تحولات منطقه

عضو شورای پژوهش و فناوری اداره‌کل حفاظت محیط‌ زیست خراسان‌رضوی گفت: اقدامات صورت گرفته در استان در زمینه کاهش اثرات تغییر اقلیم و سازگاری با آن، بسیار کند و غیر موثر بوده است.

تعریف الگوی کشت برای کاهش اثرات تغییر اقلیم ضروری است
زمان مطالعه: ۵ دقیقه

به گزارش قدس آنلاین، هادی معماریان با اشاره به روز جهانی آب با موضوع آب و تغییر اقلیم، اظهار کرد: محور اصلی روز جهانی آب حمایت از دستیابی به هدف ششم توسعه پایدار یعنی آب و تصفیه بهداشتی آن برای همه تا سال ۲۰۳۰  است. امسال، روز جهانی آب در مورد آب و تغییرات  اقلیمی و چگونگی ارتباط این دو با یکدیگر بحث می‌کند، کشور ایران و استان خراسان رضوی یکی از مناطق آسیب پذیر در برابر تغییر اقلیم است.

وی ادامه داد: تنها با تحلیل داده‌های هواشناختی در دسترس از ۳۰ سال گذشته در برخی مناطق استان، می‌توان برآورد کرد که با توجه به روند افزایشی دما، ساعات آفتابی و میزان تبخیر و در مقابل با توجه به روند کاهشی میزان بارش، در آینده مراکز جمعیتی استان با کمبود منابع آبی سطحی در رودخانه‌ها و فشار بر منابع باقی‌مانده آب زیرزمینی تحت تاثیر شرایط گرمایشی اتمسفر مواجه خواهند شد.

عضو شورای پژوهش و فناوری اداره‌کل حفاظت محیط‌ زیست خراسان‌رضوی عنوان کرد: بهبود روش‌های مدیریت منابع و مصارف آب می‌تواند به افزایش مقاومت در برابر تغییرات اقلیمی، بهبود سلامت اکوسیستم و کاهش خطر بروز بلایای مرتبط با آب کمک کند.

 وی تأمین منابع مالی در حوزه اقلیم را کمک شایانی به افزایش تاب آوری جامعه در برابر تغییرات اقلیمی، حمایت از ایجاد اشتغال و کمک به بهبود نتایج توسعه پایدار دانست و افزود: آب می‌تواند به مبارزه با تغییرات اقلیمی کمک کند.

معماریان بهبود ذخیره سازی کربن، محافظت از بافرهای طبیعی، استحصال آب باران، کشاورزی هوشمند برمبنای اقلیم و استفاده مجدد از فاضلاب را از جمله راه‌ حل‌های پایدار، قابل تحمل و مقرون به صرفه برای آب و فاضلاب دانست و اظهار کرد: گرفتن دوش در ۵ دقیقه، خوردن وعده‌های گیاهی، دور نریختن مواد غذایی خوراکی، خرید پایدار از فروشگاه‌ها و خاموش کردن فناوری‌ها از جمله راهکارهایی است که مردم می‌توانند در زندگی روزمره به مبارزه با تغییرات اقلیمی کمک کنند.

 این استاد دانشگاه بیان کرد: جمع آوری آب باران به ویژه در مناطقی با توزیع بارش نامنظم برای ایجاد تاب آوری در برابر شوک‌ها و تأمین منابع آب برای دوره‌های خشک بسیار مفید و ضروری است. منابع آب غیر متعارف، مانند فاضلاب تصفیه شده، می‌توانند برای آبیاری و مقاصد صنعتی و شهری استفاده شوند. در حال حاضر کمبود آب، چهار نفر از هر ۱۰ نفر را درگیر کرده است.

معماریان اظهار کرد: امروزه، یک نفر از هر سه نفر در دنیا بدون دسترسی به آب آشامیدنی سالم زندگی می‌کنند. تا سال ۲۰۵۰، در صورت ادامه روند تغییر اقلیم، تا ۷.۵ میلیارد نفر در مناطقی زندگی خواهند کرد که حداقل یک ماه در سال دچار کمبود آب باشد، و این موضوع رقابت بی‌سابقه‌ای برای آب ایجاد می‌کند. تأمین آب بر مبنای اصول تاب‌آوری اقلیمی و تصفیه آن می‌تواند جان بیش از ۳۶۰ هزار نفر را در هر سال نجات دهد. اگر گرمای جهانی را در مقایسه با ۲ درجه سانتیگراد به ۱.۵ درجه سانتیگراد کاهش دهیم، می‌توانیم تنش ناشی از آب و هوا را تا ۵۰ درصد تقلیل دهیم.

این استاد دانشگاه اقدامات صورت گرفته در استان خراسان رضوی که در زمینه کاهش اثرات تغییر اقلیم و سازگاری با آن موثر بوده را بسیار کند و غیر موثر دانست و افزود: استان خراسان رضوی عملاً از سال‌های ۱۳۷۸ به بعد در معرض یک دوره طولانی خشکسالی قرار گرفت به طوری که به صورت میانگین در هر سال یک میلیمتر از بارش استان کم شد. در برخی شهرستان‌ها مانند کاشمر در سال آبی ۹۷-۹۶ با کاهش حتی ۵۰ درصدی بارش مواجه شدیم و تحقیقات در استان نشان می‌دهد که رابطه بسیار نزدیکی بین خشکسالی هواشناسی و تغییرات شاخص پوشش گیاهی است.

معماریان اظهار کرد: مهمترین منبع ترسیب کربن هوا در استان خراسان رضوی پوشش گیاهی و خاک است. روند تضعیف پوشش گیاهی در دهه‌های اخیر به علت خشکسالی و تخریب‌های انسانی در سطح استان معنی دار بوده و بنابراین می‌توان گفت که در زمینه ترسیب کربن به وسیله تقویت پوشش گیاهی عملاً موفق نبوده‌ایم و کار زیادی انجام نشده است.

وی بیان کرد: هر چند در دهه اخیر پروژه‌های بین المللی ترسیب کربن توسط اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان رضوی انجام شده اما سطح آنها محدود(حدود ۴۰۰ هزار هکتار) و تزریق اعتبار برای تداوم عملیات در این پروژه‌ها به صورت قطره چکانی است. اگرچه یکی از راهکارهایی که می‌توان در راستای حفظ و افزایش تولیدات کشاورزی در برابر تغییر اقلیم بکار برد، استفاده از کشاورزی هوشمند مبتنی بر اقلیم است اما در این زمینه استان خراسان رضوی بسیار ناتوان و ضعیف عمل کرده است.

این استاد دانشگاه عنوان کرد: به جرأت می‌توان گفت که هنوز مدل مناسبی برای این نوع از کشاورزی در استان خراسان توسط سازمان جهاد کشاورزی به کشاورزان ارائه نشده و هنوز در زمینه الگوی کشت مناسب در استان مشکل داریم.

بازرس و عضو انجمن علمی سیستم‌های سطوح آبگیر باران ایران، بیان کرد: هنوز هم در شهرهایی مانند کاشمر، تایباد و تربت جام به کشت گونه‌های آب‌بری مانند خربزه و طالبی می‌پردازیم، کشاورزی در استان خرده مالکی و مبنای تعیین نوع کشت در هر سال فقط بازار است.

وی گفت: در زمینه استحصال آب باران در حوضه‌های آبخیز روستایی خوشبختانه استان خراسان رضوی به سبب داشتن پیشینه دانش بومی کشاورزان، پیشرو بوده که نمونه بارز آن کشاورزی سیلابی با استفاده از بندسارهاست. ولی در حوضه‌های آبخیز شهری عملاً به غیر از چند نمونه کار ترویجی آن هم به همت انجمن علمی سیستم‌های سطوح آبگیر باران ایران، پروژه خاصی انجام نشده و در این زمینه نیاز است که مشوق‌ها و طرح‌های لازم در اختیار شهروندان و پیمانکاران ساختمانی قرار گیرد.

 معماریان افزود: در استان خراسان رضوی در حال حاضر تصفیه‌خانه فاضلاب فقط در چند شهر مانند مشهد و قوچان و نیشابور آن هم به صورت محدود فعال است و به علت نبود تصفیه‌خانه در استان، نمی‌توانیم استفاده مجددی از فاضلاب‌های کشاورزی و صنعتی و شهری داشته باشیم. فرهنگ سازی و ارتقاء دانش شهروندان و روستائیان نیز یکی از مهمترین امور زیربنایی است که باید توسط سازمان‌های دولتی و غیردولتی پیگیری شده و به صورت مناسبی سازماندهی شود.

 این استاد دانشگاه عنوان کرد: وظیفه تک تک ما ایرانیان است که تمدن ایرانی را در این سرزمین کهن از خطر نابودی آن هم به دلیل بحران‌ها و جنگ‌های آبی و تخریب منابع نجات داده و آن را پیشرفته‌تر و استوارتر به آیندگان تحویل دهیم. اگرچه باید سیاست‌گذاران آب را در قلب برنامه‌های عملیاتی خود قرار دهند، اما نمی‌توان منتظر این اقدام بود. هم اکنون باید اقدام نمود، قطعأ عدم قطعیت در مورد آینده نمی‌تواند بهانه‌ای برای عدم اقدام باشد.

منبع: ایسنا

انتهای خبر/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.