جواد فراهانی/

  «مارک اسپر» وزیر دفاع آمریکا روز جمعه اعلام کرد این کشور قصد دارد به درخواست محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی ۳ هزار سرباز خود را به این کشور اعزام کند. پس از این دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا فاش کرد که عربستان پذیرفته است در مقابل ارسال نیروهای آمریکایی به کشورش پول پرداخت کند.

رئیس جمهور آمریکا تأکید کرد: ما هم سرباز و هم هرچیز دیگری که بخواهید برای کمک به عربستان می‌فرستیم، اما آیا شما حاضرید؟ من از عربستان خواستم که مقابل هرچیزی که برایش می‌فرستیم پول بدهد. اکنون عربستان این خواسته ما را پذیرفته و ما مقامات سعودی را به این خاطر تحسین می‌کنیم.

این سخنان ترامپ گفته‌های پیشین او در مورد باج خواهی از عربستان و توصیف آن به گاو شیرده را در اذهان زنده کرد. دونالد ترامپ از زمان ریاست جمهوری همواره چشمداشت خود به پول عربستان را ابراز داشته و با وعده حمایت نظامی از آن که به مرور زمان مشخص شده این وعده‌ها تو خالی است، با شیوه‌ها و بهانه‌های مختلف، از جمله تبلیغ خطر ایران برای امنیت منطقه بزرگ‌ترین باج خواهی‌های مالی را محقق کرده است؛ به گونه ای که تاکنون معاملاتی به ارزش بیش از ۴۲۰ میلیارد دلار را با سعودی‌ها امضا کرده است.

ترامپ سعودی را تلکه می‌کند

پایگاه تحلیلی خبری «الخلیج آنلاین» در این خصوص می‌نویسد: در حالی که رئیس جمهور آمریکا از اتفاقات منطقه، جنگ یمن و اختلافات عربستان با ایران همواره به عنوان فرصتی برای پرکردن خزانه واشنگتن به طور مستقیم و غیر مستقیم استفاده کرده و «بهای حمایت» عنوان باج خواهی‌هایش بوده، اما به خواسته‌های ریاض برای حمایت از خاک خود در مقابل اتفاقات اخیر پاسخ نداد. اتفاقات اخیر در منطقه و حمله نیروهای یمنی به تأسیسات نفتی آرامکو، دروغگویی ترامپ در مورد حمایت از عربستان را ثابت کرد و نشان داد که آن همه اموال سعودی به فنا رفته است؛ به گونه‌ای که آسمان آن‌ها باز و آب‌های منطقه ایشان قابل نفوذ است.

محمد النوبی، کارشناس نظامی یمنی می‌گوید: ترامپ از برجسته کردن تهدید ایران برای باج خواهی عربستان بهره می‌برد. او همیشه از وجود تهدید ایران علیه امنیت منطقه سخن می‌گوید تا کشورهای عربی و به ویژه عربستان سعودی را بترساند تا پول بیشتری را به اقتصاد آمریکا تزریق کنند. این درحالی است که پاسخ عربستان به باج خواهی‌های مالی آمریکا با هدف توقف نفوذ ایران نتیجه‌ای جز استفاده بیشتر واشنگتن از اموال سعودی نخواهد داشت.

اشغال عربستان به حساب خود سعودی‌هاست

عماد آبشناس، کارشناس مسائل بین‌المللی در گفت‌وگو با شبکه الجزیره اقدام اخیر آمریکا در ارسال نیروی جدید به عربستان را اشغال این کشور توصیف می‌کند و می‌گوید: ما امروز شاهد سیاست جدید آمریکا در منطقه هستیم و آن اشغال عربستان به بهانه مقابله با ایران به حساب خود سعودی‌هاست. آمریکایی‌ها متحدانی نزدیک تر از نیروهای کرد در سوریه نداشتند، ولی دیدیم که چگونه پس از آنکه از آن‌ها برای تحقق اهداف خود در سوریه بهره بردند، پشت آن‌ها را خالی کردند؛ بنابراین مقابل عربستان هم چیزی فراتر از این نیست.

وی  تأکید می‌کند: آمریکا امروز به دنبال عقد قراردادی ۵۰ ساله با عربستان تحت عنوان حمایت از چاه‌های نفت آن است که این عملاً به مفهوم اشغال سعودی به حساب خود آن‌هاست که این بدعت جدیدی است. آمریکا در عربستان سربازانی داشت که خود هزینه‌های آن‌ها را می‌پرداخت و از آنجا خارج کرد، ولی امروز هزینه حضور سربازان آمریکایی‌ها را خود سعودی‌ها می‌پردازند؛ در حالی که هیچ تهدیدی جز خود آمریکا علیه عربستان وجود ندارد و ایران همواره بر آمادگی خود برای گفت‌وگو و حل اختلافات تأکید کرده است، کما اینکه نخست وزیر پاکستان به ایران می‌آید تا راه رسیدن به توافق را هموار کند.

آبشناس در مورد همزمانی تصمیم آمریکا برای اعزام نیرو با میانجیگری‌های پاکستانی، عراقی میان ایران و عربستان تصریح کرد: در داخل عربستان برخی افراد وجود دارند که دریافته‌اند آمریکا فقط به دنبال دوشیدن این کشور و وارد کردن آن به باتلاق است. در مقابل افرادی هم هستند که همچنان به آمریکا تعلق خاطر و وابستگی دارند و آمریکا آن‌ها را به بازی می‌گیرد. ایران تلاش می‌کند روابط خوبی با همسایگان خود داشته باشد و از تمام تلاش‌های بین‌المللی برای آن حمایت می‌کند، ولی این به مفهوم آن نیست که اگر به ما حمله نظامی شود دست بسته می‌نشینیم بلکه برعکس پاسخ محکم خواهیم داد.

ترامپ به دنبال بازیابی اعتبار از دست رفته

عمر عیاصره، تحلیلگر لبنانی نیز با مقایسه میان درخواست بن سلمان برای ارسال نیروهای آمریکایی به کشورش از یک‌طرف و درخواست مذاکره با ایران از طرف دیگر می‌گوید: عربستان به گمان خود می‌خواهد از این طریق شیوه سخت و نرم را در مقابل ایران همسو با هم پیش ببرد، ولی دلیل واقعی درخواست آن از آمریکا برای اعزام نیرو این است که ریاض تجربه سنگینی را در جنگ یمن به دست آورده و هم در حمله و پایان دادن به جنگ ناکام بوده و هم به ویژه پس از حمله به آرامکو در دفاع از خود عاجز بوده است. آن‌ها به این نتیجه رسیده اند که توانایی دفاع از خود را ندارند و چاره‌ای جز درخواست کمک از آمریکایی‌ها ندارند.

عمر عیاصره در ارتباط با این موضوع که چرا این تصمیم در شرایط کنونی اتخاذ شده است، تصریح کرد: اول اینکه ترامپ پس از انتقادهایی که به او در مورد خالی کردن پشت کردها در سوریه شده، خواست بگوید آمریکا همچنان از متحدان خود حمایت می‌کند، اما در جایی که برای واشنگتن هزینه نداشته باشد و برعکس سودآورهم است. از طرف دیگر عربستان همزمان با درخواست مذاکره با ایران خواسته به اصطلاح خودی نشان دهد، ولی به نظر من این اقدام موجب نخواهد شد که سعودی‌ها دست برتر را در مذاکره داشته باشند و آن‌ها مقابل ایران در موضع ضعف خواهند بود؛ چرا که آن‌ها می‌دانند بدون حمایت آمریکا هیچ هستند و در نتیجه طرف کوچکی برای ایران در میز مذاکره محسوب می‌شوند. بر این اساس و طبق نظر کارشناسان، اعزام نیروهای آمریکایی به عربستان چیزی جز امتداد باج خواهی‌های دامنه‌دار واشنگتن از متحد سعودی خود نیست و هیچ تأثیری در معادلات منطقه نخواهد داشت.