قدس آنلاین-گروه استان ها: باغستان سنتی قزوین که درگذشته با چهار هزار و ۲۰۰ هکتار وسعت گرداگرد این شهر را فراگرفته بود ولی اکنون به دلیل بحران، توسعه نامناسب شهر و سودجویی برخی افراد و نداشتن انگیزه کافی در بین باغداران تنها ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار آن باقی‌مانده است
باغستان سنتی، مهم‌ترین شاخص محیط زیستی استان قزوین است که تأثیری فرا استانی دارد و یک‌تنه در برابر هجوم ریز گردها و آلودگی‌های صنعتی ایستاده است .
تمدن شهری در قزوین بر محور باغستان شکل‌گرفته است. به‌عبارت‌دیگر، روابط اجتماعی، فرهنگی و حتی اقتصادی در شهر قزوین نه‌تنها متأثر از باغستان است بلکه مستقیماً از هویت و موجودیت باغستان سنتی گرفته‌شده است و همین امر باعث شده تا باغستان سنتی قزوین در سال۱۳۹۲ به‌عنوان میراث فرهنگی در فهرست آثار ملی به ثبت برسد.
۱۶ سال جلسه ۱۰۰ جلسه بی‌نتیجه
باغستان قزوین موضوعی نیست که بتوان مشکلاتش را یک‌شبه حل و فصل کرد زیرا بنا بر گفته باغداران افزون بر ۱۶ سال است که به استانداری می‌آیند و تاکنون افزون بر ۱۰۰ جلسه تشکیل دادند اما باوجود آمدن و رفتن ۴ استاندار در این مدت هنوز هم جلسه می‌گیرند و کاری پیش نمی‌رود!
به دلیل بحران، توسعه نامناسب شهر و سودجویی برخی افراد و نداشتن انگیزه کافی در بین باغداران نیمی از باغستان های قزوین تخریب شده استباغداران می‌گویند: باغی که آب و برق ندارد جای اقامت نیست لذا برخی مدیران به دلیل اینکه نگران ویلا سازی هستند نه‌تنها حق امتیازی مانند آب و برق و راه آسفالته قائل نمی‌شوند بلکه اجازه ساخت ۲۰ متر اتاقک را هم نمی‌دهند و لذا بااین‌وجود چطور انتظار می‌رود که باغ‌ها را زنده نگاه داشت؟
آن‌ها مدعی هستند که بیش از ۵ سال از ثبت باغستان در فهرست آثار ملی می‌گذرد اما تاکنون این ثبت ملی چه منفعتی برای آن‌ها داشته است؟
آن‌ها اظهار می‌کنند: موضوع باغستان با چهار استاندار مطرح شد اما به نتیجه نهایی نرسید لذا از مسئولان انتظار داریم به‌جای سخنرانی و شعار دادن در عمل دنبال حل مشکل باغداران باشند.
باغداران عنوان می‌کنند: ۱۶ سال است که جلسات حل مشکلات باغستان در حال برگزاری است اما هنوز هم مشکلات به‌جای خود باقی است .
باغداران می‌گویند برای حفظ این باغستان‌ها باید آب تأمین کرد و الا این جلسات برای آن‌ها و باغ‌هایشان نه آب می‌شود و نه نان!
آتش‌سوزی‌های عمدی
اقتصادی نبودن کشت در باغستان و وجود باغاتی که وارثان متعددی دارند، سبب رها شدن بخش‌هایی از باغستان شده که هرسال طی ماه‌های خرداد و تیر، توسط افراد مختل، به‌صورت عمدی یا سهوی به آتش کشیده می‌شوند.
رئیس سازمان آتش‌نشانی شهرداری قزوین در این رابطه می‌گوید: شواهد و قرائن موجود به‌روشنی نشان می‌دهد که ایجاد حریق در باغستان تعمدی است و از سوی بعضی افراد و مالکان با اهداف سوداگرانِه صورت می‌گیرد.
مجتبی منتظری با ذکر اینکه سالانه ۳۵ تا ۴۰ هکتار از باغستان قزوین طعمه حریق می‌شود، تصریح کرد: سالانه حدود ۱۳۰۰ آتش‌سوزی در قزوین رخ می‌دهد که بین ۶۰ تا ۷۰ درصد آن مربوط به باغستان است.
اثر ملی که می‌سوزد
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری قزوین در پاسخ به این سؤال که چه اقداماتی برای حفظ این
باغ‌ها به‌عنوان اثر ملی انجام‌شده و یا چه خطراتی آن را تهدید می‌کند بیان می‌کند: باغستان سنتی هویت شهر قزوین به شمار می‌رود و قانون تکلیف همه را در این رابطه روشن کرده است.
علیرضا خزائلی اظهار می‌کند: در این رابطه هیچ شخصی اعم از حقیقی و حقوقی بر اساس قانون اجازه تغییر کاربری در باغستان سنتی قزوین را نخواهد داشت و هرگونه دخل و تصرف در این مجموعه پیگرد قانونی به همراه دارد.
وی حراست از باغستان سنتی قزوین با قدمتی بیش از هزار سال را یکی از اولویت‌های اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان عنوان کرده و می‌افزاید: در همین رابطه طرحی توسط مشاور در خصوص باغستان سنتی قزوین مطالعه شده که صیانت از این مجموعه گران‌بها را در کنار در نظر گرفتن منافع مالکان پیش برده و به‌زودی به مراجع استانی ارائه خواهد شد.
وی با اشاره به یکی از پروژه سال‌های اخیر که قرار بود در راستای اجرای تقاطع غیره مسطح امام رضا(ع) بخشی از دل باغستان سنتی قزوین عبور کند نیز اذعان می‌کند: این پروژه با رأی شورای عالی معماری و شهرسازی به دلیل دخل و تصرف در باغستان متوقف شد.
وی با اشاره به این موضوع که قزوین دارای حدود ۲ هزار و ۶۰۰ هکتار باغستان سنتی است که جنوب، شرق و غرب این شهر را احاطه کرده‌اند. می‌افزاید: حفظ باغستان سنتی قزوین به شکل مطلوب با همکاری مالکان آن امکان‌پذیر خواهد بود و از مشکلات و رسیدگی آن را تنها از یک‌نهاد و یا سازمان نمی‌توان مطالبه کرد.
نظر شما