قدس آنلاین: تماشای سریالهای شبکه نمایشخانگی در روزهای خانهنشینی مردم در شرایط کرونایی، رونق زیادی گرفت. آمار تولید، توزیع و فروش سریالهای نمایشخانگی نشان میدهد مردم ارتباط خوبی با این بخش برقرار کردهاند و آن را دنبال میکنند، اما ماجرای واگذاری صدور مجوز سریالهای شبکه نمایشخانگی از وزارت ارشاد به صداوسیما در ماههای اخیر، واکنشهای زیادی را در پی داشته است و عدهای بر این باورند که این اتفاق آغازی برای تلویزیونی شدن آثار شبکه نمایشخانگی خواهد بود. در آخرین واکنش ۱۳ صنف سینمایی در بیانیه مشترکی نسبت به واگذاری مسئولیت شبکه نمایش خانگی از وزارت ارشاد به سازمان صدا و سیما انتقاد کرده و این اتفاق را منجر به نابودی صنعت نوپای تولیدات شبکه نمایشخانگی دانستند. این اصناف سینمایی از مسئولان خواسته بودند با جلوگیری از این اشتباه تاریخی، مخاطبان شبکههای داخلی را به سوی رسانههای خارجی سوق ندهند و به ایجاد بیثباتی و فرار سرمایهگذاری مشروع از این حوزه فرهنگ و هنر دامن نزنند.
سعید الهی، کارشناس فرهنگی در این باره به خبرنگار میگوید: اختلافنظر و ارائه تفاسیر مختلف در اجرای مصوبات قانونی امری طبیعی است، اما نحوه مواجهه با آن مهم است؛ بنابراین اگر مطالبهای از سوی یکی از طرفین دعوا وجود دارد باید به جای نظرات احساسی و چه بسا سیاسی با مراجعه به مرجع قانونگذار آن مشکل را ریشهیابی و حل کرد.
وی با تأیید اظهارات رئیس سازمان سینمایی در استعلام از شورای عالی فضایمجازی برای تعیین مصادیق رسانههای صوتی و تصویری فراگیر، اظهار میکند: با توجه به تعریفی که از این گونه رسانهها از سوی همین شورا ارائه شده، مجوز تولید سریال و برنامههای دیداری و شنیداری توسط پلتفرمها و وی اودیها همچون قبل بر عهده وزارت ارشاد خواهد بود؛ چرا که مخاطبان این ابزار رسانهای قابل شناسایی هستند و رسانههای صوتی و تصویری فراگیر به رسانههایی اطلاق میشود که به دلیل برخورداری از امواج الکترونیکی، امکان شناسایی مخاطبان را ندارند.
* ضرورت شفافسازی مرجع قانونگذار
این کارشناس رسانه تأکید میکند: نباید فراموش کنیم تولید هر گونه محصول سمعی و بصری طبق قوانین و اسناد بالادستی در حوزه اختیارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و حتی سازمان صدا و سیما هم چنانچه محصولی برای نمایش در خارج از شبکههای خود تولید کند باز هم مکلف به دریافت مجوز از وزارت ارشاد است؛ بنابراین مرجع قانونگذار باید در این زمینه شفافسازی دقیقتری داشته باشد.
این مدرس دانشگاه میگوید: البته با همه این اختلافات چنانچه اگر مکانیزم نظارت بر تولید سریالهای نمایشخانگی اصلاح و مقتدرانه به آن عمل نشود، هیچ مشکلی مرتفع نخواهد شد و باز هم خانوادهها در معرض تولیدات سخیفی خواهند بود که به شدت اثرات مخربی بر ذهن آنان خواهد گذاشت.
وی اضافه میکند: بدیهی است چارچوبهای نظارتی صدا و سیما در فرم و محتوا به جهت پوشش گستردهتری از مخاطب، بسته تر و دقیقتر است، اما در خصوص سریالهای مربوط به پلتفرمها و نمایشخانگی که به نوعی وجه دیگری از تلویزیونهای کابلی به حساب میآیند، مخاطب با هزینهای که متحمل میشود محصول تصویری خود را انتخاب و مبادرت به خرید میکند، پس ضرورتی برای قرار گرفتن در چارچوبهای سنگین صدا و سیما ندارد. اگرچه این امر هرگز نافی نقش نظارتی وزارت ارشاد و یا پلتفرمها نیست.
الهی توضیح میدهد: در محصولات شبکه نمایشخانگی همانگونه که جامعه هدف میتواند با انتخاب یک سریال از آزادیهای شهروندی مشروع خود بهرهمند باشد، اما مدیران فرهنگی نیز به عنوان نمایندگان حاکمیت باید مراقب باشند تا مبادا از این بستر فرصتی برای سوءاستفاده و یا ورود ابتذالات گفتاری و تصویری به تولیدات فراهم شود.
وی در پایان یادآور میشود: برقراری اعتدال بر پایه آییننامههای موجود در بحث نظارت از جمله هنر مدیران مربوط است که البته متأسفانه به دلیل عدمبرخورداری از آن و انفعال و اهمال چندین ساله، اقشار مختلف مردم را با تولیداتی روبهرو ساخته که صدای نگرانی همه طیفهای جامعه از محتوای بیشتر فیلمها و سریالها به گوش میرسد.
* اصلاحات محتوایی لازمه شبکه نمایشخانگی است
آیا تغییر مرجع صدور مجوز تولیدات شبکه نمایشخانگی به اصلاح محتوای آثار تولیدی این حوزه کمک کند؟ محسن علیاکبری، تهیهکننده سینما و تلویزیون در این باره معتقد است: آنچه قانون مصوب کند و در شورای عالیانقلاب فرهنگی به تصویب برسد باید اجرا شود. اگر شورای انقلاب فرهنگی صلاح را بر این تغییر و واگذاری به صدا وسیما میبیند، باید طبق قانون عمل شود. این ماجرا خیلی پیچیده نیست، اما اینکه این واگذاری موجب میشود که سریالهای شبکه نمایشخانگی اگر از بار فرهنگی بیشتری برخوردار شود، چندان نمیتوان مطمئن بود مگر اینکه رسانه ملی کالبدشکافی درونی برای خودش دهد و نگاه و نظراتش بهروز باشد.
وی میگوید: اتاق فکر رسانه ملی که قرار است درباره تولیدات نمایشخانگی تصمیم بگیرد، نمیتواند اعضایی داشته باشد که ذاتاً با فضایمجازی مخالف هستند، این موضوع باید در سازمان صداو سیما حل شود و اتفاقات بهتری بیفتد تا با دیدگاههای باز نسبت به این بستر نمایشی مواجه شویم.
وی اضافه میکند: اگرچه اتفاقات بد فرهنگی که در نمایشخانگی اتفاق افتاده است باید اصلاح شود، ولی نباید منجر به این شود که از مباحث روز جامعه به ویژه فضایمجازی غافل بمانیم.
علیاکبری درباره اعلام نظر صریح کانون کارگردانان و مخالفت آنان با این واگذاری، خاطرنشان میکند: قرار نیست فیلمسازان در این باره اظهارنظر کنند، تصمیمگیری در سطح شورای عالی انقلاب فرهنگی و کمیسیون فرهنگی مجلس است، چون مسئله قانونگذاری است. تهیهکنندهها، کارگردانها و بازیگرها میتوانند درباره سمت و سوی سیاستگذاریها اظهارنظر کنند و پیشنهاد بدهند. اعضای صنوف به این شکل میتوانند کمک کنند، اما در نهایت ما تصمیمگیرنده نیستیم و شورای عالی انقلاب فرهنگی تصمیم نهایی را میگیرد.
وی ادامه میدهد: ما به عنوان کارگردان یا تهیهکننده در سیاستگذاری و اجرای سیاستهای درست فرهنگی باید دخیل در ماجرا باشیم تا این آثار شبکه نمایشخانگی رشد محتوایی و کیفی پیدا کنند.
وی با اشاره به نگرانی از ممیزیهای سختگیرانه صدا و سیما و اعمال نظر روی آثار شبکه نمایشخانگی میگوید: اگر مباحث غیراخلاقی در آثار تصویری وجود دارد باید اصلاح شود، نیازی نیست که حتماً صدور مجوز به رسانه ملی واگذار شود بلکه اگر این مرجعیت در وزارت ارشاد هم باقی بماند، این اصلاحات لازمه نمایشخانگی است.
این تهیهکننده یادآور میشود: مثلاً مسئله خیانت در آثار سینمایی سالهای اخیر کمرنگ شده، ولی این موضوع در سریالهای شبکه نمایشخانگی پررنگ است، در حالی که فیلمسازان باید به سمت امید و امیدواری حرکت کنند.
انتهای پیام/
نظر شما