قدس آنلاین: در جریان سفر سرپرست وزارت خارجه افغانستان به ایران و دیدار با مقامات کشورمان که روز یکشنبه وارد تهران شده، طرفین خواستار تحکیم و گسترش روابط بین ایران و افغانستان شدند و بر اراده خود برای نهایی سازی و امضای هر چه سریع‌تر سند جامع همکاری‌ها توسط رؤسای جمهور دو کشور و اجرای توافقات مذکور تأکید کردند. بدین ترتیب قرار شد طرفین متن توافق‌نامه نهایی را در سه ماه آینده برای امضای رؤسای جمهور آماده کنند.
همین گونه بود که روز گذشته حنیف اتمر، سرپرست وزارت خارجه افغانستان در تهران به دیدار عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور رفت تا آخرین هماهنگی ها را برای اجرای سند همکاری‌های جامع دو کشور به ویژه در بخش ساماندهی مراودات و ترددهای مرزی که در ماه های اخیر موضوعی چالش برانگیز بوده، انجام دهد. در این دیدار هر دو طرف بر ضرورت تسهیل آمد و شد قانونی از مرزها و برگزاری منظم کمیسیون‌های مشترک مرزی توافق کردند.
سفر محمد حنیف اتمر که در بحبوحه تنش آفرینی و فضاسازی رسانه ای علیه روابط دو کشور ایران و افغانستان پس از وقوع حادثه کشته شدن تعدادی از مهاجران غیرقانونی افغانستان در رودخانه هریرود و سپس مرگ تعداد دیگری از مهاجران غیرقانونی در پی تصادف در شهر یزد صورت گرفت، به نوعی اهمیت و ضرورت برقراری این سفر را بیش از پیش نشان داد. موضوعی که وزیر خارجه کشورمان نیز در دیدار دو روز پیش با محمد حنیف اتمر بر آن اشاره کرده و تشدید هجمه های اخیر را با هدف مخدوش نمودن همکاری نزدیک و فضای برادرانه حاکم بر روابط دو کشور دانست.
محمد جواد ظریف در این دیدار گفته بود: امیدواریم دولت افغانستان مراقبت بیشتری در جهت ممانعت از فعالیت‌های مخرب بدخواهان روابط دو کشور صورت دهد.
تداوم حمایت از پناهجویان افغانستانی
البته این در حالی است که تیم‌های کارشناسی از سوی ایران برای بررسی حوادث پیش آمده تشکیل شد تا از یک‌سو اثرگذاری فضاسازی‌ها را خنثی و از سوی دیگر حسن نیت کشورمان نسبت به مردم افغانستان را نشان دهد.
در راستای این اختلاف افکنی‌ها نیز چندی پیش مایک پمپئو، وزیر امورخارجه آمریکا مدعی شد ایران در انفجارات افغانستان دست دارد، البته اتهام زنی آمریکا سبب شد تا سفارت کشورمان در افغانستان در بیانیه ای چنین ادعاهایی را غیر مستند بداند. همچنین وزارت امور خارجه کشورمان نیز در واکنش به این موضوع در حساب توییتری خود نوشت: ایران، برای چندین دهه میزبان پناهجویان افغانستانی بوده که از جنگ و درگیری‌هایی فرار کرده‌اند که به واسطه مداخله و تهاجم ایالات متحده ایجاد شده است. ما همچنان به پشتیبانی از برادران و خواهران افغانستانی خود در دوران دشواری‌های آن‌ها ادامه خواهیم داد و بار دیگر ایالات متحده را به پایان دادن به حضور بی‌ثبات‌کننده‌اش در منطقه، فرا می‌خوانیم.
تحولی اساسی در روابط دو کشور
به دلایل بسیاری از جمله زبان و فرهنگ مشترک میان دو ملت ایران وافغانستان از یک‌سو و نیز از بعد سیاسی و همجواری و مسائل مرزی، جای خالی سندی مدون که مناسبات میان دو کشور را ساماندهی کند، محسوس است تا از طریق اجرای چنین سندی برخی مسائل همچون موضوع مهاجران افغانی به ایران و مسائل ارضی حل وفصل شوند.
البته دبیر شورای عالی امنیت ملی در دیدار حنیف اتمر در همین رابطه تصریح کرد: امضای این سند راهبردی، ضمن ایجاد جهش و تحولی اساسی در روابط دو کشور و فعال‌سازی همه ظرفیت‌های قابل تبادل، استحکام مناسبات تاریخی دو کشور را به دنبال خواهد داشت و باید همراهی دولت و ملت ایران با برادران و خواهران افغانستانی استمرار یابد.
مذاکرات بین ایران و افغانستان برای دستیابی به یک سند جامع همکاری که از سال ۹۶ آغاز و در خلال آن پنج کمیته امنیتی، اقتصادی، فرهنگی، آب و مهاجران تشکیل شده، قرار بود در ۶ ماه به نتیجه نهایی برسد، اما روند مذاکرات برای تهیه چنین سندی همچنان در جریان است و وقوع مسائل اخیر به نوعی ضرورت تسریع این روند را تقویت کرده است.
حل و فصل موضوع مهاجران افغانی
در همین رابطه، کارشناس مسائل افغانستان درباره سفر حنیف اتمر به ایران و نیز سند همکاری بین دو کشور اظهار کرد: ایران و افغانستان به دلایل مختلفی روابط ناگسستنی با یکدیگر دارند و تاریخ، سنت و آداب مشترک در این موضوع نقش مهمی دارد. بخش مهمی از مردم افغانستان صاحب زبان فارسی هستند و زمینه‌های مشترک ایجاب می‌کند که همواره به دنبال ارتباطات دوستانه باشند. البته به تازگی برخی مسائلی پیش آمد که تفاوت‌های رویکردی بین دو کشور را برجسته کرد، اما با این وجود دو کشور بر اساس واقعیت ها عمل کنند.
پیرمحمد ملازهی در گفت‌وگو با قدس تصریح کرد: ایران و افغانستان با یکدیگر هزار کیلومتر مرز مشترک دارند که همین موضوع آسیب پذیری‌های خاص خود را دارد. گرچه در گذشته برخی مسائل مربوط به مناطق مرزی بر روابط دو کشور تأثیرگذار بود اما جدای آن، دو کشور باید نگاه راهبردی داشته باشند که براساس آن افغانستان از قالب محاصره شدگی و خشکی درمی‌آید و آن را به بندر چابهار وصل می‌کند. بنابراین در موضوع روابط ایران و افغانستان برخلاف تمام مسائلی که ممکن است دیگران از آن سو استفاده تبلیغاتی کنند، باید گفت افغانستان در شرایطی قرار دارد که باید سند راهبردی هرچه سریع‌تر به سرانجام برسد تا روابط دو کشور بر اساس یک روند منطقی پیش برود و ضرورت چنین سند همکاری دیده می‌شود.
وی همچنین گفت: افغانستان در طول ۴۰ سال اخیر درگیر جنگ داخلی بوده و دوبار به اشغال نیروهای خارجی درآمده است. طبیعتاً شرایطی که امروزه افغانستان در آن قرار دارد، شرایطی نیست که مطلوب ایران یا حتی افغانستان باشد. مسئله مهاجران افغان پیچیدگی‌های خاص خود را دارد که نیازمند دقت و عمل بیشتری است. مرزهای ایران و افغانستان به‌صورت دشت هستند و کنترل دشت‌ها کار ساده‌ای نیست و نیاز به ساز و کار خاص و قانونمندی در این موضوع است. به همین دلیل باید ذیل سند همکاری موضوع مهاجران نیز حل و فصل شود.
ملازهی تصریح کرد: اگر سند همکاری که در دستور کار قرار دارد اجرایی شود، می‌توان مناسبات اقتصادی ایران و افغانستان را در مسیری طبیعی و شرایط مناسب قرار داد تا افغان‌ها بتوانند صادرات و واردات را از طریق چابهار به آب‌های آزاد انجام دهند.
انتهای پیام/
نظر شما