بود، گفت: بازار قرقیزستان بازار بزرگی نیست اما تجربه خوبی می‌شود برای گسترش روابط با سایر کشورها برای استان ما. بیشترین هدف مد نظر ما در شرایط فعلی پس از عضویت در اوراسیا، رسیدن به بازار روسیه و سایر کشورهای عضو این مجمع است. خراسان رضوی در حال حاضر با 35 کشور اهداف صادراتی دارد که این رقم تا 92 کشور نیز قابل افزایش است بی‌شک با توجه به شرایط تحریمی نگاه ویژه به کشورهای همسایه و ظرفیت‌هایی که در این خصوص وجود دارد و مراوداتی که می‌شود با استان‌های این کشورها برقرار نمود مد نظر است که افق خوبی را پیش روی اقتصاد و تولید استان قرار خواهد داد.

*حضور در اوراسیا فرصتی مناسب برای تجارت استان و کشور

فیروز ابراهیمی، دبیر خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی نیز با اشاره به قطعی شدن حضور ایران در جمع کشورهای مجمع اقتصادی اوراسیا گفت: از نیمه دوم به احتمال زیاد به شکل عملی حضور ایران در این مجمع قانونی می‌شود که ورود به آن سبب خواهد شد تا جمعیت 300 میلیون نفری به ظرفیت توسعه صادرات ما افزوده شود که این در واقع فرصت خیلی مناسبی برای ما با توجه به برداشته شدن تعرفه‌های گمرکی این کشورها با ورود ایران به جمع آن‌ها خواهد شد. به گمانم این فرصت بسیار مناسب و میمونی برای ما به ویژه در خراسان رضوی خواهد بود که در همسایگی اغلب این کشورها قرار داریم.

وی در ادامه اظهار داشت: برقراری خط هوایی بین بیشکک و مشهد که در گذشته هم وجود داشته بزرگ‌ترین اتفاقی است که می‌تواند در این مبحث بیفتد و سطح روابط تجاری و اقتصادی را بین ما و آن‌ها به سطح قابل قبولی افزایش دهد؛ چراکه با این اتفاق زمینه حضور فعالان اقتصادی ایران در قرقیزستان و برعکس تسهیل پیدا می‌کند ضمن اینکه کمک بزرگی در بحث توسعه گردشگری در استان ما به خصوص در مباحث گردشگری سلامت خواهد بود. هرچند که در این مورد باید حواسمان جمع باشد که یکسری آسیب‌هایی هم داریم و نهادهای نظارتی باید مواظب باشند گردشگرانی که از قرقیزستان وارد مشهد می‌شوند گرفتار دام دلالانی که بعضاً در حوزه سلامت و درمان فعالیت می‌کنند نیفتند و موجب نشود این فرصت از دست برود.

دبیر خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی همچنین اظهار داشت: سبد سوغات یکی از مواردی است که باید به آن توجه بیشتری شود. ما در حال حاضر 2هزار کارگاه فعال در حوزه انگشترسازی در مشهد داریم که با تجدیدنظر در خصوص قانون خروج 3کیلو نقره به جای 150 گرم برای هر نفر مسافر مثل کاری که برای سنگ‌ها انجام می‌شود می‌توان شاهد تحول بسیار بزرگی در حوزه سنگ‌های زینتی و قیمتی در استانمان باشیم. ضمن اینکه مباحثی همچون زعفران و زرشک به عنوان محصولاتی که خارجی‌ها به آن‌ها توجه زیادی دارند نیز می‌تواند رونق خاصی در این بخش به وجود آورد.