قدس آنلاین:  پوکی استخوان یا استئوپروز، طبق تعریف انجمن ملی بهداشت، یک اختلال اسکلتی است که بیشتر در دوران کهنسالی بروز می‌کند و ویژگی بارز آن کاهش استحکام استخوان بوده و فرد را در معرض خطر شکستگی قرار می‌دهد. این بیماری در دوران یائسگی زنان بسیار شایع است، زیرا در این دوران استروژن بسیار در بدن زنان کم می‌شود. همچنین کمبود مواد معدنی مانند کلسیم، پروتئین و ویتامین D و استعمال دخانیات مانند سیگار، باعث پوکی استخوان می‌شود. همچنین با بالا رفتن سن، تخریب بافت استخوانی بیش از ساخت آن می‌شود و با گذشت زمان و در دوران کهنسالی این عارضه بروز می‌کند. برخی از بیماری‌ها مثل پرکاری تیروئید، کم‌کاری غدد جنسی، آرتریت روماتوئید، بیماری کوشینگ و دیابت و مصرف برخی داروها مثل کورتن و لووتیروکسین فورزماید، هپارین فنیتوئین نیز در طول زمان باعث پوکی استخوان می‌شوند. عوامل دیگری نیز مثل کم‌تحرکی یا کمبود وزن بیش از 10درصد نسبت به وزن دوران جوانی یا بی‌ام‌آی کمتر از ۱۹، عوامل وراثتی و اعتیاد به الکل، باعث پوکی استخوان هستند.
 
کتاب «مبارزه با پوکی استخوان به وسیله تمرین بدنی» تألیف کارل نئوپف با ترجمه مشترک اعظم عباس‌زاده و مریم مزیدی؛ اعضای هیأت علمی دانشگاه هرمزگان در سال جاری از سوی انتشارات مبانی به بازار کتاب عرضه شده است. این کتاب ضمن ارائه تعریفی جامع از عارضه پوکی استخوان و ریسک‌فاکتورهای آن، توصیه‌هایی علمی برای پیشگیری از این بیماری مطرح می‌کند. نویسنده کتاب در ادامه به پرتکرارترین پرسش‌ها درباره پوکی استخوان پاسخ گفته و به تشریح و توضیح تمرینات کاربردی متنوع برای تک‌تک اعضای بدن از فرق سر تا نوک انگشتان پا، می‌پردازد.

 
چه افرادی به پوکی استخوان مبتلا می‌شوند؟
«بعضی افراد فکر می‌کنند که پوکی استخوان فقط منحصر به زنان می‌باشد. اما آیا می‌دانستید که از هر چهار مرد بالای 50 سال، یک مرد در طول عمر خود می‌تواند دچار شکستگی شود. درحالی‌که پوکی استخوان، خطر شکستگی‌های ناحیه ستون فقرات، لگن و مچ دست در زنان را افزایش می‌دهد. مردان با کیفیت زندگی کمتر از حد ایده‌آل شامل رژیم غذایی نادرست، سیگار کشیدن، نوشیدن بیش از اندازه مشروبات الکلی و عدم انجام تمرینات تحمل وزن، نیز علائم مشابه با زنان را تجربه خواهند کرد. متأسفانه هرگز به‌نظر نمی‌رسد که مردان این موضوع را با پزشکان متخصص خود در میان بگذارند،  درحالی‌که 20 درصد شکستگی‌های لگن در مردان رخ می‌دهد و هر استخوانی می‌تواند تحت‌تأثیر این فرایند قرار گیرد.
 
مردان به‌طور کلی توده و تراکم استخوان بالاتری نسبت به زنان دارند و همچنین نسبت به زنان که در دوران یائسگی کاهش شدید تراکم استخوان را تجربه می‌کنند، با کاهش تراکم استخوان کمتری روبه‌رو هستند. متأسفانه پوکی استخوانِ مردان، برای سالیان زیادی تشخیص داده نمی‌شود و اغلب این تشخیص بعد از زمانی هست که بتوان اقدامات پیشگیری‌کننده را بکار برد. استخوان‌های مردان همانند زنان نیاز به یک رژیم سالم شامل کلسیم و ویتامین D و میزان قابل‌توجه تمرینات تحمل وزن و مقاومتی دارند... اگرچه پوکی استخوان به‌عنوان بیماری افراد مسن شناخته می‌شود، اما می‌تواند هر سنی را تحت‌تأثیر قرار دهد.»

استخوان‌هایی که امروز می‌سازید، حافظ آینده شماست
«بدون توجه به سن، حفظ تراکم استخوان مسأله مهمی است. یک فرد جوان باید سعی کند که همه‌چیز را برای ساختن استخوان‌های قوی انجام دهد، زیرا 85 تا 90 درصد تراکم استخوان در دختران در سن 18 سالگی و در پسران در سن 20 سالگی به‌دست می‌آید. ساختن استخوان‌های قوی در دوران کودکی و نوجوانی می‌تواند در جلوگیری از پوکی استخوان در مراحل بعدی زندگی کمک کند. یک فرد میانسال باید همه‌چیز را برای حفظ تراکم استخوان‌های خود انجام دهد و یک فرد سالخورده باید همه‌چیز را انجام دهد تا دچار شکستگی استخوان نشود. مسأله جالب اینجا است، بدون توجه به سن، روش‌های حفظ قدرت و تراکم استخوان یکسان است؛ تنها تفاوت، شدت تمرین قدرتی است. در اینجا پنج گام برای داشتن استخوان بهتر بیان شده است: 1- مقدار روزانه توصیه شده کلسیم و ویتامین D را دریافت کنید. 2- تمرینات قدرتی و تمرینات تحمل وزن را انجام دهید. 3- از مصرف بیش از حد مشروبات الکلی و کشیدن سیگار پیشگیری کنید. 4- با پزشک متخصص خود در رابطه با سلامت استخوان و هرگونه عوارض جانبی دارو صحبت کنید. 5- تست تراکم استخوان انجام دهید و در صورت لزوم دارو مصرف کنید.

زمین نخورید!
«گاهی اوقات شنیدن این‌که پوکی استخوان یا استئوپنی دارید، می‌تواند برای شما خیلی ناراحت‌کننده باشد و به شما اطلاعات زیادی در مورد اینکه چه درمان‌هایی وجود دارند، چه غذاهایی را بخورید و یا چه غذاهایی را نخورید و نیز چه حرکاتی را انجام دهید یا ندهید، پیشنهاد شود. زمین خوردن می‌تواند منجر به شکستگی مچ دست‌ها و ران شود، بنابراین اجتناب از زمین خوردن، هدف اول و مهم شما است. درحالی‌که یک برنامه فعالیت بدنی برای تقویت استخوان‌ها و کاهش پیشرفت بیماری شما بسیار مهم است، ضروری است که این برنامه تمرینی شامل تمرینات تعادلی برای جلوگیری از زمین خوردن باشد. پیشگیری از شکستن استخوان،‌ کلید درمان پوکی استخوان است.»
 
نخستین چاپ کتاب «مبارزه با پوکی استخوان به وسیله تمرین بدنی» در 188صفحه با شمارگان 300 نسخه به بهای 35 هزار تومان از سوی انتشارات مبانی روانه بازار نشر شده است.

انتهای پیام/