قدس آنلاین: سفر رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران در هفته گذشته و صدور بیانیه مشترکی که بر اساس آن توافق شد با توجه به درخواست آژانس برای بازرسی از دو محل؛ دیگر بر اساس اطلاعات خود آژانس، درخواست دیگری نداشته باشند و قبول این مهم از طرف آژانس، موضوعی بود که بازتاب زیادی در عرصه بین‌المللی داشت.
در فضای رسمی و بین‌المللی، برخی معتقدند که این توافق مسیر هرگونه فضاسازی آمریکا و رژیم صهیونیستی علیه ایران مبنی بر انحراف کشورمان از تعهدات هسته‌ای خود را خنثی کرد. اما در داخل کشور و شبکه‌های اجتماعی برخی دیگر از تحلیلگران معتقدند که سابقه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در پرونده هسته‌ای کشورمان نشان می‌دهد درخواست‌های آنان خط قرمزی ندارد و هرگونه عقب‌نشینی در شرایط فعلی ِ سایر پرونده‌های ایران در شورای امنیت، موجب جری شدن طرف مقابل می‌شود، تفاوت این دو رویکرد در ماه‌های آینده مشخص می‌شود.
با این حال بر اساس این توافق قرار است ایران داوطلبانه به دو مکان مشخص‌شده دسترسی دهد و فعالیت‌های راستی آزمایی آژانس را برای حل‌وفصل این موضوعات تسهیل کند و پس از تجزیه‌وتحلیل اطلاعات، آژانس هیچ سؤال دیگری از ایران و هیچ درخواستی برای دسترسی به مکان‌های فراتر ازآنچه ایران اظهار کرده، نداشته باشد.
ناامیدی آمریکا از کشاندن بحث به شورای امنیت
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در توییتی در همین زمینه نوشت: برخی درصددند با اعمال فشار از طریق بازگشایی پرونده‌های مختومه این شفافیت را از بین ببرند. ما خواستار روابط نرمال و عادی با آژانس هستیم.
همچنین حمید بعیدی‌نژاد سفیر کشورمان در لندن، این توافق را موجب ناامیدی آمریکا از کشاندن بحث پادمان ایران به شورای امنیت دانست.
استقبال چین و روسیه از توافق
در همین راستا، دولت‌هایی مانند روسیه و چین از چنین توافقی استقبال کرده و نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین در واکنش به بیانیه مشترک ایران و آژانس درباره حل‌وفصل مسائل پادمانی، سفر گروسی را پیشرفت واقعی دانست و تصریح کرد این توافق گواه دیگری است که گفت‌وگو سازنده‌تر از سیاست اعمال فشار است.
از سوی دیگر سخنگوی وزارت خارجه چین نیز از جمله کسانی بود که در همان ابتدای توافق در تأیید آن با اشاره به اینکه زورگویی یکطرفه تنها سبب تشدید مقاومت می‌شود، اظهار کرد: تنها گفت‌وگوی برابر می‌تواند اختلاف‌ها را برطرف کند، این موضوع در مسئله اطمینان از بازرسی این‌گونه بوده و همچنان در دیگر مسائل مربوط به مسئله هسته ایران نیز چنین خواهد بود.
در حالی بسیاری از تحلیلگران داخلی و بین‌المللی بر این باورند که سفر گروسی به ایران و دستیابی به توافق مشترک به‌نوعی آمریکا را در انزوای سیاسی دیگری قرارداد و آن را در مسیر دستیابی به اهداف ضد ایرانی خود یک گام دیگر عقب نشاند، در آن سوی ماجرا هم مقامات آمریکایی این توافق را شکستی برای دولت آمریکا و دلیل دیگری بر همکاری ایران با نهادهای بین‌المللی دانستند.
فرصت ایران برای عمق بخشیدن به انزوای آمریکا
در همین رابطه «جرت بلانک» هماهنگ‌کننده پیشین وزارت خارجه آمریکا در پیامی توییتری نوشت: بسیاری از سیاست‌های مربوط به ایران دونالد ترامپ و مایک پمپئو بر این پیش فرض بنا شده است که آن‌ها می‌توانند به طرز پیش‌بینی پذیر و کنترل‌شده، پاسخ‌های خاصی از دیگر بازیگران را برانگیزانند.
وی افزود: اما ایران واکنش‌های خود را سنجیده برداشت و اکنون برای بازرسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی توافق کرده است که البته ارتباط کلی به برجام ندارد. این توافق به نگرانی عمده اروپا توجه کرده است و موانع اساسی را برای بازگشت به اجرای بیشتر برجام برطرف می‌سازد.
این مقام آمریکایی به صراحت گفته است: پمپئو و همکارانش فکر کردند تلاش آمریکا در مکانیسم ماشه در سازمان ملل موجب تحریک ایران خواهد شد، اما در عوض، تهران فرصتی را بدست آورد تا امتیازاتی را برای عمق بخشیدن به انزوای ایالات‌متحده ایجاد کند.
البته جدای از موضع‌گیری این مقام سابق آمریکایی، موضعی که دولتمردان آمریکایی و در رأس آن رئیس‌جمهور این کشور تاکنون در قبال توافق ایران و آژانس گرفته‌اند، موضع سکوت بوده و ترجیح می‌دهند مسیر بعدی تحولات را رصد کنند.
بااین‌حال دولت‌های اروپایی همچون انگلیس درواکنشی متفاوت از آمریکایی‌ها، دستیابی به این توافق را خبری فوق‌العاده عنوان کردند و آن را نشانه مثبت از سلامت فعالیت‌ها و نظام پادمانی آژانس دانستند.
یا حتی وزارت خارجه فرانسه نیز در موضعی همسو با انگلیس در بیانیه‌ای عنوان کرد: توافقی که بر اساس آن ایران به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دسترسی به دو سایت در داخل خاک خود را می‌دهد، گامی در مسیر صحیح به شمار می‌آید.
اتحادیه اروپا: به تلاشمان برای حفظ برجام ادامه می‌دهیم
علاوه بر آن، «هلگا اشمید» دبیر کل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا و معاون مسئول سیاست خارجی این اتحادیه هم در پیامی نوشت: اتحادیه اروپا به نقش غیرجانبدارانه و منصفانه آژانس اعتماد دارد. همزمان، ما به تلاشمان برای حفظ برجام در جلسه هفته آینده کمیسیون مشترک ادامه می‌دهیم. من از طرف جوزپ بورل ریاست این جلسه را به عهده خواهم داشت.
بدین ترتیب، تصریح اتحادیه اروپا بر تلاش برای حفظ برجام از یک‌سو و حمایت دولت‌هایی مانند انگلیس و فرانسه از توافق مشترک ایران و آژانس از سوی دیگر، نشان می‌دهد دولت آمریکا بار دیگر در مسیر فضاسازی علیه ایران تنها مانده و اروپایی‌ها با مشاهده عمل به تعهدات و اقدام به همکاری از سوی ایران، سعی می‌کنند تا باب گفت‌وگو با کشورمان بسته نشود و در مسیر همسویی با آمریکا دست‌کم بدون دلایل و مستندات کافی گام برندارند.
انتهای پیام/
نظر شما