قدس آنلاین: این انیمیشن برداشتی آزاد از داستان «ضحاک» شاهنامه فردوسی است که تصویرگری، صدا گذاری و موسیقی جذابی دارد. اکبر زنجانپور، حامد بهداد، لیلا حاتمی، پرویز پرستویی، مجید مظفری، اشکان خطیبی، باران کوثری، حسن پور شیرازی، شقایق فراهانی، ملیکا شریفی‌نیا، بانیپال شومون، روزبه فرخ نعمتی، بیتا فرهی و زهیر یاری از مجموع بازیگرانی هستند که در این انیمیشن صداپیشگی کرده‌اند.
انیمیشن «آخرین داستان» تاکنون موفق به دریافت یازده جایزه بین‌المللی داخلی و خارجی از جشنواره‌های معتبر ایرانی و خارجی شده است. از کسب سیمرغ بهترین انیمیشن سینمایی ایران از سی و هفتمین جشنواره ملی فیلم فجر بگیرید تا حضور در جشنواره «انسی» و معرفی شده در بازار فیلم جشنواره کن.
اکران این انیمیشن در ۳۲ کشور همچون آمریکا، روسیه، اسپانیا، سوئد، یونان و نروژ به زودی آغاز می‌شود و همزمان با اکران خارجی، در ایران هم اکران خواهد شد. با «اشکان رهگذر» که این روزها در حال برنامه ریزی و رایزنی برای اکران داخلی فیلمش است؛ درباره اثر انیمیشن سینمایی «آخرین داستان» و ماجرای حضورش در آکادمی اسکار گفت و گو کردیم که می‌خوانید:
گمان می‌کردید که اثرتان در بخش رقابتی بهترین انیمیشن آکادمی‌اسکار 2020 پذیرفته شود؟
بله چون حدود دو سال برای این موضوع برنامه ریزی کرده بودیم. ضمن اینکه اثر با جوایزی که در جشنواره‌های مختلف بین المللی گرفته است، استاندارد حضور در رقابت اسکار 2020 را در بخش انیمیشن داشت.
امید به دیده شدن این انیمیشن دارید؟
طبق قوانین آکادمی اسکار، این انیمیشن دیده می‌شود. الان جشنواره مثل قبل نیست که یک سری اعضا داشته باشد و آنها اگر دوست داشته باشند؛ فیلمی را ببینند یا نبینند یا به فیلمی‌رای بدهند یا ندهند. امسال، آثار را دسته بندی کرده اند و تعدادی از اعضای آکادمی باید به همه آثار بخش رقابتی رأی بدهند.
گمان می‌کنید حضور در اسکار 2020 روی بازار فروش جهانی این انیمیشن اثر بگذارد؟
امیدواریم اثر خوبی بگذارد ضمن اینکه قرارداد پخش این فیلم در سی و دو کشور بسته شده است. در حال حاضر این انیمیشن در آمریکا نمایش داده می‌شود و قرارداد پخش آن در کشورهای حوزه بالکان، کشورهای شرق اروپا و کشورهای آمریکای جنوبی بسته شده است.
درباره حضور مستقل فیلمتان در آکادمی‌اسکار هم توضیح می‌دهید؟
فیلمی‌که به آکادمی اسکار داده شده با دوبله انگلیسی بوده است. سینمای ایران امسال دو فیلم برای اسکار 2020 داشت، یکی فیلم «در جستجوی فریده» که ازسوی خانه سینما معرفی شده و نماینده ایران در بخش غیرانگلیسی زبان است و چون هر کشوری فقط یک فیلم می‌تواند به این بخش معرفی کند ولی ما به صورت مستقل خودمان اقدام کردیم یعنی فیلم‌مان را دوبله انگلیسی کردیم و به عنوان یک فیلم انگلیسی زبان در بخش انیمیشن(پویانمایی)، آن را شرکت دادیم. این فیلم، یک فیلم ایرانی است اما بدون معرفی از سوی نهادهای متولی. در واقع خودمان به مستقل در اسکار شرکت کردیم و فیلم ما واجد شرایط بود.
در دوبله انگلیسی کار، از چهره‌های شناخته شده استفاده کردید؟
بودجه ما اجازه چنین کاری را نمی‌داد ولی دوبله کار بسیار حرفه‌ای است که در اسپانیا انجام شده و دوبلورهای حرفه ای به کار گرفته شدند. سعی کردیم که صدای بازیگرها در دوبله انگلیسی شبیه سازی شود.
ساخت این انیمیشن حدود ده سال زمان برد، چرا فرآیند ساختش اینقدر طولانی شد؟
فرآیند تولید انیمیشن از پیش تولید گرفته تا پس تولید در همه جای دنیا حدود سه، چهار سال است و گاهی مرحله شکل گیری ایده‌های اولیه هم ممکن است سه چهار سال طول بکشد ولی طولانی شدن روند ساخت این انیمیشن، به خاطر روند طبیعی نبود بلکه بخاطر مشقت‌های انجام کار و بی تجربگی ما بود، ضمن اینکه حامی نداشتیم و بودجه‌ای هم در اختیار نداشتیم به همین دلیل مجبور بودیم که پروژه بگیریم و پول آن را خرج ساخت این انیمیشن بکنیم یا حتی خانه و ماشین‌مان را بفروشیم! این‌ها باعث طولانی شدن کار شد وگرنه روند تولید انیمیشن، معمولاً سه چهار سال است ولی این پروژه از سال 89 شروع شد و تا 97 طول کشید که با مراحل نهایی پس تولید و پخش به 9 سال رسید. فیلمساز انیمیشن، چندین برابر فیلمساز فیلم زنده زحمت می‌کشد، فیلم بسازد و زمان فروش و پخش هم چندین برابر فیلم زنده باید بدود چون سینمای ایران، انمیمیشن را جدی نمی‌گیرد.
چرا کار را در ابتدا، پخش بین المللی کردید و بعد به دنبال اکران داخلی هستید؟
چون پخش بین الملل برایمان راحت‌تر بود. اولین رونمایی انیمیشن «آخرین داستان» سال 2018 در شورای انسی بود، مهمترین جشنواره انیمیشن دنیا. وقتی این فیلم در آنجا نمایش داده شد، بسیاری از پخش کننده‌های جهانی خودشان سراغ ما آمدند و پخش بین‌الملل ما از همانجا شروع شد. اکران سینمایی انیمیشن در ایران بسیار سخت است. قصد ما این بود که فیلم را در تابستان امسال اکران کنیم اما نتوانستیم. البته شاید سبب خیر هم شد ولی در مجموع اکران داخلی انیمیشن خیلی سخت است. انیمیشن یک زبان جهانی و بین‌المللی دارد که قابل فهم است و در دنیا آن را بیشتر جدی می‌گیرند ولی فیلم‌های زنده بویژه فیلم‌های ایرانی، کمتر این شانس را دارند که بتوانند پخش جهانی داشته باشند و زبانشان خیلی بومی است. اینکه ما توانستیم به صورت مستقل در اسکار شرکت کنیم به این دلیل بود که آکادمی اسکار، انیمیشن را به عنوان یک فیلم انگلیسی زبان می‌پذیرد ولی اگر فیلم زنده را دوبله انگلیسی کنید، آن را نمی‌پذیرند چون ذات زبان، انگلیسی نبوده است.
ضمن اینکه بخش عمده‌ای از انیمیشن بر پایه تخیل است که آن را فرامکان و فرازمان می‌کند؟
همینطور است. داستان انیمیشن ما درباره شاهنامه است اما اصل ماجرا که نبرد خیر و شر است، مسئله ای جهانی به شمار می‌رود.
شاهنامه فردوسی داستان‌های جذاب و تصویری بسیار خوبی دارد برای انتخاب داستان ضحاک، تعمد خاصی داشتید؟
شاهنامه قصه‌های جذاب زیادی دارد اما دلیل اصلی، عشق به شاهنامه بود. دغدغه داشتیم که برای شاهنامه، کاری آبرومندی در سطح جهانی بسازیم و بنظرم این دغدغه خیلی‌هاست. جذابیت داستان ضحاک، آنقدر بالا و گیرا است که در هردوره ای می‌توان از این داستان آموخت.
با توجه به ضعف فیلمنامه در حوزه انیمیشن سازی، این قصه جذاب می‌توانست ضعف فیلمنامه را هم کم کند؟
البته بچه‌های انیمیشن در حوزه فیلمنامه نویسی بی تجربه هستند. ما همه تلاش خودمان را کردیم که فیلمنامه قوی باشد و از آقای محمد چرمشیر هم مشاوره گرفتیم. ضمن اینکه بعد از پایان فیلمنامه با تصویرگر روی داستان خیلی کارکردیم. ادعا نمی‌کنم که کارمان بدون ایراد است اما الگوی موفقی در حوزه داستان گویی انیمیشن ایران است.
کار از نظر فنی و تصویرگری هم آنطور که انتظار داشتید، درآمد؟
حوزه فنی از بخش‌های مهم انیمیشن سازی است. ما در انیمیشن ایران، مؤلفه و مکتب نداریم و باید آنقدر کار ساخته شود که از آنها مؤلفه بیرون بیاید بشود مکتب. تلاش ما این بود که از مکتبی استفاده کنیم که بهتر بتواند بار دراماتیک فیلم را به دوش بکشد به همین دلیل مکتب انیمه (مکتبی با خاستگاه انیمشن سازی ژاپنی) را انتخاب کردیم که بتوانیم آن را کمی ایرانیزه کنیم. خوشبختانه از جشنواره‌های مختلف بین المللی، بازخودهای خوبی گرفتیم.
البته موسیقی هم در ایرانیزه کردن کار، نقش مهمی دارد ضمن اینکه شما از سازهای مقامی هم در موسیقی فیلم استفاده کرده‌اید.
ما معتقدیم که شاهنامه متعلق به همه مردم ایران است و سعی کردیم که این نگاه را از طریق موسیقی القا کنیم. در این فیلم از موسیقی شمالی، جنوبی، شرقی و غربی ایران وجود دارد و سعی کردیم که از طریق موسیقی به یک بیان برسیم که این یک اثر کاملاً ایرانی است. شاید به خاطر فقر تصویرگری در انیمیشن ایران، به ما بگویند که این کار شبیه آثار خارجی است ولی سعی کردیم با موسیقی، آن را خنثی کنیم. ما در این فیلم از سازهای کهن ایرانی همچون دوتار و قیچک استفاده کردیم که سازهای مقامی و باستانی هستند چون فضای کار، باستانی و اسطوره‌ای است.
برای اکران داخلی این فیلم فکری هم کرده‌اید؟ فکر می‌کنید که حضور در رقابت اسکار 2020تاثیری در اکران داخلی آن داشته باشد؟
در حال برنامه ریزی هستیم که به زودی اکران شود و امیدوارم که حضور در اسکار 2020 روی اختصاص زمان اکران مناسب به این فیلم اثرگذار باشد. یکی از مدیران سینمایی که به من زنگ زد تا تبریک بگوید، قول مساعدت را داد.
جالب است وقتی هنرمندان ما به صورت مستقل در جشنواره‌های جهانی حضور پیدا می‌کنند یا دیده می‌شوند، مدیران سینمایی یادشان می‌افتد که فلانی هم هست!
شاید سرشان خیلی شلوغ است! باز هم خدا راشکر که این تبریک ها هست چون خیلی عادت به حمایت شدن نداریم. همین که زنگ می‌زنند و تبریک می‌گویند، خوشحالمان می‌کنند. به یاد ندارم که در روند تولید این فیلم، نهادهای دولتی دری را به روی ما باز کرده باشند. بعد که کار تمام شد، لطف کردند و چند جایزه به ما دادند هم در جشنواره کودک و نوجوان و هم در جشنواره فجر. امیدوارم برای کارهای بعدی، اگر حمایتی دارند برای همه باشد.
برآورد مالی داشتید که در این حدود ده سال چقدر برای ساخت این انیمیشن هزینه کردید؟
حدود چهار میلیارد تومان برای ساخت این فیلم هزینه ریالی کردیم. چندسال پیش برادر من به عنوان یکی از سرمایه گذاران کار، خانه‌اش را فروخت و الان قیمت آن خانه چندین برابر شده است. اگر قرار باشد کار را با ارزش افزوده‌هاش حساب کنم شاید نزدیک به 13، 14 میلیارد تومان هزینه تولید آن شده باشد.
زمانی که به بازیگران برای صداگذاری کار پیشنهاد همکاری دادید، واکنش‌ها چطور بود؟
خیلی خوب بود. با حمایت خانم تینا پاکروان، خیلی همکاری خوبی با داشتند و بازیگران، خیلی خوب با ما همکاری کردند، ضمن اینکه دستمزدهای کمی را که به آنها دادیم، به سختی قبول کردند و فقط می‌خواستند کمک کرده باشند. این‌ها به ما انگیزه و امید می‌داد.
انتهای پیام/
نظر شما