ایرج رهبر، کارشناس مسکن

هنگام ارائه طرح مسکن ملی این شائبه قوت یافت که این طرح قادر به تأمین مسکن و سرپناه برای دهک‌های یک تا پنج جامعه نیست؛ بلکه برای مسکن دهک‌های پنج به بالا یعنی اقشار متوسط به بالا تا مرفه پیش‌بینی شده است. 100 میلیون وام بانکی با سود 18 درصدی و اقساط ماهیانه یک میلیون و 700 هزار تومان برای دهک‌های پایین درآمدی قابل پرداخت نیست. بر فرض مثال خرید یک واحد مسکونی 100 متری 350 میلیون تومانی با وام 100 میلیون تومانی دولت نیازمند 250 میلیون تومان آورده شخصی است، در حالی که طبقات متوسط به پایین جامعه و کسانی که زیرپوشش نهادهای حمایتی چون کمیته امداد و بهزیستی قرار دارند امکان تأمین چنین مبلغی را ندارند.

نه تنها آسیب‌پذیران جامعه بلکه بسیاری از کارمندان، معلمان و کارگران که به عنوان طبقه حقوق‌بگیر شناخته می‌شوند نیز از چنین امکان پرداختی برخوردار نیستند. تنها در شرایطی امکان کمی برای قشرهای متوسط به پایین فراهم می‌شود که وام دولتی افزایش یابد و زمان پراخت اقساط به مراتب طولانی‌تر شود؛ در غیر این صورت طرح اقدام ملی مسکن هیچ گونه کارایی برای دهک‌های پایین و اقشار متوسطی چون کارمندان معمولی و معلمان ندارد.

آنچه به عنوان سود بانکی 18 درصد توسط بانک مرکزی عنوان شده خوشبینانه‌ترین حالت در عرف بانکی است، چرا که به انضمام جرایم و... به بیش از 20 درصد افزایش می‌یابد؛ بنابراین باید بر این نکته تأکید کرد که دولت هیچ یارانه یا تسهیلات دولتی در طرح اقدام ملی مسکن برای طبقات متوسط به پایین جامعه در نظر نگرفته است. این طرح در برابر طرح مسکن مهر که با آورده بسیار کمتری مردم را خانه‌دار می¬کرد امکان مسکن‌دار شدن بسیاری را سلب می¬کند و برای درآمدهای پایین جامعه قابل اجرا نیست. بی‌شک می‌توان گفت درصد بزرگی از حقوق‌بگیران جامعه از امکان مسکن‌دار شدن به وسیله طرح اقدام ملی مسکن محروم می‌شوند و این اقدام نمی‌تواند راهکاری برای حل مشکل مسکن طبقات ضعیف جامعه به شمار رود.