قدس آنلاین: میزان تقاضا در بازار لوازم‌خانگی ایران حدود ۳۰هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود. واردات برندهای خارجی ممنوع شده و تولیدکننده داخلی نیز امکان تولید بیشتر ندارد. در چنین شرایطی که کمبود کالا به شکل بی‌منطقی موجب گرانی شده، وزارت صمت از برنامه‌ریزی برای صادرات ۱۶۰ میلیون دلار لوازم‌خانگی خبر داده است.
بررسی آمارهای رسمی منتشر شده وزارت صنعت، معدن و تجارت، حاکی از مثبت بودن رشد تولید انواع لوازم خانگی توسط کارخانجات داخلی است. افزایش ۱۳درصدی تولید لوازم‌خانگی در سال گذشته در حالی روی داده که سال گذشته برندهای خارجی که سهم آن‌ها به حدود ۵۰ درصد بازار رسیده بود، در کشور حضور نداشتند.
تولید یخچال و فریزر در سال گذشته با ۷ درصد رشد به یک‌میلیون و ۱۶۰ هزار دستگاه رسید که امسال برنامه‌ریزی شده تولید این وسیله به یک‌میلیون و ۳۰۰ هزار دستگاه برسد. همچنین در سال گذشته تولید ماشین لباسشویی با ۳۳ درصد رشد به ۷۴۰ هزار دستگاه رسید و امسال به ۹۰۰هزار دستگاه خواهد رسید. تولید تلویزیون نیز در سال ۹۸ با رشد ۳/۶درصدی به پایان رسید. کارخانجات داخلی توانستند سال گذشته ۸۲۵ هزار دستگاه تلویزیون تولید کنند. البته این میزان تولید بسیار کمتر از تقاضای کنونی بازار (دست‌کم ۷/۱ میلیون دستگاه) است، اما پیش‌بینی شده سال ۹۹ به یک‌میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه برسد. تولید کولر آبی با رشد ۳/۶ درصدی به ۹۰۴هزار و ۹۰۰ دستگاه رسیده است.
کمبود و گرانی با وجود رشد تولید
با وجود اینکه تقاضا برای لوازم‌خانگی در اقتصاد کرونازده تا ۷۰ درصد افت کرده و در عین حال آمارها نشان از رشد تولید در کشور دارد و عمق ساخت داخل در زمینه بخاری ۹۰درصد، کولر ۱۰۰درصد، یخچال و فریزر ۶۰درصد، آبگرمکن ۷۵درصد، ماشین لباسشویی ۶۰درصد، اجاق گاز ۹۰درصد و تلویزیون نیز تا ۳۰درصد) افزایش یافته است، هنوز هم کشور با کمبود محصولات لوازم‌خانگی روبه‌روست.
پیشی گرفتن تقاضا از عرضه سبب شده تا کالاها در بازار ۳۰ تا ۴۰ درصد گران‌تر از کارخانه به مردم فروخته شوند. مرتضی میری، رئیس اتحادیه لوازم‌خانگی نیز گفته است: بیش از ۸۰ درصد لوازم‌خانگی که در فضای‌مجازی با قیمت‌های بالا به فروش می‌رسند تقلبی از کار درمی‌آیند.
برخی از کارشناسان معتقدند افزایش تولید و حضور برندهای جدید لوازم‌خانگی می‌تواند به کاهش نسبی قیمت کالاها کمک کند، اما در طرف دیگر برخی از کارشناسان لوازم‌خانگی بر این عقیده هستند افزایش تقاضا از سوی مشتریان از یک طرف و کاهش عرضه که به دلیل خروج برندهایی نظیر سامسونگ، ال‌جی و یا بوش از بازار ایران به وجود آمده، موجب افزایش قیمت لوازم‌خانگی در بازار می‌شود.
از طرفی بانک مرکزی از ابتدای سال تاکنون ارزی را به تولیدکنندگان در راستای واردات قطعات لوازم‌خانگی تخصیص نداده است. با توجه به زمزمه‌های حذف ارز نیمایی تخصیص یافته در صنف لوازم‌خانگی، اگر این اتفاق رخ دهد قطعاً تأثیر زیادی بر قیمت تمام شده لوازم‌خانگی خواهد داشت، زیرا در این صورت قیمت لوازم‌خانگی افزایش می‌یابد و در نتیجه آن توان خرید مردم باز هم کاهش خواهد یافت و در نهایت این مسئله موجب کاهش تولید در نتیجه تعدیل نیرو و تعطیلی مراکز تولید می‌شود.
۱۲هزار میلیارد تومان تسهیلات برای تحریک تقاضای داخلی
وزارتخانه صمت چه می‌کند؟ صادقی‌نیارکی، معاون وزیر صمت، یکی از برنامه‌های وزارتخانه در سال جاری را، تحریک تقاضای کالاهای مصرفی بادوام در داخل اعلام کرده و گفته این برنامه نیازمند تأمین منابع است و در آن ۱۲هزار میلیارد تومان تسهیلات دیده شده که ۶۰ درصد قیمت کالا با استفاده از آن پرداخت می‌شود و بازپرداخت آن به صورت دوساله و با سود منطقی در نظر گرفته شده است. وی از بانک‌مرکزی خواسته است برای پرداخت تسهیلات و دولت در زمینه پرداخت یارانه تسهیلات که حدود ۲۰۰ میلیارد تومان پیش‌بینی شده، همکاری‌های لازم را انجام دهند.
وی همچنین از صادرات لوازم‌خانگی خبر داده است. هر چند صادرات لوازم‌خانگی ایرانی با توجه با همجواری ایران با چندین کشوری که خریداران خوبی برای انواع محصولات به حساب می‌آیند، می‌تواند بازار پرسودی را برای تولیدکنندگان لوازم‌خانگی به وجود بیاورد، اما باید توجه داشت با توجه به شرایط اقتصادی و وجود تحریم های چندجانبه، قیمت لوازم‌خانگی ایرانی هم به تبع موارد دیگر افزایش یافته است که این مسئله می‌تواند در مسیر صادرات لوازم‌خانگی ایرانی تهدید محسوب شود، بنابراین برای اینکه بتوانیم این بخش از صادرات غیرنفتی را توسعه دهیم، باید با تأمین ارز موردنیاز تولیدکنندگان و حمایت دولتی، موانع موجود را حل و فصل کنیم.
صادرات پس از تصرف بازارهای داخلی
حمیدرضا غزنوی، سخنگوی انجمن لوازم‌خانگی به خبرنگار ما می‌گوید: بازار در سمت عرضه و تقاضا با رکود مواجه شده، زمینه محصولات داخلی در بازار کم است و کالای قاچاق زیاد شده است. به گفته وی، باید با تخصیص سرمایه در گردش کارخانه‌ها، امکان تأمین نیاز بازار فراهم شود، چرا که اگر این مسئله حل شود، دیگر نیاز به کالا و برندهای خارجی نداریم، چون دو برابر نیاز داخلی، ظرفیت برای تولید در کشور وجود دارد.
وی تأکید می‌کند: شاید تأمین سرمایه در گردش به نظر دشوار باشد، ولی به هدف اصلی کشور در صنعت که افزایش عمق ساخت داخل است، کمک می‌کند. غزنوی معتقد است: بازار لوازم‌خانگی کشور یکی از جذاب‌ترین بازارهای دنیا برای برندهای خارجی به شمار می‌رود. در چنین بازاری به جای صادرات، اول باید به فکر رونق تولید داخلی باشیم. شرکت‌های تولیدکننده ما باید در ابتدا بازار داخل کشور را در اختیار بگیرند و رشد کنند و پس از تصرف ۸۰ درصدی بازار، به تصاحب بازارهای صادراتی فکر کنند. در این صورت می‌توان گفت این صنعت علاوه بر تأمین نیاز داخل، می‌تواند تا سقف یک‌میلیون دلار صادرات را ظرف یکی، دو سال آینده تضمین کند.
عرضه موادخام به تولیدکنندگان قبل از بورس
حبیب‌الله انصاری، دبیرکل انجمن صنایع لوازم‌خانگی ایران نیز معتقد است: با وجود اینکه نهضت ساخت داخل از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت به راه افتاده و صنایع مختلف به دنبال بومی‌سازی تولید و نیز تولید داخلی قطعات هستند، اما تا رسیدن به غایت نهایی باید واردات موادخام و نیازهای اولیه صنایع نیز تسهیل شود تا کار تولید به مشکل برخورد نکند.
وی تأکید می کند: یکی از مشکلات این حوزه تأمین مواداولیه است که اولویت دادن به تولید قطعات و مواداولیه را شامل می‌شود. درست است که مواد اولیه شامل مس و آلومینیوم در ایران وجود دارد، ولی گاهی‌اوقات لازم است تولیدکننده موادی را از خارج از کشور وارد کند. باید مواداولیه‌ای که در داخل تولید می‌شود از قیمت خوبی برخوردار باشد. راه‌حل این امر این است که باید مجوز واردات بدون منشأ ارز، بدون سقف و بدون تعداد دفعات پیش‌بینی شود تا واحدهای صنعتی بتوانند از آن استفاده کنند و دیگری نیز بومی‌سازی ساخت قطعاتی است که در حال حاضر مورد توجه قرار گرفته است. وی پیشنهاد می‌دهد واحدهای فولادی، پتروشیمی و غیره که تأمین‌کننده مواداولیه تولیدکنندگان هستند، این مواد را ابتدا به تولیدکنندگان فروخته و مازاد آن‌ها را از طریق بورس عرضه کنند.
ایجاد برندهای مشترک توسط واحدهای تولیدی
آرمان خالقی، دبیرکل خانه صنعت، معدن و تجارت ایران نیز می‌گوید: کمبود و گرانی مواداولیه مورد نیاز لوازم‌خانگی موجب افزایش قیمت محصولات لوازم‌خانگی تولید داخلی و جولان کالای قاچاق شده است. تولیدکنندگان با توجه به کاهش ارزش ریال و کاهش نقدینگی خود و افزایش تورم، برای تهیه مواد اولیه مورد نیاز، به سرمایه در گردش بیشتری نیاز پیدا کرده‌اند. محدودیت‌های ناشی از تحریم نیز اثر مستقیمی بر صادرات لوازم‌خانگی داشته و در عمل و به تدریج بازار ایران را به بازاری بسته و محدود تبدیل خواهد کرد. با این اوصاف صاحبان واحدهای تولیدی کوچک و متوسط لوازم‌خانگی اگر بتوانند در قالب کنسرسیوم‌های اقتصادی گرد هم آیند و هزینه‌های مشترک را با هم تقسیم کنند، خواهند توانست محصولاتشان را با قیمت تمام شده کمتری تولید کنند. این کنسرسیوم‌ها با ایجاد برندهای مشترکی که قابلیت بروز و ظهور در ابعاد جهانی داشته باشند، می‌توانند بازارهای بین‌المللی جدیدی گشوده و بازارهای داخل را با قدرت بیشتری حفظ نمایند.
گفتنی است، در حال حاضر یک‌هزار و ۵۶۴ واحد فعال تولیدی با ۶۵هزار اشتغال مستقیم در حوزه لوازم‌خانگی داریم و تعداد ۷۰۰ جواز جدید صادر شده که ۲۷هزار شغل ایجاد می‌کند.
نظر شما