قدس آنلاین:  هدفمندی یارانه‌ها تا دو ماه دیگر ۱۰ ساله خواهد شد؛ قانونی که بنا بود در پنج سال، کشتی به گل نشسته یارانه را به سمت نیازمندان واقعی و دیگر بخش‌های هدف، هدایت کند اما عملاً و تاکنون بیش از ۹۰ درصد ایرانیان را به یک اندازه، از یارانه نقدی منتفع کرده است.

واقعیت این است که از زمستان ۸۹ تاکنون، بحث و جدل میان مجلس و دولت برای نحوه شناسایی و حذف مرفهان غیرنیازمند به یارانه ۴۵ هزار تومانی ادامه دارد. هر سال مجلس، دولت را در قانون بودجه به حذف ثروتمندان، مکلف می‌کند اما این مصوبه تاکنون و با این استدلال که بانک‌های اطلاعاتی قابل اتکا برای حذف مرفهان وجود ندارد و احتمال بروز خطای محاسباتی در جریان حذف بالاست، از سوی دولت اجرایی نشده است.

مضیقه‌های متعدد مالی در اداره امور کشور و تأمین هزینه‌های ریز و درشت زیر فشارهای اقتصادی اما دولت را در ماه‌های اخیر نسبت به حذف سه دهک مرفه مصمم ساخته است تا بر اساس محاسبات، با حذف حدود ۳۰ میلیون نفر، هر ماه هزار و ۳۶۵ میلیارد تومان و سالی ۱۶ هزار و ۳۸۰ میلیارد تومان منابع آزاد شود.

بر اساس برآوردها، ماهانه ۳ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان یارانه نقدی پرداخت می‌شود و حرکت دست به عصای دولت در حذف حدود ۲۰ تا ۳۰ میلیون نفر که هیچ نیازی به دریافت یارانه نقدی ندارند، تاکنون ۱۲ هزار میلیارد تومان منابع را هدر داده و از مسیر اصلی قانون هدفمندی که همانا حمایت هر چه بیشتر از معیشت دهک‌های متوسط و ضعیف جامعه است، منحرف کرده است.

معیار شناسایی دهکهای پردرآمد چیست؟

تا پیش از شهریور امسال تنها ۳ میلیون مرفه از لیست یارانه نقدی حذف شده بودند که در ماه‌های شهریور و مهر هم یک میلیون نفر دیگر به این تعداد اضافه شدند.

ملاک حذف این افراد پیشتر از سوی نمایندگان مجلس، درآمد بالای ۵ میلیون تومان اعلام شده بود و دولت هنوز به صورت شفاف در این خصوص اطلاع رسانی نکرده، اما به نظر می‌رسد این بار تمام بانک‌های اطلاعاتی به کار گرفته شده و علاوه بر درآمد، میزان مصرف (انرژی، خوراکی و آشامیدنی و...) برای حذف افراد مرفه لحاظ شده است. به تعبیری دیگر شاخص‌هایی از قبیل «مسافرت‌های خارجی، نوع خودرو، نوع شغل، کارفرما بودن و تعداد پرسنل، معاملات انجام شده، دارایی‌های مختلف و همه اطلاعاتی که روی کد ملی فرد ثبت شده» برای حذف مرفهان از فهرست ۷۶ میلیون نفری یارانه نقدی، لحاظ شده و خواهد شد.

نگاهی به فهرست مشاغل پردرآمدی که مستحق ادامه دریافت یارانه نقدی شناخته نشده‌اند گویای این است که پیامک حذف یارانه تاکنون برای وکلا، پزشکان، مدیران دولتی، اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها، کارفرمایان حقیقی و حقوقی، صرافان، اصناف، اهالی کسب و کار، طلافروشان و... ارسال شده و در این میان مجموع حقوق و دستمزد خانوار، تعداد اعضای خانوار، محل و منطقه زندگی و خلاصه هر آنچه بر اساس کد ملی افراد، به نامشان ثبت شده، معیارهایی برای حذف از لیست یارانه نقدی بوده است.

در همین حال اگر معترضان رضایت داشته باشند، تراکنش بانکی آن‌ها رصد خواهد شد تا صحت ادعای این افراد برای استحقاق یارانه نقدی، تأیید و یا رد شود، اما ملاک برای حذف نه کارت به کارت، برداشت نقدی، مانده حساب، تسهیلات و گردش حساب بلکه میزان خرید افراد بوده و خواهد بود.

در نهایت متوسط هزینه ماهانه خانوار برای حذف، مبنا قرار گرفته است. بدان معنی که اگر این مبلغ کمتر از ارقام احصا شده باشد، فرد از یارانه نقدی محروم نخواهد شد. بر این اساس مبنا برای خانوار تک نفره ۴ میلیون تومان، دو نفره ۵ میلیون، سه نفره ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، چهار نفره ۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، پنج نفره ۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان خواهد بود و برای خانوار ۶ نفره و بیشتر به‌ ازای هر نفر از اعضای خانوار ۵۰۰ هزار تومان اضافه خواهد شد.

گفتنی است خلوت‌تر شدن صف دریافت یارانه نقدی در حالی است که تاکنون ۳۸.۵ درصد این افراد ساکن استان تهران بوده‌اند و استان‌های  اصفهان ۸.۲ درصد، فارس ۷.۵ درصد، خراسان رضوی ۶.۹ درصد و مازندران ۴.۴ درصد حذفی‌ها را تشکیل داده‌اند.

باید مطالبه ملی شکل بگیرد

ادامه روایت حذف ثروتمندان را که تا حدودی تلخ و تأثر برانگیز است، از زبان سخنگوی ستاد اجرایی تبصره ۱۴ بخوانید.

حسین میرزایی به خبرنگار ما می‌گوید: مطالبه ملی از دولت برای حذف یارانه حدود ۵/۲۴ میلیون یارانه‌بگیر مرفه باید روی میز دولت قرار گیرد. در این مرحله ۱۰۰ هزار و ۱۸۸ خانوار حذف شدند. به دولت پیشنهاد دادیم و حتی فشار آوردیم که در این مرحله حداقل ۵ میلیون نفر باید حذف شوند. متأسفانه دستگاه‌های مختلف از قبیل مجلس، دولت را زیر فشار قرار داده‌اند و اجازه حذف نمی‌دهند. مجلسی‌ها گویند بانک اطلاعاتی قوی ندارید، اما ما اطمینان دادیم که حتی اطلاعات بورس، تأمین اجتماعی، اظهارنامه‌های مالیاتی و... را رصد کرده‌ایم. به نظر می‌رسد این فشارها در مقطع فعلی رنگ و بوی انتخاباتی دارد، چرا که با مدرک و سند اعلام کرده‌ایم آمادگی حذف این ۵ میلیون نفر را در حال حاضر داریم.

حق هیچکس ضایع نخواهد شد

وی با تأکید بر اینکه دقت در شناسایی مرفهان به حداکثر رسیده، ادامه می‌دهد: از حذفی‌ها فقط ۹ درصد اعتراض کردند که ۷ درصد این‌ها اعتراضشان وارد نبود. چطور انتظار دارند عمده فروش پمپ، صاحب مغازه در پاساژ فردوسی، بساز بفروش، طلافروش، دارنده نمایشگاه خودرو و نمایندگی خودرو را به لیست برگردانیم!؟ ۲۰ درصد حذفی‌ها گفتند بیمار صعب‌العلاج یا معلول داریم، ما گفتیم پرسش‌نامه تکمیلی سه صفحه‌ای را پر کنید و متعهد شوید که اگر صحت ادعایتان اثبات نشد، یارانه نقدی تان حذف شود. برخی گفتند ورشکسته شده‌ایم اما مدرک و سندی در این خصوص وجود ندارد.

میرزایی بر این باور است که هیچ خطایی در محاسبات وجود ندارد و تنها در برخی موارد ضعف داده‌های موجود در کشور شاید منجر به بروز خطا شود. او می‌گوید: شاید در سال‌های ۹۳، ۹۴ و ۹۵ حذف کم درآمدان در مواردی اتفاق افتاده، اما امروز بانک‌های اطلاعاتی به قدری دقیق و راه اعتراض و راستی آزمایی به قدری باز است که یقین داریم حق هیچ یارانه‌بگیری ضایع نخواهد شد.

ثروتمندان یارانه بگیر پر رو

وی ادامه می‌دهد: پیشنهاد می‌دهیم ماه آینده ۴ میلیون نفر دیگر حذف شوند تا آمار حذفی‌ها فعلاً به ۸ میلیون نفر برسد. بر اساس آخرین اطلاعاتی که سازمان هدفمندی به ما ارائه کرده در حال حاضر ۷۶ میلیون نفر یارانه می‌گیرند که تا ماه آینده آمادگی کاهش این عدد به ۷۱ میلیون نفر را داریم.

سخنگوی ستاد اجرایی تبصره ۱۴ می‌گوید: شخصی پنج بار با من تماس گرفت که ۳ خودرو ۲۷۰ میلیون تومانی دارد، خودش و همسرش بالای ۸ میلیون تومان حقوق دارند، خانوار چهار نفره می‌گیرند، گردش مالی بالای یک میلیارد تومان دارد و... از من پرسید آیا راهی برای برقرار شدن مجدد یارانه‌اش نیست؟

وی با بیان اینکه برخی سیاستمداران در گذشته به اشتباه یارانه را حق همه مردم ایران دانستند، خاطرنشان می‌سازد: خدا اهل این تفکر را به راه راست هدایت کند. همین تفکر ثروتمندان یارانه بگیر را پررو کرده! چرا فقط بگوییم دولت و مقام مسئول، فاسد و دزد است وقتی مرفهانی هم هستند که علاوه بر فرار مالیاتی، اظهار خلاف واقع و قاچاق، فساد بیشتری را مطالبه می‌کنند و به دنبال یارانه ۴۵ هزار تومانی هستند! یکی از همین افراد به من گفت: اگر خودرو مگانم را به نام همسرم کنم می‌توانم مستحق یارانه نقدی شوم!؟

وی در پاسخ به این پرسش که حذف مرفهان از لیست یارانه چه زمانی کامل خواهد شد، می‌گوید: این اقدام، ملی است و بالای ۲۴ میلیون نفر را از گردونه یارانه خارج خواهد کرد. اگر مقاومت‌ها در این مسیر کاهش یابد، آمادگی برای حذف این افراد وجود دارد.