تحولات منطقه

تبریز-رودخانه ارس که در زبان ترکی آذربایجانی «آراز» خوانده می‌شود از کوه‌های «آناتولی» ترکیه سرچشمه می‌گیرد و طی ۸ سال گذشته با فراز و نشیب‌های زیادی در خصوصی آلودگی به مواد سمی و فلزات سنگین روبرو بوده است که هنوز این خبرها ادامه دارد.

آلودگی رود «ارس» شایعه یا واقعیت؟/جریان شایعات در رودخانه مرزی جاری است
زمان مطالعه: ۳ دقیقه

قدس آنلاین-گروه استان ها: از هفته گذشته که با انتشار یک فیلم مبنی بر سرازیر شدن پساب کارخانه‌های ارمنستان به این رود در فضای مجازی بحث‌برانگیز شده است باری دیگر این موضوع بر سر زبان‌ها افتاده است؛ موضوعی که در طی سال‌های تعدادی از مسئولان آن را انکار و عده‌ای نیز بر آلودگی آن اصرار ورزیدند.

شایعات جاری

ازآنجاکه رود ارس یکی از سه حوزه آبریز اردبیل است که آب شرب بخش اعظمی از جمعیت شمال استان را تأمین می‌کند. باوجود اهمیت این رود، در یک بازه زمانی نماینده‌ای از آلودگی به پساب‌های صنعتی ابراز گله‌مندی کرده و زمانی نماینده دیگری هرگونه آلودگی را تکذیب کرده است.

با توجه به اینکه آب آشامیدنی منطقه مغان شامل شهرستان‌های پارس‌آباد و بیله سوار از طریق رودخانه ارس تأمین می‌شود و از طرفی با توجه به آمار بالای سرطان گوارش در پارس‌آباد و هم‌چنین سرطان معده در شهر اردبیل لذا بسیاری از مردم این دو مقوله را به هم پیوند می‌زنند.

سال‌ها است که بسیاری از نمایندگان و فعالان محیط‌زیست اصرار دارند که این رود آلوده است اما هر بار این موضوع با ادعای مسئولان آب منطقه‌ای رد شده و رود ارس را فاقد آلودگی عنوان کردند.

شهریور سال ۱۳۹۶

سال ۹۶ با مرگ چهار هزار ماهی در رود ارس تحقیقات انجام‌شده در این رابطه نشان داد که این ماهی‌ها به دلیل وجود سم یا عناصر سنگین مرده‌اند و لذا این خبر حسن حضرتی، دادستان خدا آفرین را وادار به دخالت در این پرونده کرد.

آنچه که رود ارس نگران‌کننده بود این موضوع بود که کشور ارمنستان تمام پساب کارخانه‌ها و نیروگاه اتمی‌اش را به رود ارس می‌ریزد و همین موضوع باعث آلوده شدن آب و مرگ ماهی‌ها شده است!

البته این خبر را اداره حفاظت محیط‌زیست و کیفیت منابع آب شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی در همان سال تکذیب کرد و اعلام کرد: «آب ارس عناصر سنگین ندارد و دلیل مرگ ماهی پساب‌های ارمنستان نیست.»

دستگاه‌های ما قدیمی است

این انکار در حالی از طرف مسئولان آب منطقه‌ای بر آن اصرار ورزیده می‌شد که احمد بایبوردی، عضو هیئت‌علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان ‌شرقی می‌گوید: «سال ۱۳۹۵ جلسه‌ای در دفتر رئیس دانشگاه علوم پزشکی تبریز با حضور تمامی ارگان‌های مسئول رود ارس برگزار شد تا در مورد آلودگی این رود هرکدام از آن‌ها گزارش‌های خود را اعلام کنند. همان سال، سازمان آب و فاضلاب در مطالعات دقیقی که انجام داده بود، اعلام کرد که در بدن ماهی‌ها عناصر سنگین دیده‌شده و در بررسی آب هم رسوبات عناصر سنگین دیده‌شده است»

بایبوردی می‌افزاید: «در بررسی‌های انجام‌شده از ماهی‌های مرده و آب رود ارس به این نتیجه رسیدیم که عفونت و بیماری در این آب وجود ندارد، یعنی سم یا عناصر فلزات سنگین باعث آلودگی و مرگ ماهی‌ها شده است.»

وی عنوان می‌کند:«دستگاه‌های اندازه‌گیری سم در کشور ما قدیمی است، یعنی نمی‌تواند سم‌های جدید را شناسایی کند. به همین دلیل هرگز نمی‌توانیم متوجه شویم که آلودگی ارس از چه نوع سمی است.»

تائید آلودگی

درست در سال ۱۳۹۶ مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان آذربایجان شرقی موضوع آلودگی ارس واقعیتی غیرقابل‌انکار است اما بیشترین آلودگی این رودخانه ناشی از منابع آلوده‌کننده ارمنستان در منطقه آذربایجان شرقی می‌باشد.

حمید قاسمی بیان کرد: رودخانه ارس به دلیل ورود پساب‌های صنعتی از سمت ارمنستان به‌شدت با مشکلات زیست‌محیطی و بهداشتی مواجه شده و اگر برای جلوگیری از ادامه این روند تدبیر و تصمیمی مناسب اتخاذ نشود، آینده‌ای ناخوشایند همچون آثار منفی خشک شدن دریاچه ارومیه در انتظار مردم استان‌های آذربایجان شرقی ، غربی و اردبیل خواهد بود.

وی حتی ابراز کرد: اکنون ماهی‌های رود ارس به دلیل ورود این آلایندگی‌های صنعتی سنگین در حال انقراض هستند.

انکار آلودگی

با پخش فیلم ورود پساب از کشور ارمنستان به رود ارس حال معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط‌زیست آذربایجان بازهم مدعی است:«خطری از این بابت رودخانه‌های استان را تهدید نمی‌کند»

سعید موسوی گفت: تصاویری از ورود پساب از کشور ارمنستان به رودخانه ارس در فضای مجازی منتشرشده‌ که صحت نداشته و هیچ پسابی به این رودخانه وارد نمی‌شود.

کارشناسان نظارت و پایش این اداره کل به‌صورت دوره‌ای کیفیت آب رودخانه‌ها را آنالیز می‌کنند، اظهار کرد: مسیر حرکت آب از کشور ارمنستان به منطقه ثلاثه و سمت آذربایجان و سپس اردبیل است و بعدازآن به کشور آذربایجان رفته و به رود کورا سرازیر و سپس به دریاچه خزر می‌ریزد.
وی اضافه کرد: هرروز تیم‌هایی از کارشناسان محیط‌زیست برای گشت و کنترل به مناطق مختلف اعزام می‌شوند و در صورت بروز هرگونه آلودگی احتمالی موضوع بررسی و نتایج به اطلاع هم استانی‌ها می‌رسد.

موسوی با اشاره به نمونه‌برداری‌های انجام‌شده از رودخانه‌های استان بیان کرد: هر سه ماه یک‌بار نمونه‌برداری کیفی از آب رودخانه‌های استان انجام می‌شود و تاکنون هیچ‌گونه آلودگی زیست‌محیطی در رودخانه‌های استان مشاهده نشده است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.