قدس آنلاین: بسیاری از ناظران مسائل افغانستان برآنند که نبرد دولت با طالبان، رقابت‌های داخلی میان گروه‌های دخیل در حکومت، ظهور و قدرت گرفتن مجدد گروه‌های تروریستی نوظهور مانند داعش و جریان‌هایی که سعودی‌ها در افغانستان و پاکستان آشکارا سرگرم تمویل و احیای آن‌ها هستند، اغتشاش در جبهه طالبان، نامعلوم بودن سرنوشت صلح، بهداشت و اوضاع آشفته بخش درمان درزمینه پیشگیری از بیماری‌های مسری خطرناک مانند کرونا یا بیماری‌های غیرمسری کشنده همچون فلج کودکان، عدم یکدیگرپذیری اقوام، دخالت خارجی و یا مجموعه‌ای از این‌ها مشکلات اصلی و امروز مردم افغانستان را شکل می‌دهند. مواردی که ذکر شد و انبوهی از مشکلات دیگر که در این لیست نیامد، بی‌شک جزو معضلات امروز افغانستان‌اند. آشفتگی بخش آموزش، نقش نمایشی زنان در اداره کشور، بیکاری، نبود امنیت و عدم کنترل دولت بر بخش عمده کشور و انبوه موارد دیگر را نیز می‌توان به این فهرست افزود. با این همه باید پذیرفت تجمیع این معضلات یک نتیجه تأسفبار بزرگ‌تر را پدیده آورده که همه چیز را در آن سرزمین تحت تأثیر خود قرار داده است؛ فساد سیستماتیک!
از سال‌ها پیش ناتو و کشورهای تمویل‌کننده دولت کابل نسبت به کمک‌های ارائه شده و نوع هزینه‌کرد آن‌ها در افغانستان انتقادهای جدی داشتند. طی دوره‌هایی پرونده‌های فساد بزرگی نظیر پرونده «کابل بانک» یا ماجرای سربازان و معلمان و کارمندان نامرئی و مانند آن به رسانه‌ها راه یافت. ناتو پس از سال‌ها در نمونه‌ای از این پرونده‌ها دریافت هر ماه حقوق انبوهی از سربازانی را به‌ویژه در مناطق پرخطر جنوبی می‌پردازد که اصولاً وجود خارجی ندارند. گرفت و گیرها بیشتر شد، اما به‌موازات، پرونده‌های جدیدی رو شد. مثلاً سال گذشته ادعا شد بیش از نصف سوختی که تحویل بخش‌های نظامی می‌شود، به سرقت رفته است. این فساد به‌سرعت رویه‌ای طبیعی شد. به‌طوری‌که در همه جا، از قوه قضائیه تا آموزش و پرورش و گمرکات و غیره رد پای آن بود.
به تازگی در اوج شیوع کرونا، پارلمان افغانستان مدعی شد بیش از ۷۰ درصد پول‌های کمک شده و اختصاص یافته برای پیشگیری از کرونا در کشور، دزدیده شده است. همزمان رئیس جدید بیمارستان افغان- ژاپن در کابل اعلام کرد ده‌ها قلم دارو و تجهیزات پزشکی با وجود آنکه در انباری پنهانی نگهداری می‌شده‌اند، از این بیمارستان دزیده و در بازار آزاد فروخته شده است. خبری دیگر تأیید می‌کرد حدود یک میلیارد افغانی (واحد پول افغانستان) از بودجه توزیع نان برای شهروندان نیازمند، در کابل به‌سرقت رفته است، نیز فاکتوری پیدا شد که برای بازسازی دیوار سفارت افغانستان در واشنگتن قریب ۲ میلیون دلار هزینه پرداخت شده است! کار اما به همین‌جا ختم نمی‌شود. روزنامه گاردین مستنداتی ارائه داد که آمریکایی‌ها بخش بزرگی از کمک‌ها به افغانستان را دوباره توسط پیمانکاران دخیل دزدیده‌اند و روس‌ها هم مستنداتی درباره دخالت مستقیم سیا و ارتش آمریکا در قاچاق گسترده موادمخدر از پایگاه‌های آمریکا در افغانستان به قلب اروپا منتشر کردند.
این مثال‌ها تمام نمی‌شوند. تنها خواستم یادآوری کنم اقتصاد افغانستان بر اثر این فساد دامنگیر در حال فروپاشی است. تقریباً همه طرف‌های سیاسی و حتی گروه‌های دخیل در جنگ، در این منجلاب غرق شده‌اند. تا پای این پول‌های کثیف و البته کلان از این عرصه قطع نشود و این مقوله به سامان نرسد، هر هدف دیگری از آموزش تا کنترل کرونا، صلح و مذاکرات بین‌الافغانی و تا رونق صادرات و احیای اقتصاد در محاق خواهد ماند. اما سؤال اساسی این است؛ آیا اراده راستین برای محو فساد و برون‌رفت از آن باقی مانده است؟
انتهای پیام/
نظر شما