به گزارش گروه فرهنگی قدس آنلاین، تاثیر حضور امام رضا(ع) بر هنر و فرهنگ این سرزمین انکارناپذیر است، به گونهای که ردپایی درخشان از کرامات حضور ایشان در جای جای این سرزمین و بر پهنه ادبیات و هنر دیده میشود. از نقاشی ایرانی، پردهخوانی، مینیاتور، نگارگری و عکاسی گرفته تا ورود به عرصه ادبیات و خلق شعر و داستانهای متنوع با محوریت امام رضا(ع) و روایتهای منتسب به ایشان که اتفاقاً دست مایه خلق آثار ارزشمندی همچون تابلوی معروف «ضامن آهو» اثر استاد فرشچیان شده است و در نهایت تاثیر آن بر هنر معماری و خلق حرم عظیم و بیبدیل رضوی غیرقابل چشم پوشی است و هر گوشه ای از فرهنگ و هنر وام دار نام مبارک امام هشتم است.
شاید کمتر کسی نام علیرضا بهدانی را نشنیده باشد. هنرمندی که به رکوردشکنیهایش در عرصه هنرهای تجسمی و خوشنویسی شهرت دارد. از کتابت بیش از ۵۰ کلام الله مجید تا نگارش بزرگترین و کوچکترین قرآن طلا و بزرگترین نهج البلاغه مطلا که بازتاب بینالمللی بسیاری هم داشته است.
تازهترین نمایشگاه او با عنوان «جلوه عشق» از شنبه گذشته در نگارخانه رضوان برگزار شده است و تا پنج شنبه میزبان علاقه مندان است. آثار بهدانی در نمایشگاهش این بار رنگ و بویی عاشقانه تر در منقبت و مدح حضرت امام رضا(ع) دارد. او معتقد است این نمایشگاه یکی از متفاوتترین کارهایی بوده که تا به حال برای حضرت رضا(ع) انجام داده است.
با این هنرمند به بهانه برپایی جدیدترین نمایشگاهش و حال و هوای او از خلق اثر به نام مبارک امام هشتم(ع) و آرزوهایی که در دل دارد به گفت وگو نشسته ایم که در ادامه می خوانید.
* نگارخانه رضوان امسال کار خود را با نمایش آثار شما در دهه کرامت آغاز کرده است. قدری درباره تازهترین آثار خود در این نمایشگاه توضیح دهید.
** در سال جاری و به دلیل شیوع کرونا تقریباً فعالیت تمام گالریها تعطیل و هیچ نمایشگاهی برگزار نشده بود، اما به مناسبت دهه کرامت یک نمایشگاه نقاشی خط برپا شده و من این توفیق را داشتم که آثار این نمایشگاه را خلق کنم و اولین نمایشگاه امسال را در نگارخانه رضوی برپا کنم.
در این نمایشگاه ۵۰ تابلوی نقاشی خط دارم که برخلاف نمایشگاه های قبلی که بیشتر متشکل از احادیث امام رضا(ع) و آیات، روایاتی و سخنانی درباره حضرت بوده این بار اما مضمون آثار را غزل وار انتخاب کردهام و تمام تابلوها اشعار غزلسرایانی است که درباره امام رضا(ع) شعر سرودهاند. من هم به سلیقه خود از این اشعار یک بیت را انتخاب و در یک قالب هنری آن را تصویر کردهام.
* سبک به کار رفته در این تابلوها چیست و آیا همه این آثار کارهای جدید شما هستند؟
** در واقع سبک من نقاشی ـ خط است که تلفیقی از نگارگری و خوشنویسی است و همه تابلوهایی که در این نمایشگاه وجود دارند نیز تلفیقی از این دو هنر است. ضمن اینکه تفاوت این آثار با دیگر کارهایم در مضمون آنهاست، این تابلوها به نوعی عاشقانهتر هستند و همه در منقبت حضرت امام رضا(ع) است. همانطور که میدانید من سریعترین خوشنویس کشور هستم و هفته گذشته پیشنهاد برپایی این نمایشگاه به من داده شد و تولید آنها هم طی چند روز به پایان رسید و تمام آثار هم جدید هستند.
* هنر در کشور ما با دین گره خورده و مظاهر هنر در اماکن و فضاهای مذهبی به وفور دیده میشود. به نظر شما تاثیر حضور حضرت امام رضا(ع) بر فرهنگ و هنر ما چه بوده است؟
** واقعیت این است که این تاثیر انکارشدنی نیست و به وضوح در همه بخشهای هنری دیده میشود. حال ممکن است به فراخور هر هنری شکل تازه و جدیدی به خود گرفته باشد. معتقدم امروز باید به هنر با نگاهی مدرن نگریست و من همواره در خلق آثارم سعی کردهام بر مدار روز حرکت کنم و در عین حال که پایبند به فضای خوشنویسی سنتی هستم اما براساس فضاهای جدیدتری کار اجرا میکنم و آثارم مبتنی بر نیاز و سلیقه جامعهای است که این روزها تقریباً مدرنتر شده و کار من نیز بر همان سبک و سیاق حرکت میکند. از طرفی دیگر فراموش نکنیم زمانی که آثار هنری با دین گره میخورد ماندگارتر هم میشود. از بخت خوش، امام رضا(ع) در شهر ماست و به نظرم این لطف بزرگی است که شامل حال هنرمندان خراسان و حتی دیگر هنرمندان کشور شده که از برکات حضور حضرت برخوردار شوند و آثاری که با این مضمون خلق و اجرا میکنند قطعاً ماندگارتر است. من نیز توفیق داشتم و همجوار حضرت هستم و در دستگاه امام رضا(ع) کار میکنم و طبیعتاً تاثیرات آن را در کار خودم میبینم.
* شما اشاره کردید وقتی هنر با مذهب گره می خورد ماندگارتر میشود، راز این ماندگاری در چیست؟
** به نظرم ماندگاری در بینش افراد و جامعه است. طبیعتاً وقتی مردم دین مدارند، گرایشات مذهبی بیشتری هم دارند و علاقه وافری به این هنر نشان میدهند و البته در کنار این علاقه اگر زیبایی بیشتری هم ببینند قطعاً میتواند تاثیر بیشتری هم داشته باشد.
* مشهد یکی از قطبهای مذهبی است و بیتردید هنر ایرانی متأثر از برکات حضور امام رضا(ع) بوده و آثار ارزشمندی همچون «ضامن آهو» اثر استاد فرشچیان و نقاشیهای قهوه خانه مشهوری به این واسطه خلق شده است. به نظر شما در این میان هنر چقدر دین خود را به حضرت ادا کرده است؟
** به مواردی که شما اشاره کردید کتبیههای حرم که شهره عام و خاص است، آیینهکاریها و کاشیکاریهای حرم رضوی را هم اضافه میکنم. شما در هر گوشهای هنر را میبینید که در خدمت امام رضا(ع) بوده و یک جلوهای از زیبایی را به تصویر کشیده است. وقتی کسی میخواهد چیزی را عنوان کند در قالب هنر زیباتر بیان میشود. من هم به عنوان یک هنرمند این مفاهیم را در قالب نقاشی خط نشان دادهام. شاید جالب باشد بدانید من پرفروشترین هنرمند خراسان هستم و آثار زیادی تولید میکنم و البته در مقابل هیچ اثری را هم نمیفروشم و اغلب آثارم را هدیه میدهم و هرکسی بنا به وسع و توان مالیاش مبلغی پرداخت میکند و شاید خیلی از افراد پولی هم بابت آن اثر نپردازند. این اعتقاد قلبی من است و حالم با آن خوش است. از طرفی دیگر به دلیل این که آثار من از تنوع بسیار بالایی برخوردار و مطابق با سلیقه مردم است و خلاقیت و تنوع در آنها دیده میشود به جرأت میتوانم بگویم آثاری باقی نمانده که خواهان نداشته باشد و همه آنها روی دیوار خانههای مشتاقان نصب است.
پس مردم به این آثار علاقه دارند و از آن استقبال میکنند!
بسیار زیاد! من به طور میانگین روزی سه چهار اثر تولید میکنم که همه آنها هم به فروش میرسد و این کاملاً نشان از علاقمندی مردم به این شکل از هنر با رنگ و بوی مذهبی دارد.
* متفاوتترین کاری که تا بحال برای امام رضا(ع) انجام دادهاید، چه بوده است؟
** در حال حاضر همین نمایشگاه است که متفاوتترین کار من برای حضرت بوده و این بار در فضایی عاشقانه و غزلوار مدح و منقبت حضرت را به تصویر درآوردم و تابلوهای عاشقانهتری اجرا کردهام. اما یک آرزوی بزرگ دارم! توفیق به من دست داد و تا بحال ۵۵ عدد قرآن نوشتهام و در کنار اینها بزرگترین و کوچکترین قرآن طلای دنیا را هم کتابت کردم اما این بار میخواهم کاری متفاوت انجام دهم. قصدم این است قرآنی را کتابت کنم که مختص حرم و امام رضا(ع) باشد. ممکن است این پروژه با موانعی هم روبرو باشد و برای آن باید توافقات زیادی صورت بگیرد.
اما تلاشم این است قرآنی ویژه حرم طراحی شود که مختص همین فضا باشد. مانند قرآن عثمان طه که بسیار معروف است من نیز قصد دارم یک قرآن رضوی کتابت کنم، قرآنی یکپارچه با خطی شبیه محقق که با رسم الخط آسان و خوانا در حرم قرار گیرد و در دسترس همه بوده و شکل و شمایلی امروزیتر داشته باشد. این یکی از مهمترین آرزوهایم است و امیدوارم شرایط مهیا شود تا بتوانم آن را عملی کنم.
* شما تا بحال آثار زیادی با محوریت حضرت رضا(ع) خلق کردهاید، در طول دوران کار هنری چه تاثیری از حضرت گرفتید و آن را به عنوان یک امر شهودی و حسی دریافت کردید؟
** من همیشه از برکات حضور حضرت رضا(ع) در زندگیام بهره بردهام و برایم مشهود بوده است. اما شاید جالبترین آن اتفاقی بود که شب میلاد امام رضا(ع) برای من رخ داد، در حالی که بسیاری از عاشقان حضرت مشتاق حضور در حرم و زیارت هستند من این توفیق و سعادت را داشتم که در چنین شب مبارکی روی یکی از دیوارهای حرم یک اثر زنده نقاشی ـ خط اجرا کنم که میدانم ممکن است آرزوی هر کسی باشد. در این شرایط مکنونات قلبی انسان با حضرت گره میخورد و حال ویژه ای به فرد دست میدهد. در واقع شاید خیلی مسائل دست به دست هم داد تا اتفاقات خوبی برای من بیفتد. من کارهای متفاوتی برای امام رضا(ع) انجام دادهام که بیتردید از حسن همجواری با ایشان بوده و خدا را شاکرم که توفیق زیادی داشتم که به من این عنایت شده است.
نظر شما