هرچند خیلی دیر، اما سرانجام وزارت آموزش و پرورش از آغاز به کار شبکه اجتماعی «شاد» برای ادامه آموزش دانش‌آموزان خبر داده است. پلتفرمی که بر بستر شبکه ملی اطلاعات شکل گرفته و قرار است علاوه بر صیانت از حریم خصوصی و امنیت اطلاعات دانش‌آموزان و معلمان، ساختار مدرسه و کلاسها را در فضای مجازی به همان صورتی که در فضای واقعی است، به وجود بیاورد.
البته رونمایی از پلتفرم اختصاصی آموزش و پرورش هرچند اقدامی مفید است اما به هیچ وجه کافی نیست؛ چون علاوه بر اینکه برخی از دانش‌آموزان به‌ویژه ساکنان مناطق محروم و حاشیه‌ای کشور به اینترنت دسترسی ندارند، مشکلاتی همچون کُند بودن سرعت اینترنت و قطع و وصل‌های پی در پی آن و موضوع هزینه‌های اینترنت مصرفی برای دانش‌آموزان و معلمان در مسیر آموزش مجازی نیز مطرح است؛ مشکلاتی باید فکری برای حل آن‌ها کرد.
دسترسی دانش‌آموزان به شبکه رایگان شود
اعظم طاهری، مادر یکی از دانش‌آموزان دوره متوسطه اول از خراسان رضوی به قدس می‌گوید: در حال حاضر مشکلی که بیش از پایین بودن سرعت اینترنت با آن روبه‌رو هستیم خرید بسته‌های اینترنتی است. از آنجا که ما اینترنت خانگی نداریم فرزندم مجبور است برای استفاده از کلاس‌های مجازی، دانلود متون و فیلم‌های آموزشی از اینترنت تلفن همراه استفاده کند، به همین دلیل حجم مصرفش بالا رفته است و به نسبت گذشته باید بیشتر بسته اینترنتی بخرد. حال شما تصور کنید اگر شخصی دارای سه فرزند محصل باشد باید هزینه قابل توجهی بپردازد، در حالی که کرونا سطح مالی خانوارها را هر روز بیشتر از دیروز کاهش می‌دهد؛ بنابراین بهتر است دسترسی دانش‌آموزان و معلمان به شبکه اجتماعی شاد رایگان شود.
مشتاقی، معلم پایه هشتم یکی از مدارس حاشیه تهران هم حرف‌های مشابهی می‌زند و به قدس می‌گوید: هزینه‌های اینترنت برای برخی خانواده‌ها و معلمان بسیار مهم است، در حالی که الان به دلیل حجم بالای مصرف، بسته‌های اینترنت سریع تمام می‌شود؛ یعنی بسته‌های اینترنت سه ماهه‌ام دو یا سه هفته‌ای به پایان می‌رسند، بنابراین لازم است یا بسته‌های اینترنتی رایگان در اختیار معلمان و دانش‌آموزان قرار گیرد یا دسترسی به شبکه اجتماعی شاد برای این دو قشر رایگان شود. از سوی دیگر آنچه به عنوان تدریس آنلاین برای دانش‌آموزان مطرح می‌شود، تشکیل گروه در یک پیام‌رسان است که به هیچ وجه قابلیت تدریس آنلاین را ندارد. یعنی پیام‌رسان فضایی برای گفت‌وگو است نه آموزش آنلاین. برای تدریس آنلاین به نرم افزاری نیاز است که همزمان معلم و دانش‌آموز به آن دسترسی داشته باشند که پلتفرم شاد فعلاً فاقد چنین ابزاری است.
درخواست بعضی از معلمان و دانش‌آموزان برای دسترسی رایگان به پلتفرم شاد در حالی است که چندی پیش حاجی میرزایی، وزیر آموزش و پرورش از پیش‌بینی اینترنت رایگان برای دانش‌آموزان برای دسترسی آن‌ها به آموزش‌ها خبر داده بود.
با وجود این، پرسش این است که آیا دانش‌آموزان و معلمان از اینترنت رایگان برخوردار می‌شوند؟
دسترسی رایگان، مصوبه ستاد است
مهدی شرفی، رئیس مرکز برنامه‌ریزی و فناوری اطلاعات آموزش و پرورش در پاسخ به قدس می‌گوید: دسترسی رایگان به سامانه‌های آموزشی مدارس و دانشگاه‌ها برای دانش‌آموزان، معلمان، دانشجویان و استادان مصوبه ستاد ملی مبارزه با کروناست. در واقع در این مصوبه دانش‌آموزان و معلمان در کنار دانشجویان و استادان دانشگاه‌ها قرار گرفته‌اند. بر این اساس، مصوبه یاد شده ابتدا باید از سوی ستاد مذکور به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ابلاغ شود تا این وزارتخانه آن را اجرا کند.
وی دسترسی رایگان دانش‌آموزان و معلمان به سامانه آموزشی شاد را یک ضرورت می‌خواند و می‌گوید: از این رو پیگیر این موضوع هستیم چون نه تنها مصوبه ستاد ملی مقابله با کروناست بلکه چنین برنامه‌ای برای دانشجویان و استادان دانشگاه‌ها اجرایی شده است.
وی در خصوص پایین بودن سرعت اینترنت هم می‌گوید: اگرچه ما مسئول زیرساخت اینترنت کشور نیستیم اما از طریق وزارت ارتباطات پیگیر موضوع هستیم تا زیرساخت‌ها پاسخگوی نیازهای آموزشی دانش‌آموزان و معلمان باشد. البته وزارت ارتباطات حداکثر تلاشش را در این خصوص انجام می‌دهد، اما پارامترهای مختلفی در این حوزه نقش دارند. وقتی ترافیک اینترنت سبب می‌شود سرویس‌دهی ضعیف شود، وقت را تقسیم می‌کنیم؛ یعنی ساعات آموزش دانش‌آموزان ابتدایی صبح، متوسطه اول ظهر و متوسطه دوم بعدازظهر می‌شود.
وی در خصوص امکان آموزش آنلاین از طریق شبکه شاد هم می‌گوید: این بستگی به تعریف کلاس آنلاین و کلاس مجازی دارد. یک وقت می‌گویید کلاس مجازی، که این یک تعریفی دارد و یک وقت هم صحبت از تعامل بین دانش‌آموز و معلم می‌کنید که حرف دیگری است. فعلاً ارتباط بین معلم و دانش‌آموزان اولویت نخست ماست تا بتوانند با یکدیگر تعامل داشته باشند؛ یعنی می‌خواهیم فضای حقیقی که قبلاً بین دانش‌آموزان و معلمان بوده است را از طریق «شاد» حفظ کنیم؛ اما برای مرحله بعد از تمام ابزارهای لازم برای آموزش الکترونیکی استفاده خواهیم کرد. به عبارت دیگر ابزارهای دیگری به شبکه شاد اضافه می‌شوند. الان پلتفرم شاد در سطح مقدماتی است.
اگر مصوبه ستاد باشد، اجرایی می‌شود
حامدرضا اسماعیلی، مدیر کل دفتر روابط عمومی و دبیرخانه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی هم در این باره به قدس می‌گوید: اپراتورها شرکت‌های خصوصی هستند و ما هم اینترنت رایگان نداریم اما از این شرکت‌ها خواسته‌ایم در این شرایط به مردم کمک کنند؛ بنابراین بسته‌های۱۰۰ گیگابایتی - به تمامی مشترکان اینترنت خانگی از جمله دانش‌آموزان و معلمان - و بسته اینترنت ۲۰ گیگابایتی به صورت رایگان در اواخر سال گذشته به تمامی معلمان کشور ارائه شد؛ بعد هم اینترنت رایگان به سایت‌های دانشگاهی اختصاص یافت.
وی با اشاره به مصاحبه اخیر رئیس سازمان متبوعش با یکی از خبرگزاری می‌گوید: در اظهارات آقای محمد حسین فلاح جوشقانی هم آمده ما دیگر نمی‌توانیم اینترنت رایگان بدهیم چون اینترنت متعلق به شرکت‌های خصوصی است، مگر اینکه ستاد ملی مبارزه با کرونا برای این منظور اعتبار و بودجه اختصاص دهد.
وی در پاسخ به این پرسش که بنابراین آیا دسترسی رایگان دانش‌آموزان به پلتفرم شاد ممکن نیست، می‌گوید: به این پرسش این‌گونه نمی‌توانم پاسخ دهم. اصل داستان را گفتم. دسترسی رایگان دانشجویان به یکسری سایت‌های آموزشی ممکن شده است اما موضوع آموزش و پرورش به نقطه‌ای نرسیده که چنین چیزی را از وزارت ارتباطات بخواهند یا آن را مطرح کنند، چون فعلاً مشغول بحث روی نرم‌افزار و پلتفرم هستند، در واقع برای ارائه سرویس، بین آموزش و پرورش با پیام‌رسان‌های داخلی مثل گپ و آی گپ و بله و... مناقشه وجود دارد. ضمن اینکه اصلاً وزارت آموزش و پرورش تا الان درخواستی از وزارت ارتباطات برای رایگان شدن دسترسی دانش‌آموزان به شبکه شاد نداشته است.
وی در خصوص اظهارات آقای شرفی مبنی بر اینکه دسترسی رایگان دانش‌آموزان و معلمان به سامانه‌های آموزشی، مصوبه ستاد است و باید اجرایی شود، می‌گوید: اگر این موضوع مصوبه ستاد کرونا باشد دیگر اصلاً بحثی روی آن نیست. اگر این ستاد چنین تصمیمی گرفته، باید اجرا شود و این اتفاق هم می‌افتد؛ یعنی ستاد کرونا اعتبار دارد و می‌گوید پول اینترنت مصرفی را به اپراتورها پرداخت می‌کنم و دیگر وزارت ارتباطات دخالت نمی‌کند.
مصرف اینترنت داخلی هزینه چندانی ندارد
داود زارعیان، معاون شرکت مخابرات ایران هم تقریباً چنین نگاهی دارد و به قدس می‌گوید: در خصوص رایگان شدن تعرفه اینترنت دانش‌آموزان باید دولت اعلام نظر کند و شرکت‌های خصوصی اپراتوری نمی‌توانند چنین کاری انجام دهند؛ البته با تصمیم وزارت ارتباطات کمک‌هایی می‌کنند.
وی سپس به بحث گران تمام شدن خرید بسته‌های اینترنتی برای دانش‌آموزان برای استفاده از کلاس‌های آنلاین می‌پردازد و می‌گوید: سامانه شاد بر بستر شبکه ملی اطلاعات راه‌اندازی شده و این یعنی مصرف این سامانه اینترنت داخلی است و اینترنت داخلی هم تعرفه‌اش یک چهارم اینترنت بین‌المللی است؛ بنابراین به فرض اینکه دانش‌آموزان برای خرید بسته اینترنت هزینه‌ای هم پرداخت کنند رقمش بالا نخواهد بود. مثلاً مشترکی که در ماه برای اینترنت بین‌الملل ۲۰ هزار تومان پرداخت می‌کند برای همان میزان مصرف با اینترنت داخلی ۵ هزار تومان هزینه خواهد کرد. به نظر می‌رسد این موضوع مشکل خانوارها و دانش‌آموزان را حل کرده باشد، یعنی استفاده از اینترنت داخلی برای آن‌ها ارزان تمام می‌شود.
زارعیان در خصوص کند بودن و قطع و وصل پی در پی اینترنت به‌ویژه در بعضی از مناطق کشور هم می‌گوید: طرح تبدیل ADSL به VDSL در مرحله اجراست و در استان قم و بخشی از تهران این برنامه شروع شده و ان شاءالله با تکمیل اجرای این طرح سرعت اینترنت تا پنج برابر افزایش می‌یابد و تا حد زیادی مشکل یاد شده برطرف می‌شود.
نظر شما