قدس آنلاین: ۱۲ شهریور ماه در تقویم جمهوری اسلامی به نام روز بهورز نام‌گذاری شده است. بهورزان ارائه‌دهندگان خدمات مراقبتی اولیه بهداشتی و درمانی در محیط روستاها هستند که علاوه بر فعالیت در خانه‌های بهداشت، به‌صورت «ده گردشی» به‌منظور سرکشی از روستاهای اقماری و اطمینان از سلامت روستاییان انجام وظیفه می‌کنند.
تا حدود ۳۰ سال پیش، ۴۰ درصد مرگ و میرهای کشور در پنج سال اول و ۸۰ درصد نیز در یک سال اول زندگی رخ می‌داد و تنها راه فائق آمدن بر این معضل، آموزش‌های ساده و اولیه‌ای بود که باید به والدین به‌ویژه در روستاها ارائه می‌شد و این سرآغاز جدی گرفتن نقش مهم بهورزان در روستاها بود. بهورزان نیروهای زحمتکشی در روستاها هستند که همیشه با در دسترس بودن، بسیاری از دغدغه‌های حوزه سلامت اقشار روستایی و غیر شهری را حل می‌کنند.
بهورزان تحول گسترده‌ای در حوزه بهداشت ایجاد کردند
دبیر کل خانه پرستار کشور با بیان اینکه بهورزان تشکل، سازمان نظام بهورزی و یا انجمن مستقل ندارند، می‌گوید: با اینکه حسن تامینی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی سال ۱۳۹۱ در جمع بهورزان استان گیلان از تصویب تأسیس و راه‌اندازی سازمان نظام بهورزی کشور در این کمیسیون و ابلاغ آن به وزارت بهداشت خبر داده بود تا کنون این مهم تحقق نیافته است.
محمد شریفی مقدم با بیان اینکه نقش بهورزان در نظام سلامت طی دهه‌های ۶۰ و ۷۰ بسیار برجسته بوده است و تحول عظیمی در حوزه بهداشت و پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های واگیر ایجاد کردند، ادامه می‌دهد: اما به مرور زمان که روستاها به بخش و بخش‌ها به شهرستان ارتقا پیدا کردند و خدمات پزشکی در کشور گسترش یافت، نقش بهورزان کمرنگ‌تر شد.
ایجاد تشکل صنفی برای بهورزان لازم است
اما رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت می‌گوید: ۳۱ هزار و ۴۰۰ بهورز در ۱۷ هزار و ۸۰۰ خانه بهداشت در روستاها فعالیت می‌کنند، در شهرها نیز خط مقدم ارائه خدمات، پایگاه‌های سلامت است که بیش از ۵ هزار پایگاه سلامت فعال با حدود ۲۴ هزار مراقب سلامت مشغول فعالیت هستند. در مجموع جمعیتی معادل ۵۵ هزار نفر، افرادی هستند که خدمات پیشگیری، ارتقای سلامت و بیماریابی را در خط مقدم سلامت کشور به مردم ارائه می‌دهند.
جعفر صادق تبریزی می‌افزاید: در نظام سلامت کشور پس از راه‌اندازی خانه‌های بهداشت، اقدام بسیار بزرگی در کاهش مرگ و میر و میزان بیماری‌های واگیر اتفاق افتاد که اوج آن در سال‌های ۶۳ و ۶۴ و زمان دفاع مقدس که نظام شبکه بهداشت و درمان کشور در روستاها راه‌اندازی شد مشاهده می‌شود. نباید فراموش کنیم بهورزان همواره در کنار مردم بودند و ما قدردان زحمت‌های این عزیزان هستیم و اعتقاد داریم ایجاد تشکل صنفی برای فعالان این حرفه و دفاع از حقوق آن‌ها لازم است؛ اما نبود این تشکل‌ها نیز از ارزش کار آن‌ها نمی‌کاهد.
۶ بهورز شهید خدمت در راه مقابله با کرونا
وی با بیان اینکه خانه‌های بهداشت نخستین ارائه‌کنندگان خدمات سلامت در روستاها هستند که نیروی انسانی آن را زنان و مردان بهورز تشکیل می‌دهند، اظهار می‌کند: بهورزان از اهالی روستا انتخاب می‌شوند که دو سال دوره ویژه بهورزی را که یکی از پیشرفته‌ترین دوره‌های آموزشی در نظام سلامت آموزش بهورزان و تلفیقی از شیوه‌های مختلف آموزشی است، می‌گذرانند و یک سال و نیم پس از شروع آموزش، در محل خدمت خود مستقر می‌شوند تا ۶ ماه پایانی آموزش مراقبت‌های اولیه بهداشتی و درمانی لازم از دوران جنینی تا پایان دوران پیری را همزمان با ارائه خدمت طی کنند.
تبریزی با تأکید بر اینکه بهورزان در شیوع بیماری‌های واگیر از جمله کووید ۱۹ به عنوان اولین خط مواجهه با بیماری فعال هستند، ادامه می‌دهد: این عزیزان مسئول غربالگری از راه دور تمام جمعیت زیر پوشش خود هستند و هر روز طی تماس با این جمعیت، اقدام به آموزش از راه دور آن‌ها می‌کنند. طی این تماس تلفنی، خدمات پیشگیری، غربالگری، توصیه به حفظ فاصله فیزیکی و... به مردم ارائه می‌شود و در صورتی که طی این تماس‌ها مشخص شود فردی دارای علامت است، او را به مراکز خدمات جامع سلامت منتخب ارجاع می‌دهند.
وی با تأکید بر اینکه جایگاه بهورزی یکی از بالاترین جایگاه‌های نظام سلامت ماست که با هیچ حرفه‌ای در نظام سلامت قابل مقایسه نیست، می‌افزاید: تعداد قابل توجهی از مبتلایان به کرونا از میان بهورزان بوده‌اند، با این حال به محض آنکه بهبودی برایشان حاصل می‌شود به سرعت به کار باز می‌گردند. تاکنون ۶ بهورز شهید خدمت در راه مقابله با کرونا در کشور داشته‌ایم.
جذب بهورز بدون نیاز به اخذ مجوز
وی با اشاره به اهمیت تربیت سالانه بهورزان ادامه می‌دهد: جذب بهورز هر ساله انجام می‌شود و ما برای جایگزین کردن بهورزان بازنشسته، تربیت بهورز داریم؛ به‌طوری که یکی از پیشرفته‌ترین قوانین وزارت بهداشت در جذب نیروی انسانی در زمینه جذب بهورزان است و تنها حوزه‌ای که بدون نیاز به دریافت مجوز از سازمان اداره استخدامی، برای بازنشستگان جایگزین جذب می‌شود حرفه بهورزی است. فقط برای خانه‌های بهداشت جدید و یا مراکزی که کسری بهورز دارند، بهورز استخدام می‌شود که فرایند ویژه خود را دارد؛ به طوری که سال گذشته هزار و ۲۰۰ بهورز جذب شدند که از این تعداد ۱۲۶ بهورز برای جامعه عشایری کشور و بقیه در مناطق روستایی جذب شدند. برای سال جاری نیز مجوز جذب بهورز خواهیم داشت، بنابراین هرساله برای جمعیت عشایری و خانه‌های بهداشت روستایی، بهورز از میان اهالی انتخاب می‌شود.
رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت می‌گوید: مراکز آموزش بهورزی یکی از نخستین مراکز آموزشی هستند که از ابتدای شروع به کار شبکه‌های بهداشتی در کل کشور راه‌اندازی شده و در همه استان‌ها فعالیت دارند؛ به‌گونه‌ای که در حال حاضر ۲۱۵ مرکز شبانه‌روزی آموزش بهورزی در کشور وجود دارد و در این مراکز ۲ هزار و ۸۰۰ دان آموز بهورزی در مقاطع مختلف آموزشی و زیر نظر بیش از هزار و ۲۰۰ مربی دوره‌های آموزشی را می‌گذرانند.
ابلاغ آموزش آکادمیک بهورزی به دانشگاه‌ها
تبریزی در خصوص آموزش‌های ویژه به بهورزان در مقابله با کرونا، می‌گوید: با شیوع بیماری در چین، محتواهای آموزشی برای این عزیزان در کشور آماده شد به‌طوری که پیش از شیوع کرونا در ایران، تمام نیروها یک دوره آموزش حضوری را گذراندند و پس از شیوع در کشور نیز آموزش‌ها در مناطق سفید به شکل حضوری و در مراکز قرمز به صورت مجازی در قالب ۵۷۰ فایل آموزشی در حال برگزاری است.
وی در پایان از شیوه‌نامه جدید ادامه تحصیل بهورزان خبر می‌دهد و می‌افزاید: این شیوه‌نامه برای سال تحصیلی جدید به دانشگاه‌ها در مقطع کاردانی بهورزی برای آموزش بهورزان ابلاغ شده است.
نظر شما