نقوی/

براساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، ویروس جدید کرونا عضوی از خانواده بزرگ ویروس‌هاست که هم در حیوانات و هم در انسان یافت می‌شود.

ویروس کرونای جدید که اکنون ۲۰۱۹-nCoV نامیده می‌شود، پیش از شیوع بیماری در ووهان چین در دسامبر ۲۰۱۹ گزارش نشده بود و ویروس جدیدی است که فقط در کسر بسیار کوچکی از جمعیت آلوده، ایجاد بیماری جدی می‌کند. هر چند این ویروس فقط در ۳-۲ درصد افراد آلوده ایجاد بیماری کشنده می‌کند اما با افزایش تراکم جمعیت، گسترش گردشگری، رشد روش‌های درمانی که از وسایل مشترک استفاده می‌کنند، باید بیشتر مواظب بود؛ شایان توجه است که توصیه‌های بهداشتی و ایجاد سایت‌های اطلاع‌رسانی دقیق از طرف مسئولان اقدام عاجل می‌طلبد و گرنه هزینه‌های بسیاری را بر سیستم بهداشتی کشور و همچنین خانواده‌ها تحمیل می‌کند.

رعایت قواعد اکولوژی شهری و فرهنگی؛ در وهله نخست اطلاع‌رسانی و آموزش مناسب در اعلام کم خطر بودن از نظر کشندگی اما خطرزا از نظر گسترش ویروس و به حداقل رساندن آسیب‌های اجتماعی و روانی آن و در وهله دوم عمل مسئولان بهداشتی، نه تنها از گسترش ویروس جلوگیری خواهد کرد بلکه موفق به کاهش چشمگیر آن نیز می‌شود. بر اساس دیدگاه سازمان بهداشت جهانی، شهر سالم، در میزان حمایت دوجانبه شهروندان از یکدیگر تعریف شده است. به بیان دیگر، مسئولیت حفظ بهداشت و سلامت شهروندان از طرف سازمان بهداشتی به‌طور آگاهانه و جهت‌دار به خود فرد سپرده شود.

نکته مهم در خصوص این عفونت آن است که نخست همه افراد سالم باید بدانند ویروس از طریق ذرات معلق خارج شده از ریه یا سایر مایعات بیولوژیک فرد آلوده منتقل می‌شود. رعایت اصول بهداشت فردی و آموزش عمومی بسیار مهم است. اما تبلیغات و شبکه‌های مجازی در شرایط نادرست درک مناسبی نمی‌دهند. دوم آنکه بسیاری از کادر پزشکی نیز اطلاعات نادرست به افراد آلوده و خانواده‌های آن‌ها می‌دهند که این وضعیت را بسیار بغرنج‌تر می‌کند؛ دیدگاه‌های بهداشتی بسیار اغراق‌گونه از این ویروس بدون آنکه حتی کوچک‌ترین پشتوانه علمی یا عملی برای دیدگاه‌های خود داشته باشند.

بنابراین لازم است پیش از هرچیز به‌طور عالمانه به ایجاد درک درستی از ویروس در جامعه پزشکی و شهرهای آلوده کمک کنیم و سپس با در اولویت قرار دادن آموزش همگانی بهداشتی برای ریشه‌کن کردن این ویروس اقدام کنیم و بالاخره تحقیق و پژوهش درباره ویروس به درک مکانیسم‌های دقیق کمک خواهد شد.

سید عبدالرحیم رضایی، دکترای ایمونوویرولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در گفت‌وگو با ما اطلاعات قابل ملاحظه‌ای را در این خصوص بر اساس توصیه‌ها و اطلاع‌رسانی سازمان بهداشت جهانی در اختیارمان قرار داده است که تقدیم حضورتان می‌کنیم.

ویروس کرونا چیست؟

کرونا ویروس‌ها خانواده بزرگی از ویروس‌هاست که هم در حیوانات و هم در انسان یافت می‌شود. برخی از افراد که به این ویروس آلوده هستند به سرماخوردگی گرفته تا بیماری‌های شدیدتر مانند سندرم تنفسی خاورمیانه (MERS) و سندرم حاد تنفسی شدید (SARS) مبتلا می‌شوند.

کرونا ویروس جدید چیست؟

coronavirus (CoV) فعلی نوعی از کرونا ویروس است که پیش از این در انسان مشخص نشده است. ویروس کرونای جدید که اکنون ۲۰۱۹-nCoV نامیده می‌شود، پیش از شیوع بیماری در ووهان چین در دسامبر ۲۰۱۹ قبلاً شناسایی نشده بود و سوش جدیدی است.

این ویروس جدید چقدر خطرناک است؟

مانند سایر بیماری‌های تنفسی، عفونت با ۲۰۱۹-nCoV می‌تواند سبب علائم خفیفی از جمله آب‌ریزش بینی، گلو درد، سرفه و تب شود؛ در افراد شدیدتر است و می‌تواند منجر به ذات‌الریه یا مشکلات تنفسی شود. به ندرت، این بیماری می‌تواند کشنده باشد. افراد مسن و افراد با شرایط پزشکی خاص از قبیل پیوند عضو، ف مصرف داروهای سرکوب ایمنی مثل کورتون، دیابت و بیماری‌های قلبی به نظر می‌رسد در معرض ابتلا به بیماری شدید با ویروس و آسیب‌پذیرتر باشند.

آیا انسان از یک منبع حیوانی می‌تواند به ۲۰۱۹-nCoV آلوده شود؟

تحقیقات دقیق نشان می‌دهد SARS-CoV سال در چین ۲۰۰۲ از گربه‌های اهلی به انسان و MERS-CoV سال ۲۰۱۲ در عربستان سعودی از شترها به انسان منتقل شد. چندین ویروس شناخته شده در حیوانات نیز شناسایی شده که هنوز انسان را آلوده نکرده‌اند. با پیشرفت نظارت در سرتاسر جهان، احتمالاً ویروس‌های بیشتری شناسایی می‌شوند.

منبع حیوانی مدل ویروس کرونای جدید هنوز مشخص نشده است. این بدان معنا نیست که شما می‌توانید این ویروس را از هر حیوان یا حیوان خانگی خود بگیرید. این احتمال وجود دارد که یک منبع حیوانی از یک بازار حیوانات زنده در چین موجب نخستین آلودگی‌های انسانی شده باشد. بنابراین باید برای محافظت از خودتان، هنگام مراجعه به بازارهای حیوانات زنده، از تماس مستقیم محافظت نشده با حیوانات زنده و سطوح در تماس با حیوانات خودداری کنید.

باید از مصرف فراورده‌های دامی خام یا پنهان شده اجتناب شود. برای جلوگیری از آلودگی متقابل با غذاهای پخته، طبق اصول ایمنی مواد غذایی مصرف گوشت خام، شیر یا اندام‌های حیوانی باید با احتیاط انجام شود.

آیا ۲۰۱۹-nCoV از شخص آلوده به فرد دیگر منتقل کرد؟

بله، این ویروس باعث بیماری تنفسی می‌شود و معمولاً پس از تماس نزدیک با بیمار آلوده، به عنوان مثال، در محل کار یا مراکز عمومی با تراکم انسانی زیاد بدون مراقبت‌های بهداشتی، از شخصی به فرد دیگر منتقل می‌شود.

برای محافظت از خود چه کاری می‌توانم انجام دهم؟

دست‌هایتان را مرتباً با صابون و آب بشویید یا اگر دست‌های شما به وضوح کثیف نیست، از ضدعفونی‌کننده دست بر پایه الکل استفاده کنید.

آیا برای محافظت از خود می‌توانم از ماسک استفاده کنم؟

پوشیدن ماسک پزشکی می‌تواند به محدود کردن شیوع برخی از بیماری‌های تنفسی کمک کند. اما استفاده از ماسک به تنهایی جلوگیری از عفونت را تضمین نمی‌کند و باید با سایر اقدامات پیشگیری، از جمله بهداشت دست و تنفس و جلوگیری از تماس نزدیک، حداقل فاصله یک متری بین خود و افراد دیگر را رعایت کنید.

سازمان بهداشت جهانی به استفاده منطقی از ماسک‌های پزشکی توصیه می‌کند، بنابراین از هدر رفتن غیرضروری منابع گرانبها و سوءاستفاده احتمالی از ماسک‌ها جلوگیری و به مشاوره در مورد استفاده از ماسک‌ها مراجعه کنید. این موضوع به این معناست که از ماسک فقط در صورتی استفاده کنید که علائم تنفسی (سرفه یا عطسه) دارید، به عفونت ۲۰۱۹-nCoV با علائم خفیف مشکوک هستید یا از شخصی که مشکوک به این عفونت است، مراقبت می‌کنید. عفونت مشکوک ۲۰۱۹-nCoV با مسافرت به منطقه‌ای در چین که در آن این ویروس گزارش شده است، یا تماس نزدیک با کسی که از چین سفر کرده و دارای علائم تنفسی است، ربط دارد. در حین استفاده از لمس ماسک خودداری کنید. در صورت تمایل، دستان خود را با مالش دست با الکل یا صابون و آب تمیز کنید.

برای از بین بردن ماسک کافی است آن را از پشت جدا کنید (جلوی ماسک را لمس نکنید) بلافاصله در سطل در دار بیندازید. دست‌ها را با آب و صابون یا ضدعفونی کننده بر پایه الکل بشویید.

چه کسی می‌تواند این ویروس را بگیرد؟

افرادی که در منطقه‌ای که این ویروس  در آن در حال گردش است یا در حال مسافرت هستند، ممکن است در معرض خطر عفونت باشند. در حال حاضر، ۲۰۱۹-nCoV در چین در حال گردش است. کسانی که از کشورهای دیگر آلوده شده‌اند از جمله افرادی هستند که به‌تازگی به چین سفر کرده‌اند یا با آن‌ها مسافرت کرده‌اند یا از نزدیک همکاری می‌کنند، مانند اعضای خانواده، همکاران یا متخصصان پزشکی که پیش از اینکه بدانند بیمار به کرونا آلوده است، از بیمار مراقبت می‌کردند.

کارکنان بهداشتی که از افراد مبتلا مراقبت می‌کنند، در معرض خطر بیشتری هستند و باید با روش‌های مناسب پیشگیری و عفونت از خود محافظت کنند.

سازمان بهداشت جهانی به‌طور مداوم اپیدمیولوژی این شیوع را تحت نظر دارد تا بهتر بفهمد ویروس در کجا گردش می‌کند و چگونه افراد می‌توانند خود را از عفونت محافظت کنند.

تفاوت بین بیماری ناشی از ۲۰۱۹-nCoV، آنفلوانزا یا سرماخوردگی چیست؟

افراد مبتلا به عفونت CVV ۲۰۱۹، آنفلوانزا یا سرماخوردگی معمولاً علائم تنفسی مانند تب، سرفه و آبریزش بینی را نشان می‌دهند. اگرچه بسیاری از علائم یکسان هستند اما در اثر ویروس‌های مختلف ایجاد می‌شوند. به دلیل شباهت آن‌ها، تشخیص بیماری تنها بر اساس علائم می‌تواند دشوار باشد. به همین دلیل لازم است آزمایش‌های لازم برای تأیید شخص دارای کرونا تأیید شود.

مانند همیشه، سازمان بهداشت جهانی توصیه می‌کند افرادی که سرفه، تب و مشکل تنفسی دارند باید زودتر به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشند. اگر ۱۴ روز پیش از بروز علائم مسافرت کرده باشند یا در صورت نزدیک بودن با شخصی که دارای علائم تنفسی بوده است، باید به بخش‌های مراقبت‌های بهداشتی اطلاع دهند.

آیا کرونا ویروس جدید از طریق ذرات معلق در هوا پخش می‌شود؟

مسائل مربوط به ذرات معلق اغلب زمانی پیش می‌آید که افراد می‌خواهند بدانند چگونه از بیماری‌های تنفسی محافظت کنند. هنگامی که افراد عطسه یا سرفه می‌کنند، ممکن است قطرات بزرگی را اسپری کنند، اما قطرات مدت طولانی در هوا معلق نمی‌ماند. قطرات کوچک احتمال دارد در داخل هوا اسپری شوند؛ قطرات بزرگ‌تر به سرعت سقوط می‌کنند، اما کوچکترها با سرعت کمتری سقوط می‌کنند.

در مورد آلودگی محیطی برای MERS-CoV و وجود RNA ویروس در سیستم‌های تصفیه هوا (ویروس زنده) یافته‌ای نداریم. با این حال، برای ویروس کرونای جدید، هنوز نیازمند تحلیل داده‌ها و درک چگونگی انتقال آن‌ها هستیم.

ویروس چه مدت روی سطوح زنده می‌ماند؟

هنوز مشخص نیست ویروس کرونای جدید چه مدت در سطوح زنده می‌ماند، اگرچه اطلاعات اولیه نشان می‌دهد ویروس ممکن است چند ساعت یا بیشتر در روی سطوح زنده بماند. ضدعفونی کننده‌های ساده می‌توانند ویروس را از بین ببرند.