قدس‌آنلاین_استان چهارمحال و بختیاری با مساحتی برابر با ۱۶ هزار و ۴۲۱ کیلومتر مربع یک درصد از وسعت ایران را به خود اختصاص داده است که طبق آمار سرشماری نفوس و مسکن سال ۹۵ جمعیتی حدود یک میلیون نفر دارد که نزدیک به ۵۶ درصد از این جمعیت از اقوام بختیاری می‌باشند، شش شهرستان فارسان، اردل، کوهرنگ، کیار، خانمیرزا و لردگان گویش مردمانش بختیاری است این قوم را می‌توان یکی از با اصیل‌ترین اقوام کشور عنوان کرد که دارای آداب و رسوم خاص خود هستند.
یکی از رسومهایی که از صدها سال پیش از هر نسل به نسل دیگر منتقل شده است استفاده از شیر سنگی بر مزار مردان این قوم می‌باشد اما نکته قابل توجه آن است که این نماد بر مزار هر مرد استفاده نمی‌شود و باید فرد متوفی دارای ویژگی‌هایی باشد همچون، سن بالای ۴۰ سال، شجاعت، دلاوری و قدرت. طبق بررسی‌های انجام گرفته، قدمت شیرسنگی در چهارمحال و بختیاری به دوران صفویه باز می‌گردد. که در سال ۹۵ به عنوان یک اثر میراث ناملموس استان چهارمحال و بختیاری توسط شورای عالی ثبت سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی وگردشگری ثبت ملی شد.
کارشناس فرهنگی استان در گفت‌وگو با خبرنگار قدس آنلاین عنوان کرد: بعد از ورود اسلام به ایران و مسلمان شدن ایرانیان، بختیاری‌ها به دلیل آنکه شیر را یکی از صفات حضرت علی (علیه السلام) می‌دانستند نماد شیر را برای معرفی بزرگ‌مردان خود انتخاب کردند .
سنت بیان کننده ریشه و اصالت است
سید شهاب الدین طباطبایی با بیان اینکه داشتن صفتی از صفات ائمه (ع) در بین اقوام بختیاری افتخاری بزرگ محسوب می‌شود، گفت: با به دنیا آمدن فرزند پسر در قوم بختیاری والدین و بزرگان قوم سعی می‌کردند که اسم آن را همچون شیرعلی، شیرمحمد، شیرو و... بگذارند.
وی افزود: مردان بختیاری که دارای ویژگی‌هایی همچون رشادت، دلاوری، قدرت، مردانگی، بزرگ مردی و امانتداری بودند بعد از فوتشان مجسمه برد شیر یا همان شیر سنگی را بر مزارشان می‌گذاشتند.
طباطبایی با اشاره به تغییر چهره شیر سنگی در چند سال گذشته؛ عنوان کرد: تغییر چهره شیرسنگی با ذات و هویت واقعی و دلیل نصبش بر مقبره بزرگان در تعارض است و علائم و نشانههای شیر سنگی قدیم نیز بر آن حک نمی‌شود.
کارشناس فرهنگی، افزود: سنت قدیم باید محفوظ بماند تا بتواند بیانگر ریشه و اصالتش باشد.
طهمورث فتاحی کارشناس فرهنگی استان نیز با اشاره به اینکه متاسفانه این نماد در حال فراموشی است، گفت: نسل جدید گاهی با آداب و رسوم خود بیگانه شده‌اند و رسومات گذشته را به خوبی نمی‌شناسند.
وی خاطرنشان کرد: در پهلوی این شیر سنگی تصاویر شمشیر، اسب، تفنگ، مهر و تسبیح ثبت می‌گردد و با کمر آن نام و اطلاعات متوفی نوشته می‌شود.
فتاحی با تاکید بر حفظ فرهنگ و آداب و رسوم اقوام ایرانی، تصریح کرد: مسئولین فرهنگی ملی و استانی باید برای حفظ و حراست و ترویج این فرهنگ در جامعه برنامه‌ریزی های لازم را انجام دهند .
وعدهای مسئولین، عملی نشده است
نصرالله قربانی یکی از پیشکسوتان هنر حجاری در گفت‌وگو با خبرنگار قدس آنلاین در چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه از سن ۱۵ سالگی کار حجاری را آغاز کرده است، گفت: بیش از ۶۰ سال است که کار حجاری را انجام می‌دهد .
وی با بیان این که تعداد کمی از مردم به شیرسنگی توجه می‌کنند، عنوان کرد: ساخت و فروش شیر سنگی برای مزار نسبت به گذشته کاهش داشته است.
حجار استان با بیان اینکه شیر سنگی در ابعاد کوچک و بزرگ ساخته می‌شود، عنوان کرد: شیر سنگی در ابعاد کوچک به منظور دکوراسیون منازل استفاده می‌گردد.
قربانی، تصریح کرد: قیمت برد شیرهای بزرگ که برای مزار مورد استفاده قرار میگیرد از ۴ میلیون تومان آغاز می‌شود.
حشمت الله قربانی حجار هفشجانی نیز در گفت‌وگو با قدس آنلاین با اشاره به اینکه کسی از آنها حمایتی نمیکند، اظهار کرد: هفششجان دارای معدن سنگی است که نیاکان ما نزدیک به ۷۰۰ سال ازآن سنگ استخراج می‌کردند، اما متاسفانه استخراج سنگ از آن برای حجارها ممنوع شده است و مجوز استخراج به فردی ثالث داده شده است.
وی با بیان اینکه حجاری کاری سخت و دشوار است، عنوان کرد: اگر در این کار علاقه وجود نداشته باشد مشکلات، حجار را از کار نا امید میکند.
حجار هفشجانی، تصریح کرد: حجاری شغلی پر سر و صداست که در ۵ سال گذشته مسئولین میراث فرهنگی استان وعده ایجاد شهرک سنگ را به حجاران دادهاند اما این مهم تا کنون عملی نگردیده است.
خبرنگار قدس‌آنلاین طی تماسهای مکرر با مسئولین میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری متاسفانه به پاسخ قانع کننده ای در خصوص علت تغییر چهر این یادواره، فعالیت این سازمان برای مقابله با این تغییرات و مشکلات حجاران در خصوص ساخت شهرک سنگ شهر هفشجان دست نیافت.
روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با خبرنگار ما اظهار کرد: به منظور حمایت از حجاران شهر هفشجان به عنوان نقطه جغرافیایی شهر سنگ ثبت گردیده است.
هادی قاسمی برگزاری نمایشگاه صنایع دستی را یکی از راه‌ها برای معرفی صنایع عنوان کرد و گفت: شهرک سنگ در هفشجان ایجاد خواهد شد.
وی در پاسخ به سوال خبرنگار ما که سازمان میراث فرهنگی برای مقابله با تغییر شکل شیر سنگی در استان چه فعالیتی داشته است، بیان داشت: معماری ها در دوران مختلف تغییر میکند که برای نمونه می‌توان گفت در گذشته از گل و سنگ، خانه ساخته میشد و امروزه از مصالح جدید برای ساخت خانه استفاده می‌شود.
روابط عمومی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری، با بیان اینکه شیر سنگی نماد همه مناطق استان نیست، گفت: برخی از صنایع دستی در استان منسوخ شده‌اند.
نظر شما