به گزارش قدس آنلاین حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمدحسن مهدوی مهر در اولین نشست علمی کنفرانس ملی «امام رضا (ع) و علوم روز» با موضوع اصول بنیادین ارتباطات و تبلیغ دینی در سیره علمی و عملی امام رضا(ع) که به صورت وبینار برگزار شد عنوان کرد: در اصول تبلیغ و معرفی اهل بیت علیهم السلام لازم است ابتدا صفات و ویژگی های خاصی که در هر کدام از این بزرگواران ظهور و بروز داشته و آنها را به آن صفات معروف کرده است توجه داشته و علت آن را بدانیم.

وی ادامه داد: امام موسی کاظم(ع) از پدر خود روایتی با این مضمون ذکر کرده اند که عالم آل محمد(ص) از فرزندان توست و ای کاش او را می دیدم و او همنام امیرالمومنین است. با توجه به این حدیث متوجه می شویم که عنوان عالم آل محمد(ص) که به امام رضا(ع) اطلاق می شود دلایلی دارد که از بین ائمه اطهار علیهم السلام در حضرت ثامن الحجج(ع) ظهور و بروز خواهد کرد. در واقع هر کدام از ائمه طاهرین علیهم السلام به القابی معروف شده اند که علت آن دلایل خاص خود را داشته است.

وی اظهار کرد: باید توجه داشت که القابی که امامان شیعه به آن معروف شده اند بدین معنی نیست که دیگر ائمه از آن صفت نعوذبالله محروم بوده اند. به عنوان مثال تمامی معصومین دارای علم لدنی بوده و به تمام علوم احاطه داشته اند اما در دوره امامت هشتمین امام شیعیان شرایطی بوجود آمده است که احاطه و بیان علوم در این امام همام برجستگی و نمود پیدا کرده است.

وی با بیان اینکه تمامی چهارده معصوم نوری واحد هستند اما اقتضای زمانی و مکانی در بروز القاب و ویژگی های از آنها که در چشم مردم آن دوره خاص دیده شده، بسیار مهم بوده است، یادآور شد: پیامبر اکرم(ص) در عصر جاهلیت به پیامبری رسیدند. این دوره یکی از سخت ترین دوره های تاریخ است. چون ایشان با افراد جاهل روبرو بودند.

وی افزود: حضرت خاتم الانبیا(ص) فرموده اند که هیچ پیامبری به اندازه من اذیت نشده است. باید توجه کنیم که پیامبران دیگر نیز بسیار اذیت شده اند. اما وقتی پیامبر اسلام اینگونه می گویند نشاندهنده این است که مشکلات دیگر انبیا با نبی مکرم اسلام(ص) قابل قیاس نیست.

رئیس سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی تاکید کرد: پیامبر به معنی تمام کلمه با جاهلان روبرو بود. آنها دختران خود را زنده به گور کرده و به خاطر مسایل کوچک مدتها با هم در جنگ و خونریزی بودند. اما پیامبر اسلام ضمن آشنایی دادن آنها با معارف الهی و دعوت صبورانه آنها به دین اسلام همیشه نسبت به مردم خیرخواهی و عطوفت داشته اند. برخی دیگر از پیامبران از امت خود ناراحت شده و از خداوند درخواست عذاب و نفرین داشته اند.

وی اضافه کرد: اما پیامبر در اوج شفقت و مهربانی با امت خود حتی با دشمنانشان بودند تا جایی که حتی در برخی از آیات قرآن خداوند به او فرموده است که خود را اینقدر به زحمت نیانداز که آنها غافلند با قفل بر دلهایشان زده شده است. به خاطر رعایت اخلاق حرص بر ایمان آوردن مردم، ایشان را به پیامبر مهربانی یا پیامبر رحمت معروف کرده است.

حجت الاسلام مهدوی مهر در خصوص دلایل معروف شدن امام رضا(ع) به لقب عالم آل محمد(ص) بیان داشت: عصر امامت امام رضا(ع) دوره ای متفاوت با ویژگی های خاص بوده است. در آن عصر گفتگوهای علمی از جمله پرداختن به مسایل فلسفی، بین تمدن ها و اقوام مختلف بسیار اوج یافته و جلسات متعددی شکل می گرفته است.

وی مطرح کرد: به همین دلیل حضرت علی ابن موسی الرضا(ع) باید در این دوره به تبیین علوم اسلامی می پرداختند و سیاست خلیفه وقت عباسی نیز بر برگزاری جلسات و انجام مباحثات علمی بوده است. به همین دلیل ویژگی علمی ایشان بسیار بروز و نمود داشته است.

وی با بیان اینکه موضوع مکانی نیز که در بین ائمه علیهم السلام تنها منحصر به حضرت شمس الشموس(ع) است، عنوان داشت: هجرت اجباری ایشان از سرزمین اقوام عرب به سرزمین غیر عرب در این خصوص بسیار مهم است. این هجرت از منطقه عربی به غیرعربی و حضور در جغرافیا و فرهنگ جدید یک عرصه نوینی را باز کرد. در این عرصه حضرت با زبانهای متفاوت و اقوام و دانشمندان مختلف روبرو بوده و باید پاسخ آنها را می دادند.

وی تصریح کرد: در این عرصه امام توانایی ویژه شخصیتی که از طرف خدا برگزیده شده است را به نمایش گذاشته و در مناظره با هر دانشمند و عالم با زبان خود او و کتابی که به آن اعتقاد دارد به مباحثه پرداخته و برای شبهه او استدلال آوردند. مناظرات گوناگونی که با مدعیان علم در آن دوره باعث به نمایش گذاشتن جامعیت علمی حضرت رضا(ع) شد.

دکتر مهدوی مهر اظهار داشت: موضوع با اهمیت دیگر آن است که استدلالات منطقی در این مباحث بسیار چشمگیر بوده است. چون در آن دوره میدان مبارزه و جهاد به صورت مباحثه و گفتگو بوده است. به عنوان مثال در دوران امام باقر(ع) و امام صادق(ع) بنا بر شاگردپروی بوده است. روایات فراوانی از این دو بزرگوار بیان شده اما عمدتا نیازی به ارائه استدلال نبوده و تنها بیانات ایراد می شده است. اما در زمانه امام رضا(ع) استدلالات علمی و عقلی و منطقی به اوج خود می رسد و برای بیان عقاید نیاز به گفتگو و استدلال است.

وی با اشاره به اینکه دیگر امامان معصوم نیز همین علم را دارا بوده اند، ادامه داد: زمانه حضرت رضا(ع) ایجاب می کرده است که او این علم را به نمایش گذارد. اگر لقب عالم آل محمد(ص) برای ثامن الحجج برده می شود به دلیل شرایط خاص زمانی ومکانی است که حضرت در آن قرار داشته اند و باید با زبان علم، به تبلیغ معارف اسلامی می پرداخته اند.  

وی خاطرنشان کرد: یکی از ویژگی های مهم ثامن الائمه(ع) در مناظرات و مباحثات دوری گزیدن از تعصب است. معمولا در گفتگوهای افراد عادی مقداری از تعصب دیده می شود اما امام رضا(ع) مملو از برهان و استدلال و بدور از تعصب ویکجانبه گرایی بوده است. ایشان با یک نگاه منصفانه و محترمانه و اخلاق مدارانه با علما دیگر ادیان مناظره داشته اند. این موضوع باعث شده که قابلیت پذیرش سخن حق توسط افراد بالا برود. تا جایی که برخی افراد با یک جلسه گفتگو مسلمان شده اند.

وی متذکر شد: امام رضا(ع) به ما درس می دهد که در مناظرات باید اخلاق مدار باشیم. وظیفه ماست که از امکانات مجموعه ای مانند آستان قدس در جهت شناساندن این امام عالم به دنیا و همچنین بیان معارف اسلامی با روش اخلاق مدارانه و حکیمانه به نحو استفاده نماییم.

در ادامه جلسه حجت الاسلام دکتر سید رضا مودب، دکتر ناصر باهنر و دکتر ساعد سهیل (مبلغ بین‌المللی از کشور آرژانتین ) به بیان نظرات خود در خصوص روش های بهینه ارتباطات و تبلیغ با توجه به سیره علمی و عملی امام رضا(ع) پرداختند.

در ابتدای نشست نیز دکتر مرتضی رجوعی، رئیس دانشگاه بین المللی امام رضا(ع) ضمن خوشامد گویی به کارشناسان و افراد حاضر در وبینار، هدف از برگزای این نشست علمی را آشنایی بیشتر کارشناسان و مبلغین با سیره رضوی و روش های تبلیغی اثر گذار با توجه به رفتار عملی امام رضا(ع) و استفاده از این سیره در گفتگوی های بین ادیان دانست و ابراز امیدواری کرد که انجام گفتگوها به روش های تایید شده توسط دین باعث تقویت روابط بین علمای ادیان مختلف و دانشگاه های جهان اسلام شود.  

انتهای پیام/