قدس آنلاین – تکتم بهاردوست:  ۱۵ اکتبر مصادف با ۲۳ مهر با عنوان 'روز جهانی عصای سفید' فرصتی برای توجه بیشتر نسبت به موفقیتها و درخواست های نابینایان است که به رغم محدودیت جسمی همپای سایر شهروندان در جامعه نقش آفرینی می کنند. اما این بدان معنا نیست که نابینایان در همراهی با دیگر افراد جامعه راه همواری را در پیش دارند بلکه نقایص و کمبودهای اجتماعی در این زمینه وجود دارد که باید نسبت به رفع آنها بیش از پیش تلاش کرد. به این انگیزه با جواد رضایی سیستانی رئیس انجمن نابینایان و کم بینایان خراسان رضوی به گفتگو نشسته ایم که می خوانید:

قدس آنلاین:یکی از مشکلات عمده همه نابینایان اشتغال آنهاست. در این خصوص تا کنون چه اقداماتی انجام شده است؟

رضایی: در همه دنیا تعریفی برای بیکاری وجود دارد اینکه اگر کسی در هفته یک ساعت کار کند جزو بیکاران محسوب نمی شود. که به نظرم این تعریف با شرایط اجتماعی این روزها منطبق نیست. اگر بخواهید این قضیه را در زندگی نابینایان دنبال کنید باید بگویم که بیش از ۹۰ درصد از نابینایان دچار مشکل بیکاری هستند و متاسفانه روز به روزهم بر تعداد شان اضافه می شود.

متاسفانه فقط تعداد محدودی از نابینایان جذب و استخدام دستگاه های دولتی مثل آموزش و پرورش شده اند یا به عنوان کارشناس و ...ولی بقیه چه کم سواد، بی سواد، یا دارای مدارک تحصیلی عالیه و...دچارمشکل بیکاری هستند و هیچ موقعیتی هم برای اشتغال ندارند.

البته تلاش های فراوانی درسالهای اخیر در این خصوص انجام شده است که باید بگویم که بدون استثنا بی نتیجه مانده است کلی طرح های مختلف اشتغال زایی ارائه شده که فقط درصدی از معلولین از جمله ناشنوایان یا معلولین جسمی حرکتی موفق شده اند با استفاده از آن وارد بازار کار بشوند ولی این موضوع در ارتباط با نابینایان حتی یک مورد هم در استان خراسان رضوی در قالب این طرح وارد بازار کار نشده اند. و من از همین جا به صراحت میگویم که در بحث اشتغال نابینایان تا کنون هیچ موفقیتی نداشته ایم. البته بد نیست به این مساله ،  آمار وحشتناک اخراجی ها و تعدیل نیرو را هم اضافه کنید که متاسفانه گریبانگیر نابینایان هم شده است.

قدس آنلاین: آیا امکان اینکه نابینایان با دریافت تسهیلات و کمکهای دولتی بتوانند به صورت شخصی ایجاد درامد و کار بکنند وجود نداشته است؟

رضایی: چرا وام های شخصی که این افراد می توانستند از آن بهره مند شوند و قبلا ۲۰ میلیون تومان و الان به سقف ۵۰ میلیون تومان رسیده است وجود دارد ولی متاسفانه یا نابینایان نمی توانند از آن استفاده کنند چون مشکلات ضمانتی دارند یا اگر هم دریافت می کنند بعدها به یک بدهکاری که برای پرداخت اقساطش دچار مشکل شده اند، تبدیل می شوند.

قدس آنلاین: چند درصد از نابینایان یا کم بینایان خراسان رضوی تحصیلات عالیه دارند؟

رضایی: حدود ۶۰ درصد امکان اینکه دوستان نابینا و کم بینای ما بتوانند از دانشگاه های آزاد یا غیر انتفاعی برای ادامه تحصیلات رایگان استفاده کنند فراهم شده است و در واقع اگر کسی همتی داشته باشد امکان ادامه تحصیل وجود دارد منهای بحث مشکلات تامین منابع اطلاعاتی این دوستان و نابینایان عزیز ما با سختی این منابع را فراهم می کنند ولی به محض اینکه به دانشگاه وارد می شوند می توانند راحت ادامه تحصیل بدهند الان تقریبا بالای ۴۰ درصد از نابینایان دارای تحصیلات عالیه هستند و حدود ۲۵ درصد از آنها با مدرک دیپلم متوقف شده اند و ۳۵ درصد هم زیر دیپلم هستند.

قدس آنلاین: از مشکلات و دغدغه های دیگر نابینایان بگویید؟

رضایی: خانواده و جامعه خیلی می توانند به داشتن زندگی بهتر و آسان تر یک نابینا کمک بکنند یا حداقل مشکل جدیدی را بر سر راه این افراد قرار ندهند که بخشی از آن  در سیستم حمل و نقل و معابر نماد پیدا می کند. خانواده ها و سیستم آموزشی هر کدام نقش خاص خودشان را دارند ولی موردی که بد نیست در خصوص آن صحبت کنیم خانواده ها هستند که برخی به علت عدم آگاهی و نشناختن استعداد این بچه ها به شکلی برخورد داشته اند که این بچه ها در بحث استقلال فردیشان دچار مشکل می شوند.

در مسائل آموزشی هم با توجه به اینکه اموزش و پرورش استثنایی برغم تلاش های زیاد به خاطر کمبودهای مختلفی که دارد که البته بخشی از آن را با کمک خیرین فراهم کرده اند  ولی باز هم این بچه ها با مشکلات زیادی مواجه هستند.

عمده مشکلات از زمانی شروع می شود که یک نابینا فارغ التحصیل می شود. مثل تامین معیشت، ازدواج و... و. همه از مشکلاتی است که باید به آنها پرداخته شود تا بخشی از آلام آنها کم شود.

البته یکی از اتفاقات خوبی که در این خصوص افتاده قانون حمایت از افراد معلول است که درسال ۹۶ در مجلس تصویب شد و به دولت هم ابلاغ شده است  ولی به دلیل اینکه اعتبارات کافی به این طرح اختصاص پیدا نکرده  هنوز این قانون اجرایی نشده است که اگر اجرا شود با تمام کاستی هایی که دارد قطعا می تواند تمام این زمینه های یک فرد معلول را از ابتدا تا ازدواج تامین کند و پوشش بدهد.

قدس آنلاین: استفاده از امکانات شهری مثل اتوبوس یا قطار شهری تا چه میزان برای نابینایان فراهم است؟

رضایی:متاسفانه هنوز هیچ . با اینکه شورای شهر هم تصویب کرده که بخشی از این امکانات به افراد نابینا تخصیص داده شود ولی این اتفاق نیفتاده البته فقط همین نیست بحث مهمتر مناسب سازی معابر و ایستگاه ها است که می تواند در صورت اجرایی شدن به این افراد برای استفاده از امکانات شهری و داشتن یک زندگی آسان تر کمک کند.

قدس آنلاین: در حال حاضر چه تعداد افراد نابینا و چه تعداد کم بینا در خراسان رضوی وجود دارند؟

رضایی: نابینایان مطلق ۳۵ درصد و حدود ۴۰ درصد کم بینای شدید هستند و حدود ۲۵ درصد هم شرایط بهتری دارند.

قدس آنلاین: آیا نابینایان برای دسترسی به جزوات و کتاب های مورد نیازشان در حوزه های مختلف بخصوص کتاب هایی که به روز منتشر می شود با مشکلی مواجه نیستند؟

رضایی:امکانات مختصری هست ولی چاپ بریل به علت اینکه توجیح اقتصادی ندارد و خیلی هم گران است و امکان چاپ بالا را هم ندارد و تعداد محدودی و در نسخه ها و موضوعات مشخص به چاپ میرسد. مشکلات زیادی را برای این دوستان به همراه آورده است. ما هنوز قران کریم و اکثر کتب ادعیه را به خط بریل و به اندازه نیاز برای همه افراد در اختیار نداریم. و زمانی هم که امکان چاپ این کتب فراهم می شود در حد این است که بخشی از نیاز دوستان ما را تامین کند ولی به هر شکل در خصوص سایر منابع اطلاعاتی با کمبود بیشتری مواجه هستیم. ولی به هر شکل دوستان نابینان ما عموما سعی می کنند از وجود برخی نرم افزارهای متن خوان از منابع مورد نظرشان استفاده کنند. که البته این هم مشکلات خاص خودش را دارد.

انتهای خبر/