قدس آنلاین: آن‌ها معتقدند تعرفه‌های خدمات سلامت به‌ویژه در سال ۹۹ شرایط متفاوتی را برای پزشکان ایجاد کرده است. شرایطی که به زعم بسیاری از کارشناسان، در درازمدت زیان‌های بسیاری را متوجه کیفیت و کمیت ارائه خدمات سلامت در کشور خواهد کرد.

جامعه پزشکی در عین آنکه معتقدند مردم قدرت پرداخت همین تعرفه‌ها را نیز ندارند اما در عین حال اذعان دارند راه حل این مشکل از محل پرداخت یارانه از جیب فعالان بهداشت و درمان کشور آن هم در بخش خصوصی، نظام سلامت کشور را با مشکلات اساسی روبه‌رو خواهد کرد.

چندی پیش رئیس کل سازمان نظام پزشکی با اشاره به مباحث مطرح شده در جلسه کارگروه تعیین شده از سوی معاون اول رئیس جمهور در خصوص تعرفه‌های خدمات تشخیصی و درمانی گفت: تأکید من این بود که تعرفه‌های واقعی به عنوان یک ضرورت قانونی، علمی و اجرایی؛ مشخص، تبیین و ابلاغ شود. دکتر محمد رضا ظفرقندی گفته بود: در خصوص هزینه تمام شده خدمات سلامت، اگر این اتفاق رخ ندهد عواقب آن برای حوزه سلامت و اقتصاد سلامت ناخوشایند است و به‌طور مشخص افزایش فاصله مستمر و پیش‌رونده‌ای که بین تعرفه واقعی و تعرفه ابلاغی وزارت بهداشت رخ می‌دهد سه عارضه کاهش کیفیت خدمات، تعطیلی و بیکاری و هرج و مرج و عدم انضباط مالی درحوزه اقتصاد سلامت را در پی خواهد داشت.

پرداخت از جیب

دکتر محمود تمیزی، بنیان‌گذار انجمن پریدنتولوژی ایران و از استادان پیشکسوت دندانپزشکی کشور در این خصوص می‌گوید: متأسفانه شرایط بسیار بدی در دندانپزشکی رقم خورده است؛ تعرفه‌ها به قدری نامتناسب تعریف شده و پروتکل‌های بهداشتی مربوط به کرونا به قدری هزینه‌بر است که دندانپزشکان ما باید چیزی هم از جیب خود پرداخت کنند تا یک ویزیت ساده انجام دهند. در حوزه تجهیزات و ابزارآلات سرمایه‌ای نیز ارقام چند برابر شده، به طوری که یک دندانپزشک جوان باید برای شروع کارش حداقل ۲ تا ۳ میلیارد تومان هزینه کند. هزینه استهلاک و تعمیر و نگهداری که جای خود دارد. در چنین شرایطی و با تعرفه‌های وضع شده، دندانپزشکان جوان ما قادر به راه‌اندازی مطب نخواهند بود. مطب‌داران قدیمی هم کم کم باید جمع کنند. دور از انتظار نیست بسیاری از دانش‌آموخته‌های درجه یک ما که دولت برای آن‌ها هزینه‌های فراوانی کرده، به خارج از کشور مهاجرت کنند.

بیمه‌های زرنگ!

وی در ادامه در خصوص راهکار برون‌رفت از چالش تعرفه‌های ناعادلانه خدمات سلامت می‌گوید: در همه جای دنیا اصل بر پیشگیری است. بیمه‌های ما به طرز عجیبی با سرمایه‌گذاری در بخش پیشگیری مشکل دارند. متأسفانه بیمه‌های ما هنوز سرمایه‌گذاری در پیشگیری را هزینه تلقی می‌کنند. به خاطر دارم در زمان تحصیلم در خارج از کشور دائم با تبلیغات مربوط به بیمه‌ها برای استفاده بیشتر مردم از خدمات آن‌ها برای ترمیم دندان‌ها و جراحی‌های لثه روبه‌رو می‌شدم؛ به یکی از همکلاسی‌های مقیم آنجا گفتم عجب بیمه‌های خوبی دارید. این دوست جواب داد: «نه! بیمه‌های ما خوب نیستند؛ بیمه‌های ما زرنگ هستند. آن‌ها می‌دانند اگر امروز هزینه ترمیم یک دندان را پرداخت نکنند، مجبور خواهند شد عفونت دندانی و چه بسا رسیدن عفونت به قلب و در نهایت هزینه‌های یک جراحی قلب را پرداخت کنند. بیمه‌های ما با هزینه کمتر در پیشگیری، سود بیشتر خود را ضمانت می‌کنند».

مددخواهی از پزشکان هندی و پاکستانی!

این استاد قدیمی می‌افزاید: خدمات بهداشتی و درمانی رایگان باید توسعه یابد و سرمایه‌گذاری بیمه‌ها با نگاه بازتری بر پیشگیری افزایش یابد. وضع تعرفه‌های خدمات سلامت به‌ویژه در بخش خصوصی باید بر عهده سازمان نظام پزشکی قرار گیرد؛ اگر این موارد به مرور زمان محقق نشود طولی نخواهد کشید که با مهاجرت پزشکان ایرانی باز مجبور به مددخواهی از پزشکان هندی و پاکستانی شویم.

تعرفه بیگانه

دکتر سید مجید سزاوار کمالی، رئیس انجمن دکترای علوم آزمایشگاهی ایران شاخه خراسان نیز در این خصوص می‌گوید: قیمت تمام شده آزمایش‌ها در آزمایشگاه‌ها بستگی زیادی به قیمت دلار دارد. هزینه تعمیر و نگهداری و کیت‌های آزمایشگاهی به دلار بالا می‌رود ما در یک سال اخیر شاهد بودیم قیمت وسایل و کیت‌های آزمایشگاهی حدود ۳۰۰ درصد و تورم حدود ۴۰ درصد افزایش داشت. افزایش حقوق و دستمزد کارکنان حدود ۳۰ درصد رشد داشت. هزینه‌های آب، برق و گاز و این موارد هم رشد قابل ملاحظه‌ای داشت؛ مالیات و... بماند؛ اما گویی تعرفه اصلاً با این ارقام بیگانه است.

وی با اشاره به اینکه تعرفه، متناسب با قیمت تمام شده آزمایش‌ها نیست، می‌افزاید: با این شرایط آزمایشگاه‌ها قادر به به‌روزرسانی تجهیزات و امکانات و تأمین لوازم مصرفی مرغوب نخواهند بود و در نهایت با کاهش کیفیت اقدام‌های تشخیصی، دودش به چشم بیماران و مردم خواهد رفت. چه بسا در این میان مراکز تشخیصی فراوانی به ورطه ورشکستگی و تعطیلی کشیده خواهند شد.

دولتی و خصوصی ندارد

وی ادامه می‌دهد: برمبنای قانون، بهداشت و درمان باید رایگان باشد؛ این قانون به این معناست که دولت باید در این بخش یارانه پرداخت کند؛ دولتی و خصوصی هم ندارد. ۸۰ درصد خدمات سلامت کشور در بخش خصوصی ارائه می‌شود. سیستم بهداشت و درمان ما به سمت سیستم سودمحور حرکت می‌کند؛ در حالی که اصل این است که رابطه مالی بین بیمار و پزشک به قدری کمرنگ باشد که پزشک جز درمان به چیز دیگری فکر نکند و بیمار هم جز رنج بیماری، دغدغه دیگری نداشته باشد.

از ۳۰۰ میلیون تا ۲ میلیارد تومان

دکتر علی اکبر بهرامی‌فر، رئیس انجمن متخصصین رادیولوژی ایران شاخه خراسان نیز به قدس می‌گوید: ما از دو سال پیش از طریق رسانه‌ها به تصمیم‌گیران عرصه سلامتِ جامعه و همچنین تعرفه‌گذاران هشدار دادیم با شرایط موجود و تعرفه‌های ناعادلانه، مراکز تشخیصی از جمله آزمایشگاه‌ها و مراکز تصویربرداری قادر به ارائه خدمات نخواهند بود.

وی می‌افزاید: تجهیزات رادیولوژی کشور در حال حاضر سن تقریبی ۲۰ تا ۳۵ سال دارند؛ متأسفانه امروز ما دستگاه‌های فعال با قدمت ۴۰ ساله داریم که در هیچ جای دنیا مرسوم نیست. صرف نظر از گسترش جمعیتی و پراکندگی آن، نیاز مبرم به سی. تی. اسکن، ‌ام. آر. آی و سایر خدمات تصویربرداری در کشور حس می‌شود؛ این در حالی است که افزایش شدید و غیرمتعارف قیمت تجهیزات تشخیصی، قدرت راه‌اندازی کلینیک‌های جدید و مجهز را برای رادیولوژیست‌های جوان غیرممکن ساخته است. چند سال پیش یک دستگاه سونوگرافی ساده ۳۰۰ میلیون تومان بود، امروز ۲ میلیارد تومان برای همان دستگاه باید هزینه شود و متأسفانه تمام تجهیزات ما همین وضعیت را دارند. بدترین وضعیت، وضعیت پشتیبانی تجهیزات است که معضلی شده است. با وجود تحریم‌ها برای خرید یک قطعه کوچک، مجبوریم با ده‌ها مانع و چالش و با چندین برابر قیمت واقعی، قطعه مورد نیاز را وارد کنیم تا بتوانیم دستگاه را تعمیر و به چرخه خدمت بازگردانیم.

دکتر بهرامی‌فر می‌گوید: نتیجه ادامه این روند ورشکستگی کلینیک‌های کوچک، زیانده شدن کلینیک‌های متوسط و عدم رغبت به گسترش خدمات جدید در کلینیک‌های بزرگ تصویربرداری است. این بدان معنی است که بزرگ‌ترین مدالیته تشخیصی کشور دچار اختلال شود. وقتی تشخیص اختلال داشته باشد قطعاً درمان هم آسیب فراوان خواهد دید.

نجات سیستم بهداشت و درمان

وی با اشاره به تورم و مشکلات اقتصادی مردم می‌گوید: مردم توان پرداخت همین تعرفه‌ها را هم ندارند. دولت باید سرانه‌ بهداشت و درمان را ارتقا دهد. چرا سیستم بهداشت و درمان ما توقع دارد مردم در این شرایط اقتصادی پول‌های هنگفت برای درمان بیماری‌های خود صرف کنند، در حالی که در دنیا اصل بر پیشگیری است. سرمایه‌گذاری در پیشگیری و افزایش سرانه سلامت در بخش دولتی و خصوصی راه حل نجات سیستم بهداشت و درمان ماست. تشخیص زودهنگام سرطان پستان یک سرمایه‌گذاری است؛ همین موضوع در خصوص سنجش تراکم استخوان افراد مسن مصداق پیدا می‌کند. متأسفانه ما چشم‌هایمان را به روی مسائل بسته‌ایم و با فرافکنی، جامعه پزشکی را زیاده‌خواه تلقی می‌کنیم.