بیش از ۲۰ روز است که تمامی ارکان جامعه از متولیان وزارتخانه بهداشت و درمان گرفته تا کادر سختکوش مراکز درمانی و خانواده‌های ایرانی با ویروس کرونا در حال مبارزه هستند.
وزیر بهداشت و معاونانش هر از گاهی آمار می‌دهند، توصیه می‌کنند، گاه از گم شدن ماسک و مواد بهداشتی و گاهی نیز از نامهربانی‌های برخی از مردم که بی‌اعتنا به توصیه‌های آن‌ها بار سفر بسته‌اند، گله می‌کنند.
از ابتدای اسفند ماه امسال و پس از شیوع ویروس کرونا در کشورمان که ستاد ملی مبارزه با کرونا با مصوبه شورای‌عالی امنیت ملی و تأیید رهبرمعظم انقلاب تشکیل شد، سعید نمکی، وزیر بهداشت عهده‌دار ریاست این ستاد شد.
از همان ابتدای کار وضعیت فوق‌العاده حاضر و برخی مسائل دیگر به‌ویژه وجود برخی ناهماهنگی‌ها میان سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها، ضرورت انتقال مسئولیت این ستاد را از وزیر بهداشت به رئیس‌جمهور و یا معاون وی اجتناب‌ناپذیر ساخته بود تا اینکه مسعود پزشکیان، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی سه‌شنبه گذشته از نامه علی لاریجانی، رئیس مجلس به رهبر انقلاب برای تغییر ریاست ستاد مقابله با کرونا خبر داد.
وی در یک برنامه تلویزیونی این‌گونه اعلام کرد: «رهبرمعظم انقلاب خواستار این شدند که خود رئیس‌جمهور مسئولیت این ستاد را برعهده گرفته و عملیات مقابله با این بیماری را راهبری کند».
بهترین کسی که می‌تواند شرایط را مدیریت کند
پیش از این سردار جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل گفته بود: در یک سوم کشورهای درگیر در کل دنیا، مسئول ستاد ملی مبارزه با کرونا رئیس‌جمهور است و در برخی کشورها برای کنترل موضوع ارتش به میدان آمده است. در این شرایط براساس قانون موجود کشور ما بهترین کسی که می‌تواند شرایط را مدیریت کند رئیس‌جمهور یا معاون اول رئیس‌جمهور است.
عباس سلیمی‌نمین، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل سیاسی نیز با انتقاد از نحوه مدیریت ستاد ملی مقابله با کرونا به تسنیم گفته بود: سطح ستاد ملی مبارزه با کرونا اجازه نمی‌دهد همه امکانات کشور در این زمینه به خوبی بسیج و مدیریت شود، البته این موضوع به این معنا نیست که مسئولان محترم وزارت بهداشت در انجام وظایف خود کوتاهی می‌کنند، اما چون این پدیده شوم ابعاد مختلفی دارد، باید سطح ستاد ملی را ارتقا داد تا همه امکانات کشور به خوبی در این زمینه بسیج شود.
به گفته وی براساس بروکراسی‌های حاکم، یک وزیر حتی نمی‌تواند سایر وزارتخانه‌ها را با خود همراه کند که شاهد مثال این مسئله نیز نامه اخیر آقای دکتر نمکی به رئیس‌جمهور بود که در آن نامه از برخی ناهماهنگی‌ها ابراز گله‌مندی کرده و رئیس‌جمهور را در این زمینه فراخوانده بود و یا شاهد بودیم قوه قضائیه به شکل مستقل وارد شد و خطاب به وزیر بهداشت اعلام کرد در صورت دریافت گزارشی از ستاد ملی مبارزه با کرونا به سرعت اقدامات لازم را انجام خواهد داد. این موضوع به این معناست که ستاد ملی مبارزه با کرونا در سطحی نیست که در ذیل آن نمایندگانی از ستادکل نیروهای مسلح، قوه‌قضائیه و نهادهای مربوط به سایر ارگان‌ها حضور داشته باشند. بنابراین این گلایه وجود دارد که چرا با وجود تجربه‌ای که در این مدت به دست آمده، سطح ستاد ملی مبارزه با کرونا ارتقا پیدا نمی‌کند.
جورچین متعدد اعتراض‌ها در این خصوص با بیانیه اعضای انجمن‌های علمی گروه پزشکی و درخواست آن‌ها از رؤسای سه قوه برای تشکیل مدیریت واحد ستاد کشوری اپیدمی بیماری کووید ـ۱۹ (کرونا) به ریاست رئیس‌جمهوری و با داشتن اختیارات کامل تکمیل شد.
در این بیانیه که پای آن را افرادی همچون ایرج فاصل، علی نوبخت حقیقی، محمدرضا ظفرقندی، سعید جلیل‌حسینی، محمود شیرازی و... و. امضا کرده بودند، آمده بود: «در شرایط بحرانی کنونی و با توجه به ابعاد در حال گسترش مسئله و نیاز به همکاری جدی همه دستگاه‌ها، این ضرورت احساس می‌شود که ریاست محترم جمهوری شخصاً و با کسب اختیارات لازم در مورد نیروهای مسلح، ریاست و اداره ستاد کشوری مدیریت بیماری کرونا را برعهده گیرد و وزارت بهداشت نیز با تأمین نیازها و حمایت‌های لازم به وظایف دشوار خود عمل کند».
این در حالی است که علی ربیعی، سخنگوی دولت و مدیرکمیته اطلاع‌رسانی ستاد ملی مبارزه با کرونا چند روز پیش در واکنش به پیشنهاد تغییر ریاست این ستاد به خبرنگار قدس‌آنلاین گفته بود: ستاد ملی کرونا به ریاست وزیر بهداشت همچنان به قوت خود باقی است، اما به منظور پیگیری مصوبات و ایجاد هماهنگی‌های فراقوه‌ای و جلب حمایت همه قوا و ارکان دیگر کشور، مقرر شد ستاد به غیر از جلسات روتین خود، به طور هفتگی نیز یک جلسه با ریاست رئیس‌جمهور یا معاون اول برگزار کند.
اگر رئیس‌جمهور وقت می‌گذاشت
همان‌گونه که اشاره شد تشدید بحران کرونا در برخی از نقاط کشور که به تغییرات سریع و متعدد در تصمیمات ستاد مقابله با کرونا و حتی گاه تصمیم‌های متناقض انجامید، عملکرد و تصمیم‌سازی در این ستاد را زیرسؤال برد تا اینکه منتقدان و صاحبنظران بر ضرورت برخورداری از یک برنامه منسجم و وجود اقتدار حاکمیتی لازم در وزارت بهداشت تأکید کرده و خواستار اعطای اختیارات ویژه به وزیر بهداشت و یا ریاست شخص رئیس‌جمهور بر آن شده بودند.
حسینعلی شهریاری، عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی در گفت‌و گو با ما می‌گوید: با توجه به شرایط اضطراری شیوع ویروس کرونا در کشور، باید فرماندهی ستاد مقابله با کرونا را شخص رئیس‌جمهور برعهده می‌گرفت تا وظایف همه وزارتخانه‌ها به طور شفاف مشخص می‌شد و عملکرد همه روز را بررسی می‌کرد.
وی با بیان اینکه اکنون برخی از وزارتخانه‌ها در همکاری با وزارت بهداشت به وظایف ذاتی خود عمل نمی‌کنند و این مسئله به مشکلی جدی برای وزارت بهداشت تبدیل شده، می‌افزاید: اکنون وزارت کشور در زمینه ورود و خروج خودروها از مبادی ورودی و خروجی شهرها آن‌گونه که باید عمل نمی‌کند. وزارت صمت وضعیت مواد ضدعفونی و ماسک‌ها را مشخص نمی‌کند و تجهیزات مورد نیاز پزشکی را براساس نیاز کشور تولید نمی‌کند. به همین ترتیب سایر وزارتخانه‌ها آن‌گونه که باید با وزارت بهداشت همکاری ندارند، در حالی که اگر رئیس‌جمهور همّت می‌کرد، وقت می‌گذاشت و ریاست این ستاد را برعهده می‌گرفت، اکنون فشار کمتری بر دوش وزارت بهداشت بود و خروجی ستاد مقابله با کرونا نیز به انتظارات نزدیک‌تر بود.
وی با تأکید بر اینکه تاکنون وزارت بهداشت نهایت تلاش خود را برای مقابله با کرونا کرده و با توجه به محدودیت‌ها و امکاناتی که دارد فراتر از توان خود عمل کرده است، ادامه می‌دهد: در شرایط فعلی هر روزه شاهد انتشار اخباری در رابطه با کشف اقلام پزشکی، ماسک و مواد ضدعفونی هستیم، اما اینکه سرانجام این اقلام چه می‌شود مشخص نیست و وزارت بهداشت به‌ویژه کادر درمان همچنان از کمبودها در رنج است و گزارشی از اقلام ضبط شده به مردم نمی‌رسد. اما اگر از همان ابتدا فرماندهی ستاد مقابله با کرونا را شخص رئیس‌جمهور برعهده می‌گرفت بخشی از فشار کار از دوش وزارت بهداشت برداشته می‌شد و سایر وزارتخانه‌ها نیز موظف به مقابله با این وضعیت می‌شدند که متأسفانه این اتفاق نیفتاده است.
ضرورت پای کارآمدن همه وزارتخانه‌ها
عباسعلی پوربافرانی، عضو ستاد مقابله با کرونا با اشاره به اینکه مقابله با ویروس کرونا نیازمند بسیج همه دستگاه‌هاست و وزارت بهداشت باید همه توان خود را صرف درمان بیماران مبتلا به کرونا کند، می‌گوید: تاکنون وزارت بهداشت با تدابیر اندیشیده شده در زمینه مقابله با کرونا به خوبی عمل کرده، اما اکنون این وضعیت نیازمند عظم ملی و پای کارآمدن همه دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها حتی بسیج و سپاه است، بنابراین ضرورت دارد فرماندهی ستاد به سطوح بالاتر واگذار شود تا وزارت بهداشت با فراغت بیشتری بتواند به وظیفه بسیار خطیر خود در حوزه پیشگیری و درمان بپردازد.
این عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای‌اسلامی با اشاره به اینکه واگذاری فرماندهی ستاد مقابله با کرونا به شخص رئیس‌جمهور در جلسه دوشنبه کمیسیون بهداشت مجلس شورای‌اسلامی که با حضور ریاست مجلس و وزیر بهداشت برگزار شده بود، مطرح شد و امید می‌رود به زودی تغییرات لازم اعمال شود.
حال به نظر می‌رسد با واگذاری مسئولیت اداره این ستاد به شخص رئیس‌جمهور و ضرورت هماهنگی بیشتر وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها و به میدان آمدن تمامی آن‌ها، وزارت بهداشت و کادر درمانی کشور نیز بتواند با خیال آسوده‌تری به وظایف اصلی خود در پایین‌آوردن تب این بحران بپردازد.
نظر شما