صابر گل عنبری/

درست در روزی که مهلت پنج روزه آتش بس در شرق فرات به دنبال توافق هفته گذشته آمریکا و ترکیه به پایان می‌رسید، پوتین و اردوغان در نشست فشرده و 6 ساعته خود در سوچی به توافق دیگری درباره این منطقه دست یافتند.  اگرچه رئیس جمهور ترکیه این توافق را تاریخی خوانده، اما اردوغان فعلاً در نتیجه دو توافق با آمریکا و روسیه موفق شده که نیروهای کُردی را به طور موقت از منطقه مرزی با سوریه دور کند؛ اما واقعیت آن است که با وجود این، آنکارا به کل اهداف خود نرسیده و در رسیدن به آن‌ها با چالش‌های جدی مواجه است.

از این جهت که: اولاً؛ آنچه تا به حال اتفاق افتاده، صرفاً دور کردن نیروهای مسلح کرد از منطقه مرزی است و نه پایان دادن به سلطه سرزمینی آن‌ها که برای آنکارا یک نگرانی راهبردی محسوب می‌شود. این نیروها هنوز بر حدود 40 هزار کیلومتر مربع از مساحت سوریه سیطره دارند و با توجه به تحولات اخیر، آینده این منطقه به شکل روابط میان کُردها و دولت سوریه در آینده باز می‌گردد.

ثانیاً؛ آینده توافق با روسیه در واقع به میزان جدیت روسیه در عملیاتی کردن آن بستگی دارد و این هم به عوامل زیادی از جمله تحصیل مابه‌ازایی گره خورده است که احتمالاً قول آن را از ترکیه گرفته است؛ در این خصوص باید دید چه خواهد شد.

ثالثاً؛ منطقه امنی که آنکارا به دنبال آن است، در حال حاضر محدود به همان منطقه میان تل ابیض و رأس العین است، و در توافق 10 ماده‌ای با مسکو هیچ اشاره‌ای به آن نشده است، حتی از منطقه عملیاتی ترکیه داخل سوریه تحت عنوان «منطقه امن» نام برده نشده است.

رابعا؛ً جدا از عدم ذکر نامی از منطقه امن، استقرار نیروهای سوریه در امتداد 340 کیلومتری نوار مرزی بر اساس توافق دیروز عملاً به معنای شکست طرح تأسیس منطقه امن در طول کل نوار مرزی و به تبع آن عدم اسکان آوارگان سوری در این مناطق است.