حجت‌الاسلام ابوالفضل توسلی‌زاده کارشناس معاونت تبلیغ حوزه علمیه قم به دلایل این سخن اشاره کرده و اینگونه پاسخ داده است:
اگر چه ائمه معصومین(ع) همگی از یک نور واحد خلق شده‌اند، اما روایات درباره فضیلت زیارت آن بزرگواران، مختلف است. در مورد مقایسه فضیلت زیارت ثامن الحجج(ع) با زیارت امام حسین(ع) چند روایت وجود دارد که به نقل آن‌ها می‌پردازیم:
شیخ کلینی با سندی صحیح از علی بن مهزیار نقل می‌کند: «به امام جواد(ع عرض کردم: فدایتان شوم، زیارت امام رضا(ع) فضیلت بیشتری دارد یا زیارت اباعبدالله‌الحسین(ع)؟ حضرت فرمود: زیارت پدرم افضل است، زیرا همه مردم امام حسین(ع) را زیارت می‌کنند، اما جز خواص شیعه، کسی به زیارت پدرم نمی‌رود.»
پدر علامه مجلسی در توضیح علتی که در ذیل این روایت بیان شده می‌نویسد: «اینکه فرمود: فقط خواص شیعه به زیارت امام رضا(ع) می‌روند، به این علت است که زیارت امام رضا(ع) مشقت بسیار دارد، زیرا مسیر آن به نسبت اکثر مردم بسیار دور است و ثواب زیارت به اندازه مشقت آن است. ممکن است به این علت باشد که امام رضا(ع) را فقط شیعیان اثنی عشری زیارت می‌کنند و سایر فرق شیعه و همچنین اهل سنت به زیارت ایشان نمی‌روند. پس مانعی وجود ندارد که رحمت خاص عظیمی بر زوار امام رضا(ع) نازل شود. اما در مرقد امام حسین(ع) موانع بسیار است و رحمتی که به سبب اجتماع شیعیان باشد در آنجا نازل نشود.»
علامه محمد باقر مجلسی در توضیح این روایت می‌نویسد: «شاید این مطلب مختص آن زمان بوده باشد، زیرا شیعیان رغبتی در زیارت حضرت رضا(ع) نداشتند و فقط خواص شیعه که فضیلت زیارت آن حضرت را می‌دانستند به زیارتشان می‌رفتند. بنابراین در هر زمان زیارت امامی ثواب بیشتری دارد که زوار کمتری داشته باشد. ممکن است معنی روایت این باشد که اهل سنت هم به زیارت امام حسین(ع) می‌روند اما امام رضا(ع) را جز خواص (شیعیان) زیارت نمی‌کنند. در این صورت واژه‌ی "مِن" در روایت، بیانیه خواهد بود. احتمال دیگر این است که منظور امام این باشد که از بین فرق مختلف شیعه، فقط کسانی که قائل به امامت همه ائمه(ع) هستند، به زیارت آن حضرت می‌روند.»
این نکته بسیار حائز اهمیت است که شرایط زمان و مکان در فضیلت زیارت تاثیرگذار است. در زمانی که به هر دلیل رغبت مردم به زیارت یکی از ائمه کمتر بوده، توصیه به زیارت آن امام بیشتر صورت گرفته است. در زمانی که به دلیل دوری و ناامنی مسیر خراسان، شیعیانی که در مدینه و عراق بودند کمتر رغبت به رفتن به زیارت آن حضرت داشتند. اهل سنت و سایر فرق شیعه که در آن زمان جمعیت زیادی از شیعیان ایران را تشکیل می‌دادند، به زیارت آن حضرت نمی‌رفتند چون ایشان را امام نمی‌دانستند. فرقه‌هایی مثل اسماعیلیه و زیدیه که قائل به امامت امام رضا(ع) نبودند، در مرکز و شمال ایران حضور بسیار پر رنگی داشتند. امروزه با توجه به اینکه شهر مقدس مشهد به قطب علمی و فرهنگی در جهان اسلام تبدیل شده است، نه تنها اهل سنت ایران بلکه از سراسر کشورهای اسلامی به این شهر می‌آیند و نه تنها اهل سنت، بلکه غیر مسلمانان هم به زیارت آن حضرت رغبت دارند.
بر این اساس، بعید نیست که در زمان ما که زیارت قبور ائمه بقیع با دشواری بسیار همراه است و به دلیل محدودیت‌های ایجاد شده توسط حکومت سعودی و فاجعه‌ی منا در سال 1394شمسی و تعطیلی عمره ایرانیان، زوار بسیار اندکی به بقیع می‌روند، زیارت این انوار مقدس از ثواب بیشتری برخوردار است.
دیگر اینکه شیخ صدوق با سندی صحیح از جناب عبدالعظیم حسنی نقل می‌کند: «به امام جواد(ع) عرض کردم: متحیرم بین زیارت قبر اباعبدالله(ع) و زیارت پدر شما در طوس، نظر شما چیست؟ حضرت فرمودند: همین جا باش تا برگردم. سپس به داخل اتاق رفتند و برگشتند در حالیکه اشک‌هایشان بر گونه‌هایشان جاری بود. سپس فرمودند: زوار اباعبدالله(ع) زیادند، اما زوار قبر پدرم در طوس، کم هستند.»
کم بودن زوار امام رضا(ع) که علت این حکم بیان شده، در زمان ما با توجه به گسترش و همه‌گیری تشیع دوازده‌امامی در ایران و خراسان، ابدا صدق نمی‌کند. بلکه در سال بیش از 30 میلیون نفر از نقاط مختلف جهان، به زیارت مشهد الرضا(ع) می‌آیند. شاید در بین قبور اهل بیت(ع) بیشترین زائر را دارد و از مهجوریت خارج شده است. مهجوریتی که با همین تأکیدات ائمه(ع) در طولانی مدت رفع گردیده است.
یحیی بن سلیمان مازنی از امام کاظم(ع) نقل کرده: «کسی که قبر فرزندم علی(ع) را زیارت کند و شبی را نزد او به سر برد، مانند کسی است که خداوند را در عرش زیارت کرده است.» راوی از روی تعجب گفت: مانند کسی که خدا را در عرش زیارت کرده است؟ حضرت فرمود: «آری، چون روز قیامت شود، چهار نفر از پیشینیان و چهار نفر از پسینیان بر عرش خدای رحمان قرار می گیرند. چهار نفر پیشینیان نوح، ابراهیم، موسی و عیسی(ع) هستند و چهار نفر از پسینیان محمد، علی، حسن و حسین(ع)؛ بعد از آن خوان طعام گسترده می‌شود و زائران قبور ائمه(ع) به گرد آن مینشینند؛ بدانید که مقام زائران قبر فرزندم از همه بلندتر و پر ارجتر است».
بر اساس این روایت، ثواب زیارت امام رضا(ع) بیشتر از سایر ائمه(ع) است. البته عرض کردیم که این مطلب مطلق نبوده و بنا بر شرایط خاص آن زمان گفته شده است. در روایتی از امام صادق(ع) وارد شده که به امام موسی کاظم(ع) اشاره کرد و فرمود: «فرزندی از ایشان در طوس کشته می‌شود، از شیعیان ما جز افراد بسیار کمی، کسی به زیارت او نمی‌رود.»
در نتیجه: در دو روایت صحیح السند، بیان شده که زیارت امام رضا(ع) بر زیارت امام حسین(ع) فضیلت بیشتری دارد. علت این است که زوار امام رضا(ع) کم است؛ افضلیت زیارت آن حضرت، به صورت مطلق نیست، بلکه مربوط به زمانی است که مردم کمتر به زیارت آن امام همام (ع) اهتمام دارند. لذا بعید نیست که در زمان ما که اکثریت قریب به اتفاق جمعیت ایران اسلامی را شیعیان اثنی عشری تشکیل می‌دهند و خیل عظیم عاشقان اهل بیت(ع) از دور و نزدیک برای زیارت آن حضرت شبانه روز برگرد حرمش می‌گردند، این افضلیت وجود نداشته و زیارت سیدالشهداء از ثواب بیشتری برخوردار باشد.
نظر شما