قدس آنلاین: مجید ابهری (آسیب‌شناس اجتماعی و رفتارشناس) که چند دهه متمادی در زمینه آسیب‌های اجتماعی پژوهش کرده و آثاری چون «آسیب‌شناسی اجتماعی در علل اعتیاد روسپیگری کودکان خیابانی»، «علل روسپیگری»، «آزارهای خیابانی»، «اعتیاد چیست و معتاد کیست» و « جنگ نرم و تهدید نرم » را به رشته تحریر در آورده، طی گفتگو با ایلنا از اهمیت موسیقی در شرایط بحرانی فعلی گفت و به تحلیل عملکرد رسانه‌های جمعی در این زمینه پرداخت.
وی در ابتدای صحبت‌هایش درباره تاثیر محیط بر روح و روان افراد جامعه توضیح داد: شرایط محیطی تاثیر مستقیم بر سیستم عصبی، روحی و عاطفی انسان‌ها دارد. هرچه شرایط پر نشاط‌تر و شادتر باشد، انسان به لحاظ عصبی و روحی به سلامت نزدیک‌تر خواهد شد.
این آسیب‌شناس اجتماعی افزود: در حال حاضر کشور توسط مسائل و مشکلات مختلف احاطه شده است که تورم، بیکاری، گرانی، انواع آسیب‌ها و عوارض طبیعی مانند سیل و زلزله برخی از آنها هستند. آخرین اتفاقی که در کشور رخ داده و بسیار جدی است بیماری کرونا و شیوع آن در جامعه است.
این نویسنده در ادامه گفت: متاسفانه بیماری کرونا باعث ایجاد اضطراب و استرس در امنیت و روان افراد جامعه شده و این مسئله باید جدی گرفته شود. درحال حاضر کار بسیار مهمی که باید انجام شود، ایجاد نشاط در جامعه است و موسیقی یکی از ابزارهای مناسب برای تحقق این هدف است.
ابهری، درباره اهمیت موسیقی و تاثیر رسانه‌های جمعی برای ایجاد نشاط اجتماعی در شرایط بحرانی فعلی، گفت: موسیقی در شرایط بحرانی بر وضعیت روحی و روانی مردم تاثیر خواهد داشت، اما آنچه در این زمینه اهمیت بسیار دارد حمایت رسانه‌های جمعی و توجه آنها به آثار موسیقایی است؛ زیرا به هرحال این رسانه‌ها هستند که در عمومیت دادن به مقولات مختلف نقش اصلی را ایفا می‌کنند.
این استاد حوزه و دانشگاه در پاسخ به این سوال که چرا ترس از ابتلا به کرونا از خود بیماری وجه گسترده‌تری در جامعه پیدا کرده، توضیح داد: متاسفانه کشور ما همواره هدف تهاجمات و ناتوی فرهنگی بوده و یکی از دلایل اصلی این اتفاق بزرگ‌نمایی آسیب‌ها و انتشار اخبار تلخ است. انتشار اخبار تلخ و بزرگنمایی‌های مرسوم جامعه را به مسیر دیگری سوق داده و باعث شده مردم به اخبار ناراحت‌کننده اعتیاد پیدا کند. به همین دلیل است که می‌گویم رسانه‌ها در زمینه ایجاد نشاط نقش اصلی را ایفا می‌کنند. در این میان صداوسیما که در راس رسانه‌هاست نباید اجازه دهد هر شخص با ارائه اخبار تنش زا در جامعه ناراحتی ایجاد کند.
این روان‌درمانگر اضافه کرد: یکی از نهادهای تولیدکننده نشاط و شادی در جامعه سازمان صداوسیما و شبکه‌های مختلف آن است. صداوسیما می‌تواند با عرضه برنامه‌های نشاط‌انگیز بار غم و درد جامعه را کاهش داده و آرامش روحی و امنیت روانی را به جامعه بازگرداند. نباید فراموش کرد که یکی از ابزارهای مهم و با اهمیت در زمینه ایجاد شور و نشاط مردم هر کشور، موسیقی است.
وی ادامه داد: متاسفانه انتشار اخبار تلخ از جنگ و کشتار و قحطی و گرانی در شبکه‌های مختلف تلویزیونی کشور و تکرار و تاکید بر آنها باعث رکورد و جمود فکری و عاطفی در جامعه شده و اضطراب و استرس مردم را افزایش داده و بر مشکلات روحی آنها افزوده است. این رویه غلط اتفاقات بدتری را نیز رقم زده است که افزایش آمار طلاق و خودکشی برخی از آنهاست.
ابهری با تاکید بر اینکه در حال حاضر، استرس و اضطراب نسبت به قبل وجه گسترده‌ای در کشور پیدا کرده، درباره نقش رسانه‌ها، بخصوص صداوسیما در رفع اضطراب‌های ناشی از بروز و شیوع بیماری کرونا در کشور گفت: در شرایط فعلی ارائه آمارهای عجیب و غریب در مرگ بیماران کرونایی یکی از آسیب‌های جدی است که مردم جامعه را به اضطراب و نا امنی روانی سوق می‌دهد و مسئولان ذیربط نیز به آن بی‌توجهند.
این آسیب‌شناس اجتماعی با اشاره به اینکه روند نابسامان مذکور بر نحوه ارائه موسیقی و چگونگی تولید آثار موسیقایی برای بهبود وضعیت روحی جامعه به شدت تاثیر گذاشته، گفت: ارائه اخبار تلخ و تنش‌زا، همچنین انتشار و انعکاس آمارهای غلط باعث بی‌اعتمادی مردم به دستگاه‌های خبری می‌شود، این اعتماد از دست رفته باید به مردم بازگردانده شود. وزارت بهداشت در حال حاضر با صداقت اخبار مرتبط با کرونا را اعلام می‌کند و باید به این روش ادامه پیدا کند. در این میان مردم نیز نباید اجازه دهند شایعه‌پراکنان و دروغ‌پردازان امنیت روانی آنها را خدشه‌دار کنند و به تزریق بدبینی و اضطراب در جامعه بپردازند.
ابهری درباره سلسه مراتب و راهکاری قانونی موثر برای مقابله با اخبار تنش‌زا، گفت: زمانی که وزارت بهداشت به عنوان اصلی‌ترین منبع در ارائه اخبار مربوط به کرونا فعالیت می‌کند، باید نهادهای امنیتی و انتظامی با افراد و مراکزی که قصد ایجاد تنش و تشنج فکری دارند، برخورد کنند و آن افراد را به اشد مجازات برسانند.
وی افزود: در حال حاضر پلیس و نظام دادگستری بسیاری از کشورهای اروپایی و حتی ترکیه به طور جدی با ارائه‌کنندگان اخبار تلخ و آمارهای دروغ به شدت برخورد می‌کنند. واقعا چه معنی دارد که فضای مجازی و بخش‌های مربوط به آن، به عنوان فرایندی بی‌در و دروازه هرآنچه را می‌خواهد بنویسید و مردم را به مشکلات روحی و روانی دچار کند. لذا بی‌شک باید قوه قضاییه و سایر دستگاه‌های امنیتی با اینگونه افراد و مراکز به شدت برخورد کند.
ابهری با تاکید بر اینکه دین اسلام و مذهب شیعه با موسیقی هیچ تناقضی ندارد، گفت: ما موسیقی مذهبی داریم و تعزیه یکی از آن گونه‌هاست که نمایشی، موسیقایی است. حتی نقاره‌نوازی در حرم امام رضا(ع) نیز نوعی موسیقی است و هشتصد، نهصد سال قدمت دارد. همه این‌ها موسیقی محسوب می‌شوند، بنابراین من که سال‌هاست علاوه بر دانشگاه در حوزه علمیه نیز تدریس می‌کنم و کلاسی که در آن حضور می‌یابم، یکی از شلوغ‌ترین کلاس‌هاست، می‌گویم نگاه به موسیقی از لحاظ مذهبی سلیقه‌ای است.
این استاد دانشگاه و حوزه در توضیح بیشتر گفت: با توجه به چهارچوب‌های تعیین شده فقهی در زمینه موسیقی، حتی می‌توان گفت بسیاری از آثار و قطعات موسیقی سنتی ما هیچگونه مشکل شرعی ندارند و می‌توانند جامعه را به سوی نشاط هدایت کرده و غم و غصه را از جامعه دور کنند. اما صداوسیما به این موضوع توجهی ندارد و موسیقی سنتی را مورد توجه قرار نمی‌دهد.
او درباره نقش موسیقی در رفع و بهبود اضطراب و مشکلات روحی و روانی مردم، توضیح داد: به طور واضح و اساسا، موسیقی و دیگر ابزار شادی‌آور در جهت کاهش آلام روحی و رفتاری مردم یک جامعه نقش اصلی را ایفا می‌کنند و در شرایط بحران‌زده فعلی نیز باید از آنها استفاده شود و فعالان این عرصه نیز باید هرچه زودتر وارد عمل شوند و به تولید و ارائه اثر بپردازند.
ابهری درباره وجه علمی موسیقی نیز اذعان داشت: در حال حاضر انواع موسیقی و سبک‌ها مدنظر هستند و می‌توانند در موسیقی درمانی کاربرد موثر داشته باشند و مانند «رنگ‌درمانی» وارد محیط روانشناسی شوند.
این نویسنده درباره نقش فعالان هنری، جهت افزایش نشاط جامعه نیز گفت: در چنین شرایطی یکی از عوامل مهم در کاهش استرس و اضطراب مردم نحوه توجه و فعالیت صاحب‌نظران و هنرمندان است. هنرمندان و متخصصان باید وارد میدان شوند و اجازه ندهند غم و غصه روحیه افراد را از هر قشر تحت تاثیر قرار دهد و اصطلاحا در و دیوار جامعه را بپوشاند.
ابهری درباره تمهیدات موثر در جهت حل مشکلات مذکور در صداوسیما، گفت: صداوسیما و دیگر رسانه‌ها باید در شرایط بحران‌زده فعلی از صاحب‌نظران و متخصصان کمک بگیرند و با آنها مشاوره کنند که اینطور نیست.
وی که طی سال‌های گذشته در برنامه‌های مختلف تلویزیونی حضور یافته، درباره همکاری‌های اخیرش با صداوسیما جهت مشاوره و ارائه راهکارهای تخصصی در جهت بهبود وضعیف فعلی گفت: من به مدت چهل سال در زمینه آسیب‌شناسی و اجتماعی و رفتارشناسی فعالیت کرده‌ام و در این زمینه تجربیات میدانی و نظری دارم. قاعدتا باید رسانه‌ها از جمله صداوسیما جهت مشاوره و ارائه راهکار با من تعامل داشته باشند که اینطور نیست.
ابهری درباره دلایل عدم همکاری‌اش با صداوسیما در شرایط فعلی گفت: متاسفانه سازمان صداوسیما مرا ممنوع‌التصویر کرده و این اتفاق باعث شده نتوانم در این روزهای بحران‌زده و پرتنش به مردم کشورم خدمت کنم.
این کارشناس و پژوهشگر درباره دلیل ممنوع‌التصویر شدنش توسط تلویزیون، گفت: در یکی از برنامه‌های زنده درباره دلیل گسترش ماهواره در ایران سوال شد و من در پاسخ گفتم علت این اتفاق خود صداوسیماست و اگر صداوسیما برنامه‌های خوب، موثر و با کیفیت بسازد کسی به سراغ ماهواره نمی‌رود. اینگونه شد که مرا ممنوع‌التصویر کردند درحالیکه همواره دغدغه خدمت داشته‌ام و چهل سال است در محیط علمی فعالیت می‌کنم. متاسفانه تلویزیون و شبکه‌های آن از افرادی ناکاربلد دعوت به عمل می‌آورند و آن افراد با حرف‌ها و نظرات غیرتخصصی حال مردم را بد می‌کنند.
ابهری در پایان گفت: این اتفاق خوبی نیست شخصی چون من که در خانواده‌ای مذهبی رشد یافته و رزمنده و جانباز هستم و در انگلستان تحصیل کرده و روان‌پزشک و روان‌درمانگر و رفتارشناس گوشه خانه بنشینم و از رسانه‌ها به دور باشم و شخصی دیگر در رسانه‌ای مجازی از روغن بنفشه و تاثیرات آن بر بیماری کرونا بگوید.
انتهای پیام/
نظر شما