قدس آنلاین: زیارت پیامبران، ائمه اطهار علیهم السلام و اولیای الهی در آیات قرآن کریم و روایات و توصیه های بزرگان دین مورد تاکید قرار گرفته است و برای آن آثار و فواید بسیاری برشمرده اند؛ جدای از اینکه رفتن به زیارت به مفهوم احترام، اظهار خشوع و تواضع و ادب زائر نسبت به مَزور است، تأثیرات معنوی و دنیایی و چه بسا مادی فراوانی می‌تواند در زندگی انسان داشته باشد.

اهداف افراد از زیارت هم می‌تواند متفاوت باشد؛ یکی از زیارت به دنبال رسیدن به آمال دنیایی است، یکی به دنبال شفای مریض است، دیگری می خواهد روح خود را تعالی بخشد و آن دیگری به دنبال کسب معرفت و شناخت است و برخی به دنبال تحقق تمام این اهداف هستند که هرکسی به اندازه ظرفیت، آمادگی و آنچه که صلاح اوست، به هدف خود از زیارت به ویژه زیارت ائمه علیهم السلام که حلقه وصل انسان‌ها با خدای متعال هستند، می‌رسند.

همانگونه که وقتی ما در زندگی روزمره خود با شخصیت‌های مهم و مقامات دیداری داریم باید آداب خاصی را رعایت کنیم، قطعاً برای زیارت ائمه علیهم السلام که بالاترین مقام و جایگاه در بین بشر را دارند و سبب خلقت هستند نیز آداب و پروتکل‌های خاصی باید وجود داشته باشد و آنگونه که شایسته مقام ایشان است به دیدارشان برویم.

حجت‌الاسلام ریحانی، مدیر فرهنگی تربیتی حوزه علمیه خراسان در گفت‌وگو با خبرنگار قدس آنلاین در ارتباط با آداب زیارت ائمه علیهم السلام گفت: زیارت اصولاً به دو شکل انجام می‌گیرد یا زیارت جسمانی و حضوری است، یا زیارت روحانی و معنوی و از راه دور. در مورد آداب زیارت جسمانی و حضوری توصیه شده است که زائر با وضو، غسل و لباس پاکیزه و خوشبو در حرم مطهر حضور پیدا کند؛ غسل کردن نشانه آن است که شما خود را از لحاظ روحی و پاکیزگی جسم آماده کرده‌اید. پس از آن به سمت حرم حرکت می‌کنیم، قدم‌ها را آهسته بر می‌داریم.

حجت الاسلام ریحانی افزود: انسان هنگامی که قصد زیارت دارد باید از گفتن کلام بیهود و سخنان دنیایی پرهیز کند و تا از زمانی که از حالت و مکان زیارت خارج نشده است توجه دنیایی نداشته باشد. هنگام زیارت هم که از بدو ورود به حرم تا زمان خارج شدن از آن ادعیه و زیارتنامه‌های خاصه و عامه‌ای وجود دارد که باید خوانده شود و همچنین به خواندن نماز در حرم مطهر، تسبیح و تهلیل و تمجید و صلوات بر محمد و آل محمد مشغول باشیم.

مدیر فرهنگی تربیتی حوزه علمیه خراسان در ارتباط با آداب معنوی و روحانی زیارت نیز تصریح کرد: آداب معنوی زیارت این است که انسان هنگام زیارت خشوع داشته باشد و در خود حالتی از حزن و فروتنی به او دست دهد؛ اساسا میزان بهره مندی زائر از زیارت به میزان متحول شدن و ارتباط قلبی و درونی که برقرار می‌کند، بستگی دارد. در واقع انسان با زیارت خود را کامل می‌کند و به کمال می‌رساند. هدف از زیارت این نیست که ما فقط یک حضوری داشته باشیم و زیارتی بخوانیم و اگر هم حاجتی داریم با امام مطرح کنیم و برگردیم بلکه هدف از زیارت باید این باشد که ما بعد روحی و معنوی خودمان را تعالی ببخشیم و ضعف‌های انسانی خودمان را جبران کنیم.

وی در ادامه با اشاره به اینکه گفته می‌شود باید امام را عارفاً بحقه زیارت کنیم، به تشریح زیارت عارفانه پرداخت و گفت: حق امام اطاعت پذیری و تبعیت از اوست. عارفاً بحقه یعنی آنکه ما نسبت به این حق امام آگاهی و شناخت داشته باشیم و به عنوان کسی که از جانب و به امر خداوند مفترض الطاعة است، ایشان را باور داشته باشیم. ما باید ایمان داشته باشیم که خداوند قدرتی به او داده است که حاجات ما را برآورده کند و اگر به صلاح ما باشد قطعاً این حاجت را می‌دهد. مقصود از شناخت امام این نیست که بدانیم نام او چیست، پدر او کیست، در کجا به دنیا آمده و در واقع اصل و نسب او چگونه است بلکه باید نسبت به مقام و جایگاه او آگاهی کامل داشته باشیم و خود را ملزم به اطاعت از فرمایشات و توصیه‌های ایشان و پیروی عملی از رفتارهایشان بدانیم؛ زائر واقعی باید رضایت و سلیقه اهل بیت علیهم السلام را بر سلیقه و رضایت خود برتری دهد، این حق امام به گردن ماست.

حجت الاسلام ریحانی در پایان در پاسخ به شبهه‌ای که برخی مغرضان یا جاهلان در مورد تبرک جستن به ضریح مطرح کرده، نسبت شرک که به تبرک جوینده می‌دهند؛ گفت: اینگونه نیست که ما هنگام تبرک جستن به ضریح آن سنگ و فلز را ارزشمند می‌دانیم و حاجتمان را از آن می‌خواهیم یا آن که متوسل به این سنگ و فلز می‌شویم بلکه از آن جهت تبرک می‌جوییم که تعلق به امام دارد و متبرک به نام و جایگاه ایشان است، از آن جهت است که ملائکه در این مکان رفت و آمد دارند و ارزش این ضریح به خاطر انتساب آن به امام(ع) است؛ به مانند آنکه ما فرزند خودمان را می‌بوسیم و عزیز می‌داریم، از آن جهت که به ما تعلق دارد و عزیر ماست، نه اینکه هرکودکی را که در کوچه و خیابان ببینم او را ببوسیم و عزیز ما باشد.

انتهای پیام/