قدس آنلاین: برگزاری جشنواره بین‌المللی فیلم کودک و نوجوان در پاییز هر سال، رونق‌بخش سینمای کودک و نوجوان بود که با حضور مخاطبان این ژانر، حال و هوای بانشاطی پیدا می‌کرد، ولی امسال سایه کرونا، تمام محافلی که بخشی از هویتشان وابسته به تجمعشان بود را از هم پاشید و برگزاری آن‌ها را منوط به مجازی شدنشان کرد. جشنواره فیلم کودک و نوجوان اصفهان هم بدون حضور فیزیکی مخاطبان اصلی‌اش یعنی کودکان و نوجوانان به صورت آنلاین از ابتدای این هفته در حال برگزاری است و فیلم‌ها روی پلتفرم‌های نماوا، فیلیمو و تیوا نمایش داده می‌شود. شعار جشنواره امسال (هر خانه یک سینما و هر کودک یک داور) است که کودکان و نوجوانان ۵ تا ۱۵ساله هر روز در ایام جشنواره می‌توانند نظر خود را درباره فیلم‌ها به دبیرخانه جشنواره اعلام کنند. امسال بستر پخش فیلم‌های جشنواره به دلیل شرایط کرونایی سالن‌های سینما نیست بلکه پلتفرم‌هایی است که مخاطبان کودک و نوجوان همراه با والدیشان در خانه‌ می‌توانند با مراجعه به این سایت‌ها در طول ۶ روز فیلم‌های جشنواره را تماشا کنند. اگرچه عده‌ای بر این باور بودند که برگزاری آنلاین جشنواره فیلم کودک و نوجوان، لطف و اثر کمتری دارد، اما به گفته حامد جعفری، تهیه‌کننده انیمیشن‌های کودک و نوجوان، این جشنواره قدیمی‌ترین جشنواره کودک در حوزه خاورمیانه و نیز جشنواره ایران است و اگر آن را تعطیل کنیم، یک برند را از دست می‌دهیم؛ بنابراین برگزار شدن جشنواره بهتر از برگزار نشدن آن است.

وی معتقد است: همان‌طور که بهار سینمای ایران را جشنواره فجر می‌دانند، بهار سینمای کودک و نوجوان نیز جشنواره فیلم کودک و نوجوان است. فیلم‌ها در این جشنواره پخش می‌شوند، مورد نقد قرار می‌گیرند و همه تلاش می‌کنند که فیلمشان را به جشنواره برسانند. اینکه فیلم‌سازان سعی می‌کنند فیلم خود را به جشنواره برسانند، نشان می‌دهد این جشنواره برای دست‌اندرکاران حوزه کودک اهمیت دارد و محلی برای دیده شدن و فرصتی برای نقدشدن فیلم‌شان است. از این جهت که تولیدات خود را با آن هماهنگ می‌کنند، مهم‌ترین جشنواره کودک محسوب می‌شود و جایزه آن می‌تواند سلیقه‌ها را تغییر دهد و مسیر تولیدات را عوض کند.

به گفته تهیه‌کننده «فیلشاه» در این جشنواره هم بچه‌ها به عنوان مخاطب منتظر هستند که فیلم‌ها را ببینند و هم فیلم‌سازان در انتظار دیده شدن و مورد نقد قرار گرفتن فیلم‌هایشان هستند. سینما یک لذت جمعی است، اما با توجه به شرایط فعلی، برگزاری آنلاین بهتر از برگزار نشدن این رویداد است. در شرایطی که سینماها تعطیل هستند برگزاری آنلاین جشنواره فرصتی است تا ارتباط بچه‌ها را با سینما حفظ کنیم.

* ژانری که جدی گرفته نمی‌شود

برخی از فیلم‌سازان کودک و نوجوان معتقدند توجه مسئولان و متولیان در این حوزه تنها به چند روز برگزاری جشنواره محدود می‌شود، وعده‌های حمایتی هم مربوط به همین ایام است و پس از پایان جشنواره دیگر خبری از عمل به وعده‌ها و حمایت‌ها نیست، به ویژه در شرایط فعلی که سایه شوم کرونا، رونق تولید در این عرصه را از بین برده است. سهیل موفق، کارگردان کودک و نوجوان در این باره می‌گوید: من در این دو سال فیلمی نساختم و کرونا مزید بر علت شد که سرمایه‌گذار برای ساخت فیلم‌هایم پای کار نیاید. بخش خصوصی به صورت جدی پای کار نمی‌آید و کار ضعیف نمی‌خواهم بسازم و معمولاً سرمایه‌گذاران هم به قیمت‌های اصلی پول نمی‌دهند. تولید کار خوب در حوزه کودک مثل ژانرهای دیگر خرج دارد، ولی چون فکر می‌کنند که ژانر کودک است، نمی‌خواهند هزینه کنند.

وی با بیان اینکه چه مسئولان و چه سرمایه‌گذاران ژانر کودک را جدی نمی‌گیرند، خاطرنشان می‌کند: ما که این ژانر را جدی گرفتیم فکر می‌کنیم اشتباه کردیم که آن را جدی گرفتیم. درباره سینمای کودک حرف‌های قشنگ زیادی زده می‌شود، اما وقتی به مرحله عمل می‌رسند، پا پس می‌کشند. برای مسئولان و سرمایه‌گذاران هم مهم نیست که کارگردان خوبی در ژانر کودک هستید یا نه، چون اگر مهم بود اتفاق‌های خوبی در حمایت از ژانر رخ می‌داد.

کارگردان فیلم «شکلاتی» می‌افزاید: ژانر کودک هم مانند ژانر کمدی، دفاع‌مقدس و دیگر ژانرهای سینمایی، بودجه خوب می‌خواهد تا مخاطب را راضی نگه دارد و حتی بشود فیلم‌های کودک را به پخش‌کننده خارجی داد. من پس از فیلم آخرم، پیشنهادهای زیادی داشتم، ولی وقتی بحث مالی پیش می‌آمد می‌گفتند چون کار کودک است، ارزان‌تر کار کنید! بچه خود من دیزنی را دنبال می‌کند چه فیلمی بسازم که بچه خودم آن را ببیند، ساخت این فیلم‌ها نیاز به امکانات و بودجه دارد.

وی با بیان اینکه تولید فیلم سرگرم‌کننده برای کودک و نوجوان سخت و هزینه‌بر است و نیاز به حوصله بسیاری دارد، می‌گوید: همان‌طور که سال‌های سال است در جشنواره، داوران کودک و نوجوان حضور دارند، در نهادهای تأمین‌کننده بودجه برای فیلم‌های کودک و نوجوان هم شورایی با حضور این گروه سنی وجود داشته باشد تا فیلم‌نامه‌ها را بخوانند، اجازه بدهیم اولویت‌ها را خود مخاطب مشخص کند.

کارگردان فیلم «پاستاریونی» با اشاره به اکران ضعیف فیلم‌های کودک و نوجوان، یادآور می‌شود: به نظر من فیلم‌های کودک و نوجوان که از شهریور ماه تا آبان اکران می‌شوند، موفق خواهند بود. زمان اکران فیلم‌هایی از این دست پیش از آذر ماه است و پس از آن تا اسفند نباید فیلم کودک و نوجوان اکران شود. برخی از فیلم‌های خوب این حوزه در اکران بدشانسی می‌آورند. یکی از دلایلی که بخش خصوصی در این حوزه هزینه نمی‌کند، این است که سینمای کودک و نوجوان ما در دهه‌های اخیر شکست خورده است.

* از دست رفتن یک تجربه دلچسب با اکران آنلاین

حسین قناعت، کارگردان سینمای کودک و نوجوان نیز با بیان اینکه جشنواره فیلم کودک و نوجوان، تنها چراغ روشن سینمای کودک است، می‌گوید: با شرایط اکرانی که در روزهای کرونا وجود دارد، جشنواره موجب می‌شود رونقی در تولید ایجاد شود و مسئولان مجاب شوند که روی تولید فیلم‌های کودک سرمایه‌گذاری کنند.

به باور او اگر جشنواره فیلم کودک و نوجوان نبود، سینمای کودک سال‌های پیش از بین رفته بود. وی درباره اکران آنلاین فیلم‌ها در شرایط فعلی می‌گوید: آنلاین شدن این دوره، یک اتفاق مثبت را از فیلمساز کودک می‌گیرد. من هر سال که در جشنواره شرکت می‌کردم فیلمم را همراه مخاطبان در سالن می‌دیدم. به یاد دارم وقتی فیلم «قهرمانان کوچک» را پخش کردیم، بچه‌ها با شخصیت‌ها و اتفاقات فیلم همراه می‌شدند،   دست می‌زدند و ذوق می‌کردند. من به عنوان سازنده فیلم از دیدن این صحنه‌ها بسیار خوشحال می‌شدم، ولی این تجربه زیبا با اکران آنلاین برای فیلم‌سازان از بین می‌رود.

کارگردان فیلم «پیشی‌میشی» با تأکید بر اینکه جشنواره‌ای هست و سینمای کودک را به یاد مردم می‌آورد و این اتفاق فرخنده‌ای است، یادآور می‌شود: برای منِ فیلمساز مهم است که فیلمم دیده شود، بفروشد و بچه‌ها و خانواده‌ها از دیدن آن لذت ببرند. ذوق کردن بچه‌ها هنگام دیدن فیلم، جایزه اصلی من است.

وی با بیان اینکه فیلم‌های  کودک در سال‌های اخیر اکران و فروش خوبی داشته‌اند و این موجب رونق سینما می‌شود، تأکید می‌کند: امیدوارم حمایت از سینمای کودک محدود به یک هفته پیش و یک هفته پس از جشنواره فیلم کودک و نوجوان نشود. سینمای کودک در تولید و اکران حمایت نمی‌شود و همان سهمی که در خانواده‌ها به بچه‌ها می‌دهند را مسئولان به سینمای کودک می‌دهند.

وی یادآور می‌شود: فیلم «تپلی و من» در تابستان اکران شد. قانونی وجود داشت که از ساعت هفت شب به بعد فیلم کودک اکران نمی‌شود، چون فردایش بچه‌ها باید به مدرسه بروند، ولی ما کسی را پیدا نکردیم که بگوییم تابستان که بچه‌ها مدرسه ندارند! ساعت ۱۹ والدین از سرکار برمی‌گردند و می‌خواهند با بچه‌هایشان در بیرون از خانه تفریح کنند و به سینما بروند، در حالی که فیلم‌های بزرگسال در تابستان تا یک نیمه‌شب اکران داشتند. حمایت از سینمای کودک نباید در حد حرف باشد و باید حمایت واقعی از این سینما شود.

این کارگردان با اشاره به نقش مهم آموزش و پرورش و کانون پرورش فکری کودک و نوجوانان در حمایت از تولید فیلم‌های کودک و نوجوان، خاطرنشان می‌کند: حوزه سینما برای مسئولان آموزش و پرورش کاملاً تعطیل است، در حالی که می‌توانند کمک کنند ولی این کار را نمی‌کنند. کانون هم دارد کار می‌کند، ولی خیلی فعال نیست. در این بین بنیاد فارابی حمایت جدی‌تری دارد، در حالی که آموزش‌و پرورش می‌تواند بزرگ‌ترین حامی سینمای کودک باشد.

قناعت با اشاره به شرایط سخت تولید در اوضاع کرونایی کشور می‌گوید: کرونا لطمه بزرگی به من‌ زد و موجب شد دو بار فیلم‌برداری فیلم «والدین‌امانتی» را تعطیل کنیم. وقتی کار را شروع کردیم و قرارداد بستیم، کرونا شروع نشده بود، ولی وقتی شروع به فیلم‌برداری کردیم به اوج کرونا رسیدیم و دوبار کار تعطیل شد و نمی‌شد کار را لغو کرد. شرایط سختی برای تولید فیلم «والدین امانتی» داشتم و فشار زیادی به من وارد شد. سرمایه‌گذارانی هم که برای کارهای بعدی‌ام داشتم به  دلیل تعطیلی سینماها و شرایطی که پیش آمد، پا پس کشیدند.

انتهای پیام/