قدس آنلاین:  در چند هفته گذشته اخباری در زمینه امضا و تمدید قرارداد همکاری‌های راهبردی میان ایران با چین و روسیه به گوش می‌رسد؛ امری که هرچند مسلماً به مذاق طرف غربی خوش نخواهد افتاد، اما برای ما می‌تواند مهم باشد. درحالی‌که در هفت سال اخیر اروپا با گروگان گرفتن توافق‌نامه برجام و دادن وعده‌های توخالی عملاً کشور ما را معطل خود کرد، به نظر می‌رسد در این شرایط نگاه به شرق و همچنین توسعه روابط با همسایگان نه یک اولویت، بلکه یک ضرورت است.

یک تحلیلگر ارشد مسائل روسیه در گفت‌وگو با قدس تمدید قرارداد ۲۰ ساله با روسیه که حدود هشت ماه دیگر به پایان می‌رسد را همانند توافق راهبردی با چین مهم دانسته و می‌گوید: تهران اکنون تحت تحریم‌های واشنگتن قرار دارد و درحالی‌که طرف اروپایی به بهانه واکنش آمریکا از همکاری با ما سر باز می‌زند، توسعه همکاری با مسکو فشارهای غرب را کم اثر می‌کند.

شعیب بهمن دراین‌باره افزود: از سوی دیگر ایران اکنون برای فروش انرژی خود می‌تواند روی چین و برای ترانزیت آن روی روسیه حساب باز کند؛ اما مسئله مهم‌تر آن است که شکل‌گیری این همکاری‌های سه‌جانبه در درازمدت می‌تواند سلطه اقتصادی آمریکا بر نظام جهانی را به چالش بکشد. مجمع این کشورها که همه مغضوب آمریکا هستند، در وهله نخست با به چالش کشیدن ساختار تحریم‌های ایالات‌متحده در گام بعدی هژمونی واشنگتن را با شکست مواجه خواهد کرد.

روابط راهبردی را محدود به چین و روسیه نکنیم

بهمن افزود: از سوی دیگر همکاری اقتصادی بین این کشورها قاعدتاً با سازوکارهایی غیر از آنچه غرب مدنظر دارد، صورت می‌گیرد، به این معنی که آن‌ها به سمت کنار گذاشتن دلار و جایگزین کردن پول ملی خودشان خواهند رفت یا برای کم کردن اثر تحریم‌ها به سمت سازوکارهایی مانند سوئیفت (کانال مالی اروپا و ایران) یا سازوکارهای موازی با بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول پیش خواهند رفت که در نهایت بازنده همه این تحولات تنها ایالات‌متحده خواهد بود.

این تحلیلگر حوزه سیاست تصریح کرد: واقعیت آن است که رابطه راهبردی با روسیه و چین بسیار مهم است، اما این موضوع نباید تنها در ارتباط با این دو کشور دیده شود، بلکه امکان تکرار آن با همسایگان هم وجود دارد. این نکته را باید مدنظر داشته باشیم که نظام بین‌الملل بر مبنای همین همکاری‌های راهبردی مشترک، جامع و درازمدت بین کشورها تعریف‌شده است. اکنون بین کشورهای غربی دقیقاً همین‌گونه همکاری و سازوکارها وجود دارد. پس این راهی است که دیگران هم طی کرده‌اند و چه گزینه‌ای بهتر از آنکه ما هم از ظرفیت ۱۵ همسایه به‌خوبی استفاده کنیم.

اقناع افکار عمومی یک ضرورت مهم

شعیب بهمن اما با اشاره به تلاش رسانه‌های فارسی‌زبان بیگانه و همچنین بوقچی‌ها غربی برای ایجاد جو منفی در مورد همکاری‌های تهران با مسکو و پکن و پیگیری اهداف پشت پرده خود، ضعف اقناع افکار عمومی را در این موج‌سواری غربی‌ها بی‌تأثیر ندانسته و گفت: سیاستمداران ما در این حوزه نقش مهمی دارند. اینکه این نوع موافقت‌نامه‌ها و اسناد راهبردی چگونه اطلاع‌رسانی و به افکار عمومی بازتاب داده شوند، مهم است. وی تأکید کرد: در این راستا بهتر است پیش از اطلاع‌رسانی در مورد هر موضوعی، زمینه‌های آن دیده شود تا امکان فضاسازی منفی از دشمن گرفته شود. متأسفانه این مسئله در کشومان چندان جدی گرفته نمی‌شود و این نحوه اطلاع‌رسانی ناقص علاوه بر اینکه رسانه‌های داخلی را در عمل انجام‌شده قرار می‌دهد، امکان موج‌سواری را به بیگانگان می‌دهد.

بهمن افزود: بنابراین در وهله نخست این درک باید در تصمیم سازان ما ایجاد شود که همگام با افکار عمومی بوده و بتوانند از رسانه در راستای شفاف‌سازی استفاده کنند. تا زمانی که این همگامی ایجاد نشود، شاهد چنین سوءاستفاده‌هایی از طرف غرب خواهیم بود. این تحلیلگر حوزه سیاست خارجی در انتها تصریح کرد: بر این مبنا از هم‌اکنون قابل پیش‌بینی است که هرچه به زمان انعقاد موافقت‌نامه راهبردی ایران و روسیه و انتشار جزئیات آن نزدیک‌تر می‌شویم، قطعاً موج‌های منفی چند برابر موج‌های رسانه‌ای که در رابطه با همکاری ایران و چین به راه افتاد، ایجاد خواهد شد؛ بنابراین اگر اطلاع‌رسانی خوبی در این رابطه صورت گیرد، امکان این سوءاستفاده‌ها گرفته خواهد شد. همان‌گونه که گفته شد همکاری‌های جامع راهبردی و بلندمدت تنها مختص ایران نیست، بلکه کشورهای غربی هم ازاین‌گونه قراردادها به‌وفور دارند، پس جای نگرانی درباره اصل این حرکت نیست، بلکه نحوه بیان جزئیات و اقناع افکار عمومی بسیار مهم است.