قدس آنلاین-گروه استان ها: باوجوداینکه تاکنون طرح‌های بسیاری پیرامون بازآفرینی شهری و  پروژه‌هایی مبنی بر توانمندسازی مردم این بندر اقیانوسی تعریف‌شده اما هم چنان معیشت و زیرساخت‌های بهداشتی و فرهنگی در این بندر با مشکلات جدی روبروست.

بنا بر گفته شهردار نصف جمعیت شهر چابهار حاشیه‌نشین هستند و این بندر بالاترین نرخ حاشیه‌نشینی نسبت به جمعیت را در کشور دارد.

در شهر و دقیقه در پشت خانه مدرن سکونت‌گاه‌هایی شکل‌گرفته است که سقف آن‌ها را حصیر و جعبه میوه تشکیل می‌دهد و ساکنانش با فعالیت بر روی لنج های صیادی به‌عنوان جاشو  و یا کارگری در منطقه آزاد روزگار میگذرانند.

در این میان روستای «کمب» با ۲۰ هزار نفر جمعیت در زمره بزرگ‌ترین روستاهای حاشیه‌نشین است که امکانات زندگی برای آن‌ها حکم رؤیا را دارد.

مهم‌ترین مشکل مردم حاشیه‌نشین انشعاب آب و برق است که البته بسیاری از آن‌ها برق را به‌صورت غیرقانونی  استفاده می کنند و بنا بر گفته مسئولان اداره برق  همین اقدام سالانه ۷۰ میلیارد تومان به بیت‌المال خسارت وارد می‌کند.

نمایشگاه محرومیت

حاشیه‌های چابهار سال‌هاست که به نمایشگاهی برای تصویر کشیدم محرومیت‌ها مبدل شده است لذا هر مسئولی به چابهار سفر می کند سری به این روستاهای حاشیه ای می زند.

آخرین بازدید به دیدار معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن برمی‌گردد که دی‌ماه سال گذشته اظهار کرد:  حل مشکلات مناطق حاشیه‌نشین چندین محله چابهار و چادران کنارک نیازمند ساماندهی فوری و از اولویت‌های وزارت راه و شهرسازی است .

علی نبیان گفت: با توجه به اینکه ساخت واحدهای مسکونی در نقاط حاشیه‌ای چابهار به‌ویژه مناطقی نظیر مرادآباد، کمب و نوار شرقی و غربی در نظر گرفته‌شده است به‌زودی شاهد حل مشکل حاشیه‌نشینی در این شهر خواهیم بود.

پایان حاشیه‌نشینی به قول وزیر

وعده حل مشکل حاشیه‌نشینی دیگر خبر خوشایندی برای مردم این منطقه نیست زیرا پیش‌ازاین نیز وزیر راه قول پایان دادن به حاشیه‌نشینی تا پایان سال ۹۸ در بندر چابهار داده بود که محقق نشد.

محمد اسلامی پانزدهم آذرماه سال گذشته در بازدید از این مناطق اظهار کرد: برای اولین بار در تاریخ کشور با حاشیه‌نشینی در چابهار همانند سیل برخورد کردیم و با ساخت خانه توسط بنیاد مسکن تا پایان سال ۹۸ به پدیده حاشیه نشینی چابهار خاتمه می‌دهیم.

ناتمامی طرح توانمند سازی

مسئول طرح ملی توانمند سازی سکونت‌گاه‌های غیر رسمی چابهار با اشاره به علت انتخاب چابهار برای انجام طرح توانمندسازی سکونت‌گاه‌های غیر رسمی با همکاری جهاد داشنگاهی و دولت اظهار کرد: اهمیت چابهار برای سازمان برنامه و بودجه به این دلیل بود که چابهار از لحاظ نسبت، بیشترین نسبت حاشیه‌نشینی را دارد یعنی به عنوان مثال اگر جمعیت شهرنشینی چابهار ۱۰۰باشد جمعیت حاشیه نشین آن منطقه ۱۲۰ است.

دکتر غلامرضا صدیق اورعی با بیان اینکه منشا اغلب سکونت‌گاه‌های غیر رسمی مهاجرت است،عنوان کرد: البته  تعدادی از ساکنین مناطق غیر رسمی افرادی هستند که در گذشته در شهر زندگی می‌کردند، اما به دلیل فقر ، چاره‌ای جز مهاجرت به مناطق حاشیه نداشتند.

عضو پژوهشکده جهاد دانشگاهی در خصوص این‌که چرا این طرح نیمه‌کاره رها شد بیان کرد: با تغییرات مدیریتی در سازمان برنامه‌وبودجه معاون جدید این سازمان اظهار کرد که این طرح جزو وظایف سازمان نیست!

وی ادامه داد: پس از گذشت یکی دو سال دوباره گفتند این بودجه را به جهاد با اندکی کاهش می‌دهیم تا این کار دوباره اجرا شود ،اما آن‌قدر ازلحاظ جمعیت و اجتماعی آن منطقه تغییر کرده بود که دیگر آن منطقه ،منطقه قبلی نبود و آدم‌ها و مسئولان همه تغییر کرده بودند و این بار طرح به‌طور کامل متوقف شد.

چه باید کرد؟

دکتر غلامرضا صدیق اورعی عامل ماندگاری در روستاها را معیشت مناسب دانست و افزود: اگر جمعیت روستایی معیشت استواری داشته باشد درآمد خود را خرج بهبود زندگی‌اش در روستا می‌کند و مهاجرت به شهر آن معیشت را از او می‌گیرد.

وی با اشاره به اینکه باید ملاحظات محلی در این‌گونه پروژه‌ها رعایت شود که متأسفانه در طرح‌های بزرگی که در چابهار در حال اجرا هستند، هیچ‌کدام از این ملاحظات انجام‌نشده است،گفت: در ظاهر بسیاری از کارهایی که در آن منطقه انجام می‌شود برای کمک به مردم منطقه است،اما در اصل هیچ کمکی به مردم و حاشیه‌نشینان منطقه نمی‌کند.

وی ادامه داد:اگر هم کسی بخواهد کاری در این‌گونه طرح‌ها انجام دهد مدیران میانی و میانی نمی‌گذارند ،بروکراسی‌های غیرواقعی دربسیاری از مناطق نمی‌گذارند،کاری غیر از منافع خودشان انجام شود.

تأمین معیشت بومیان

مسئول طرح ملی توانمندسازی سکونت‌گاه‌های غیررسمی چابهار با تأکید بر اینکه سرمایه‌گذاری‌ها و طرح‌های جدید بخصوص در چابهار برای ارتقاء زندگی مردم بومی ایجاد نمی‌شود ،عنوان کرد:به‌طور مثال پتروشیمی احداث می‌شود ولی شرطی برای به‌کارگیری نیروی بومی با پیمانکار گذاشته نمی‌شود.

صدیق اورعی تصریح کرد: اگر این پروژه‌ها برای اصلاح آن منطقه است در به‌کارگیری نیروها باید نگاه محلی داشته باشیم، وگرنه در هرجایی مردم بومی و عمدتاً روستائیان توان رقابت مهارتی با نیروهای کارکرده و مجرب شهرهای بزرگ را ندارند ما انگار غیر از یک شهر بزرگ شهر دیگری نداریم ازطرفی خدمات و امکانات را حتی در شهرهای درجه دو به حدی تامین نمی‌کنیم که افراد از روستا به این شهرها بروند.