تحولات منطقه

نشست رسانه‌ای سی و هشتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر صبح امروز یکشنبه ششم بهمن ماه با حضور شهرام کرمی مدیر کل هنرهای نمایشی و رئیس جشنواره، نادر برهانی مرند دبیر این رویداد هنری و جمعی از مدیران این دوره از جشنواره تئاتر در سالن مشاهیر مجموعه تئاتر شهر برگزار شد.

افرادی از داخل ایران باعث شدند خارجی‌ها به جشنواره نیایند/ انتقاد مدیرکل هنرهای نمایشی از بیانیۀ خانۀ تئاتر
زمان مطالعه: ۱۰ دقیقه

به گزارش گروه فرهنگی قدس آنلاین، در ابتدای این نشست کرمی با گرامی داشت یاد سردار شهید سلیمانی و جان‌باختگان سانحه هواپیمای اکراینی اظهار کرد: تئاتر فجر در طول سی و هفت دوره‌ای که برگزار شده به رشد و اعتلای تئاتر کمک شایانی کرده است و در همین راستا توانسته گروه‌های نمایشی را در بخش بین‌الملل نیز معرفی کند. این جشنواره کار را در دوران جنگ آغاز کرد و امروز در حالی آن را برپا می‌کنیم که می‌توان از آن به عنوان بزرگترین فستیوال منطقه یاد کرد.

وی در ادامه افزود: ما جشنواره را در یک بازه زمانی ۱۰ روزه در نظر گرفتیم اما تاثیرات آن بیش از اینهاست، برگزاری سی و چهار دوره جشنواره استانی نشان این اهمیت است و در ارزش‌ و اهمیت این رویداد برای خانواده بزرگ تئاتر هر نکته ای که بگویم بدیهی است اما تاثیر این رویداد بر همگان روشن است و در همین راستا اداره هنرهای نمایشی نیز این جشنواره را به عنوان بزرگترین رویداد سالانه برگزار می‌کند.

بخشی از چالش‌ها در عرصه هنرهای نمایشی همیشگی است

کرمی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به چالش‌های برپایی این رویداد هنری در دوره فعلی عنوان کرد: بخشی از چالش‌ها در عرصه هنرهای نمایشی همیشگی است، در این دوره با چند چالش روبه‌رو بودیم و جای تأسف دارد که این دوره هم بدون مشارکت اسپانسر برگزار شد و تلاش کردیم با جذب اسپانسر بخشی از این مشکلات را حل کنیم اما مایه تأسف است که مانند همه ادوار گذشته این دوره نیز مشارکتی اتفاق نیفتاد و ما همچنان در حسرت خواهیم ماند که یک نهاد و بنگاه اقتصادی به برگزاری جشنواره کمک کند لذا مجبور بودیم جشنواره را با صرفه جویی و فشردگی برگزار کنیم اما از هیچ بخش اصلی کاسته نشده است.

مدیرکل مرکز هنرهای نمایشی در ادامه تصریح کرد: دومین چالش پیش روی ما تحریم های اقتصادی و سیاسی خارجی بود که برای حفظ استقلال کشور آنها را متحمل شدیم اما تمام تلاش خود را کردیم تا آثار با کیفیت خارجی را به جشنواره دعوت کنیم و البته مشکلاتی هم در این میان وجود داشت.

همدلی و هماهنگی خانواده تئاتر منجر به شکوفایی تئاتر  می‌شود

وی عنوان کرد: بی ‌میلی برخی گروه‌های نمایشی در چند هفته اخیر برای حضور در جشنواره چالش دیگر بود که ما را در تنظیم جدول جشنواره با مشکل مواجه کرد. من به صراحت اعلام می‌کنم یکی از موضوعات مهم و جدی که منجر به شکوفایی تئاتر ما می‌شود همدلی و هماهنگی خانواده تئاتر است اما در شرایطی تعدادی از هنرمندان تصمیم گرفتند در جشنواره حاضر نباشند. این تصمیم به خودی خود قابل احترام است و من به شخصه به این نظر آن‌ها احترام می‌گذارم. اما من در این چند هفته اخیر بازتابی از همدلی، حمایت و مشارکت برای برگزاری جشنواره دیدم و آن اتفاقی بود که با حضور و مشارکت هنرمندان ایجاد شد. لذا ما با حمایت اصحاب رسانه و سرمایه های واقعی تئاتر و جامعه هنرمندان می‌توانیم این رویداد را به نحو شایسته ای برگزار کنیم.

در ادامه این نشست نادر برهانی مرند، دبیر جشنواره به نشست های آسیب شناسی برگزار شده طی سال گذشته اشاره کرد و گفت: ترجیع بند این نشست ها سه نکته بسیار مهم است. نخست اینکه جشنواره عریض و طویل شده بود و این وسعت باعث کاسته شدن کیفیت آن شده بود. دوم این که بحث برگزاری رقابتی و غیررقابتی جشنواره مطرح شد و عده‌ای می‌گفتند جشنواره رقابت زده شده است و این از آثار مذموم و نکوهیده برگزاری رقابتی است.  بحث سوم ورود تئاتر ملل به جشنواره بود.

ثبت نام شرکت کنندگان حاوی پیام دیگری بود!

وی در ادامه افزود: ماحصل این بحث و رویکردها این بود که بخش‌های رقابتی را کمتر کنیم و امسال هم فقط یک بخش رقابتی صحنه‌ای داریم. از سویی دیگر قرار بود در بخش صحنه‌ای  ۵۷ اثر میزبانی شود که کیفیت برای ما بیش از کمیت اهمیت داشت اما ثبت نام شرکت کنندگان حاوی پیام دیگری بود! در بخش رقابتی ۲۴۹ نفر و در بخش غیررقابتی ۵۰ شرکت کننده ثبت نام کرده بودند. دوستانی بودند که به شدت در مذمت رقابتی بودن جشنواره صحبت می‌کردند اما از خیلی همین دوستان که خواستم میهمان جشنواره باشند حضورشان را منوط به این کردند که در بخش رقابتی باشند و به هیچ وجه هم کوتاه نمی‌آمدند.

برهانی مرند تأکید کرد: امسال وضع مالی جشنواره وحشتناک است و مجبور بودیم پایمان را اندازه گلیممان دراز کنیم. اساساً هم تصمیم بر این بود که جشنواره در قواره کوچکتری برگزار شود که کیفیت در آن مطرح است و با توجه به وضع مالی جشنواره تصمیم بر این شد که تعداد گروه‌های‌ کمتر با کیفیت بالاتر دعوت شوند و بر وجوه بین‌المللی بودن جشنواره در بخش بازار تأکید کردیم و امسال ۲۵ مهمان ‌خارجی‌ در جشنواره حاضر خواهند بود.

برهانی مرند با اشاره به انصراف برخی گروه‌ها از جشنواره یادآور شد: تصمیم قطعی جشنواره بر این بود که اگر قرار بر جایگزینی گروه‌ها باشد به فراخوان وفادار باشیم و آنچه در جدول امسال هست در واقع آلترنتیو هیأت انتخاب بودند.

نگاهی به آمار حاضر در بخش‌های مختلف جشنواره

دبیر جشنواره در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به آمار بخش‌های مختلف تأکید کرد: در بخش رقابتی قرار بود ۳۰ اثر حضور داشته باشند که پس از اتفاقات اخیر به ۲۲ اثر تقلیل یافت. در بخش غیررقابتی ۲۷ اثر باید حاضر می شدند که پس از اتفاقات هفته‌های گذشته به ۱۵ اثر کاهش پیدا کرد. در بخش ملل ۷ اثر داشتیم که حضور ۶ نمایش قطعی است. در بخش تئاتر خیابانی نیز ۲۲ اثر، رادیو تئاتر ۱۱ اثر داریم که البته در بخش رادیو تئاتر نمایش‌هایی ویژه سردارشهید سلیمانی و سانحه هواپیمایی اکراین هم داریم که البته به دلیل کمبود وقت این آثار در فرم و اندازه گسترده‌ای نیستند.  ‌

وی به داوران بخش های مختلف جشنواره اشاره کرد و گفت: در بخش رقابتی مسعود دلخواه، رضا مهدی زاده و کیومرث مرادی و در بخش خیابانی نیزحسین مسافرآستانه، ‌سید مجید صالحی و علیرضا استادی به عنوان داور حضور دارند. همچنین بهرام ابراهیمی، ایوب آقاخانی و فریدون محرابی داوران بخش رادیویی هستند.

برهانی مرند به بزرگداشت‌های این دوره از جشنواره هم اشاره کرد و افزود: آندره انیک خچومیان، کریم اکبری مبارکه، حسین عاطفی و مهدی نظیری از پیشکسوتانی هستند که امسال برای آنها بزرگداشت خواهیم داشت.

امسال یک کتاب بسیار جامع و مستطاب خواهیم داشت

وی در بخش دیگری از این نشست به چاپ کتاب ویژه جشنواره اشاره کرد و گفت: مصمم بودیم در بخش پژوهش و انتشارات اگر چیزی منتشر می‌شود مربوط به خود جشنواره باشد. امسال یک کتاب بسیار جامع و مستطاب خواهیم داشت که حاصل سال ها پژوهش است و در حدود ۹۰۰ صفحه به چاپ خواهد رسید. اما فکر می کنم نسخه دیجیتال آن تا پایان امسال رونمایی می‌شود و در دسترس خواهد بود. این کتاب از دوره یکم تا دوره سی و هفتم را در برمی‌گیرد و در سه بخش معرفی بخش‌های جشنواره و داوران، معرفی نمایش ها  و معرفی برگزیدگان است.

برهانی مرند در ادامه تأکید کرد: یکی از ضعف‌ها و کمبودهای ما نبود یک سایت دو زبانه جامع و با اطلاعات کافی است که در همین راستا اولین سایت جامع جشنواره تئاتر فجر رونمایی می‌شود. همچنین کتاب عکس، پوستر و کتاب نمایشنامه های برگزیده نیز منتشر می‌شود.

وی با اشاره به قیمت بلیت عنوان کرد: قیمت بلیت نسبت به سال قبل افزایش نداشته و سایت فروش (تیوال) از روز سه شنبه هشتم بهمن، ساعت ۱۲ تا ۲۰ برای خبرنگاران و پس از آن برای عموم باز می‌شود.

بخش دیگری از این نشست به پرسش و پاسخ اصحاب رسانه اختصاص پیدا کرد.

فضای دوقطبی ایجاد نشود

در ادامه کرمی در پاسخ به فقدان شفافیت مالی اداره کل هنرهای نمایشی سوءاستفاده برخی هنرمندان انصرافی از جشنواره اظهار کرد: شفاف سازی یک ضرورت است. ما از سال گذشته از این مسئله تبعیت کردیم و از ابتدای سال هزینه تمام رویدادهایی که برگزار می‌کنیم را مشخص کرده اما در نهایت یک کمیته درباره اطلاع  رسانی آن تصمیم می‌گیرد و براساس فرمت و شکلی مشخص این کار را انجام می دهد اما من حتما این تاخیر  به وجود آمده را پیگیری خواهم کرد.

کرمی در پاسخ به اینکه آیا از گروه‌های انصرافی حمایت می‌کند، گفت: وظیفه من و دولت حمایت از همه اقشار و گروه‌های هنری است و من به تصمیم‌های شخصی و گروهی برای انصراف احترام گذاشتم. دفاع من از جایگاه هنری افراد است اما دوستانی که انصراف دادند خودشان باید پاسخگوی دلایل عدم تمایلشان برای حضور در جشنواره باشند که مطمئناً عواطف و احساسات فردی و گروهی پشت این تصمیم بوده است.

گروه هایی انصراف داده اند که اصلا در جشنواره ‌نبودند

وی ادامه داد: اما مسئله اینجاست گروه هایی انصراف داده اند که اصلا در جشنواره ‌نبودند و خود این مسئله هیجانی را به وجود آورد. این روزها من به این خلأ به وجود آمده تحت چنین شرایط و موقعیتی بسیار فکر کردم که باید در جلساتی این مسئله برطرف شود و در آیین‌نامه باید چنین موضوعی لحاظ شود تا ظلمی به گروه‌های آماده دیگر که بخاطر ظرفیت بازماندند، وارد نشود.‌ با این حال اما تمام تلاش خود را کردم تا فضای دوقطبی میان هنرمندان ایجاد نشود و تأکید می‌کنم این انصراف را به شکل دیگری تفسیر نکنیم.‌

وی متذکر شد: پیش از این که مدیرکل هنرهای نمایشی شوم یک نکته را شفاف مطرح کردم که معتقدم برای رونق تئاتر ضرورت دارد فعالیت صنفی را قوی‌تر کنیم و همیشه عقیده داشتم باید وظایف را به اصناف منتقل کنیم. واقعیت این است که اگرچه تمایلی ندارم در مورد بیانیه خانه تئاتر  اظهار نظر کنم و معتقدم صنف حق اظهار نظر دارد ولی این گله را دارم که خانه تئاتر باید به وجوه جشنواره توجه کند تا اینکه فقط یک بعد را ببیند. نظرات دوستان قابل احترام است ولی باید توجه شود که در جشنواره گرچه گروهی تصمیم گرفتند مشارکت نکنند ولی ۸۰ درصد تصمیم گرفتند، حضور داشته باشند.

تلاش کردم بدبینی برخی گروه‌ها و نهادها به حوزه هنرهای نمایشی را برطرف کنم

کرمی یاداور شد: من با تأکید براینکه فضا دوقطبی نباشد هدفم این بود تأثیر جشنواره و صیانت از خانواده تئاتر مورد توجه باشد. من در این دو سال مسئولیتم در اداره کل هنرهای نمایشی تمام تلاشم را کردم که بدبینی برخی گروه‌ها و نهادها را به حوزه هنرهای نمایشی برطرف کنم و در واقع نگاه منفی آنها را برعکس کنم. این که بخواهیم یک رویداد را تحریم کنیم و مخاطبانش را از حضور در آن دور کنیم اتفاق قابل دفاعی نیست. انتظار داشتم خانه تئاتر و اعضای هیئت مدیره آن که دبیر جشنواره عضو هیأت مدیره‌اش است با نگاه واقعی‌تر و چشم‌انداز روشن‌تری به آینده تئاتر نگاه کنند.

برهانی مرند درباره انصراف کاستلوچی و باربا از بخش بین‌الملل جشنواره و هزینه‌هایی که برای حضور آن‌ها شده بود، عنوان کرد: تا جایی که من اطلاع دارم نوع قرارداد با این گروه‌ها بیشتر نوعی مفاهمه است. حتی بار و وسایل اجرای باربا به ایران رسیده ولی اینکه هزینه بازگشت بار برعهده خودشان باشد مورد بررسی قرار گرفته است.

هیچ هزینه‌ای برای حضور آثار بین الملل در جشنواره سی و هشتم تئاتر فجر نشده است

کرمی ادامه داد: هیچ هزینه‌ای برای حضور این آثار در جشنواره سی و هشتم تئاتر فجر نشده است. از ۹ ماه قبل به دنبال حضور بزرگترین کمپانی‌ها و بهترین گروه‌های تئاتری دنیا بودیم اما متأسفانه افرادی از درون خود ایران مانع حضور آنها شدند. حتی شب قبل از نامه باربا ویزای همسر وی هم درست شده بود و انتظار این برخورد را نداشتیم که به دلیل تماس‌های افرادی از ایران این حضور کنسل شد.

برهانی‌مرند در پاسخ به دلایل همزمانی جشنواره تئاتر فجر با فیلم فجر و تعمد برخی از این همزمانی برای دیده نشدن جشنواره تئاتر گفت: این برداشت بسیار غیرمنصفانه است.۹ ماه است که در دبیرخانه شبانه روز در حال کار هستیم. اگر چنین اتفاقاتی پیش نمی‌آمد ما ۱۵ دی جدول، کاتالوگ و همه برنامه‌هایمان مشخص بود اما شرایطی که ما داشتیم خیلی خاص بود چون قبل از دهم با ایام فاطمیه روبه‌رو بودیم و بعد از آن هم درگیر تب و تاب انتخابات می‌شدیم.

تلاش کردیم جشنواره تئاتر تحت الشعاع سینما قرار نگیرد

وی افزود: در نهایت صلاح بر این شد که در چنین زمانی جشنواره برگزار شود البته دبیرخانه تئاتر فجر اولین دبیرخانه‌ای بود که زمان جشنواره اش را اعلام کرد. البته ناچار بودیم که با شرایط کنار بیاییم و می‌دانیم که این وسط تئاتر مظلوم واقع می‌شود. البته تئاتر تماشاگران خودش را دارد و سینما هم دوستداران خودش را و طبق هماهنگی با رسانه‌های تصویری تلاش کردیم جشنواره تئاتر تحت الشعاع سینما قرار نگیرد.

انتهای پیام/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.