قدس آنلاین: اخذ مالیات بر عایدی سرمایه که در ایران هنوز محل بحث است و بسیاری معتقدند دلالان و سفته‌بازان بازارهای ارز و طلا به انواع مختلف از پرداخت مالیات دلالی این حوزه‌ها فرار خواهند کرد، موضوعی حل شده در کشورهای توسعه‌یافته و در بسیاری از کشورهای دنیا با قوانین اقتصادی شفاف و روشن است.
زمانی می‌توان از سرمایه مالیات دریافت کرد که نظام اقتصادی و اداری کشور از بروکراسی و سیستم اداری بیمار رنج نبرد. هنگامی که نظام اداری ناکارآمد است و توان یا حوصله یا اراده انجام کارهای بزرگ را ندارند، فرار سرمایه در چنین اقتصادی امری عادی و قابل پیش‌بینی است.
دستگاه‌های نظارتی از این جهت تعریف شده و روی کار آمده‌اند که با نظارت خوب و پوشش دادن همه راه‌های فرار، مانع فرارهای مالیاتی شوند؛ بنابراین زمانی که در اقتصاد بحث فرار مالیاتی به شدت مطرح است و اصلاً یکی از مباحثی است که مانع بزرگی پیش‌روی دریافت مالیات و تأمین بودجه دولت می‌شود، این موضوع نشان‌دهنده آن است که دستگاه نظارتی قابلیت نظارتی خوبی ندارد؛ بنابراین دستگاه‌های نظارتی ما در ایران بسیار ضعیف هستند که دلالان «ایران» را بهشت می‌خوانند و فراریان مالیاتی آزادانه سودهای کلانی به جیب می‌زنند.
قطعاً در بخش تولید، تولیدکننده تا زمانی که تولید آنچنانی و رونق یافته‌ای داشته باشد که مکلف به پرداخت مالیات مشخصی شود، نیازی به فرار از پرداخت مالیات بر عایدی سرمایه ندارد؛ چرا که تولیدکننده از این مبحث معاف است؛ بنابراین قانون و دولت برای اخذ مالیات از عایدی سرمایه باید به دنبال دلالان در بازارهای دلالی باشند؛ چرا که بیشتر معاملات ارزی و سکه و طلا در ایران به صورت زیرزمینی انجام می‌شود؛ بنابراین شناسایی این محورها به دلیل ناکارآمدی بروکراسی اداری، سخت است.
در حالی که در ایران، شناسایی دلالان و سفته‌بازان برای اخذ مالیات سخت تلقی می‌شود، اما به دلیل عدم‌رواج دلالی و سفته‌بازی کمترین سودی روی تمام آنچه در اقتصاد معامله می‌شود در کشورهای پیشرفته به واسطه بروکراسی روان و بسیار سیال، قوانین کارآمد و دستگاه‌های نظارتی جامع مشمول پرداخت مالیات هستند. در این اقتصادها، دولت تمام نقل و انتقالات را به خوبی دنبال می‌کند و زیرنظر دارد و افراد نیز دلیلی برای مقاومت کردن در عدم‌پرداخت مالیات خود ندارند؛ بنابراین مالیات درآمدهایشان را پرداخت می‌کنند، اما در ایران به دلیل ناکارآمدی اداری و عدم‌توجه و اهتمام دولت به این مقوله مهم و تسهیل فضا برای دلالی و سفته‌بازی، سرمایه‌هایی که از بازارهای دلالی با سودهای کلان بدست می‌آیند مشمول مالیات نمی‌شوند و فراریان مالیاتی روزهای خوبی در اقتصاد ایران دارند، در حالی که اقتصاد روزهای خوبی را نمی‌گذراند و عده زیادی از مردم زیر بار تبعات و چالش‌های ناکارآمدی اقتصادی، مرارت‌ها و سختی‌های بسیاری را تحمل می‌کنند.
نظر شما