تحولات منطقه

در مکتب امام جعفر صادق(ع) نه تنها شیعیان بلکه غیر شیعیان نیز حضور می یافتند. پیشوایان چهارگانه اهل سنت با واسطه یا بدون واسطه در محضر امام حضور یافته و ازعلم ایشان بهره فراوان برده اند.

پیدایش مکتب شیعه جعفری با قیام علمی امام صادق(ع) علیه حکومت جهل / انتظارات امام صادق از شیعیان چیست؟
زمان مطالعه: ۳ دقیقه

به گزارش قدس آنلاین، ششمین امام شیعیان(ع) درروز جمعه هفدهم ربیع الاول سال ۸۳ هجری قمری هنگام طلوع فجر درمدینه چشم به جهان گشود. نام شریفش جعفر، کنیه اش ابوعبدالله و ابواسماعیل و لقبهایش فاضل، قائم، طاهر، کافل، منجی و مشهورترین آنها صادق بود.

دوازده سال از عمر شریف امام صادق(ع) در کنارجدش امام سجاد(ع) و نوزده سال در کنار پدر بزرگوار خود، امام باقر(ع) گذشت. مدت امامت آن گرامی ۳۴ سال بود که حدود هجده سال آن(۱۳۲-۱۱۴ه) همزمان با حکومت امویان بود و شانزده سال آن(۱۴۸-۱۳۲ ه) با حکومت عباسیان همزمان شد.

در دوره امامت امام صادق(ع) مسلمانان بیش از پیش به علم ودانش روی آوردند و در بیشتر شهرهای ممالک اسلامی بویژه درمدینه، مکه، کوفه، بصره و... مجالس درس و مناظره های علمی دایرو از رونق خاصی برخوردار گردید. در این مدت و با استفاده از فرصت به دست آمده امام صادق(ع) توانست علوم و معارف اهل بیت را بیان کرده در همه جا منتشر کند.

سفرهای اجباری و اختیاری امام به عراق و به شهرهای حیره، هاشمیه و کوفه و مدتی اقامت در کوفه و برخورد با اربابان دیگر مذاهب فقهی و کلامی نقش بسزایی در معرفی علوم اهل بیت و گسترش آن در جامعه داشت.

حجت الاسلام و المسلمین مجتبی کلباسی، رئیس مرکز تخصصی مهدویت در این زمینه می گوید: "در زمان امام صادق (علیه السلام) به دلیل همزمانی با آغاز خلافت عباسیان و عدم تسلط کافی بر امور جامعه، بستر برای تبیین علوم مختلف توسط آن حضرت فراهم شد، به طوری که میزان روایات و اخباری که از امام صادق (علیه السلام) داریم، از همه ائمه معصومین (علیهم السلام) به نسبت بیشتر است. امروز که شیعه به مذهب جعفری معروف است، مرهون تلاش‌های امام جعفر صادق علیه السلام است، به طوری که آن حضرت احادیث و دعاهای زیادی در موضوعات مختلف اسلامی بیان کرده است و شاگردان زیادی در علوم مختلف تربیت کرده است. علاوه بر شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آن زمان، عمر بابرکت و طولانی آن حضرت نسبت به امامان دیگر باعث شد که معارف مختلف در دوران امامت امام صادق (علیه السلام) گسترش یابد. به همین دلیل شیعه مرهون زحمات فراوان امام صادق(علیه السلام) است. "

در مکتب امام جعفر صادق(ع) نه تنها شیعیان بلکه غیر شیعیان نیز حضور می یافتند. پیشوایان چهارگانه اهل سنت با واسطه یا بدون واسطه در محضر امام حضور یافته و ازعلم ایشان بهره فراوان برده اند.

امام صادق(ع) شاگردان خود را براساس علاقه و استعداد تقسیم و دسته بندی نموده و هرکدام را در رشته ای که استعداد آن را داشته قرار داده و تشویق و تعلیم می نمود. به این ترتیب، مکتب تشیع در اثر تلاش های فرهنگی امام صادق (ع) به صورت چشم گیری گسترش یافت و بدین شکل بسیاری از مسلمانان با مکتب اهل بیت(علیهم السلام) در زمان ششمین امام شیعیان آشنا شدند.

مرحوم جعفرشهیدی می نویسد:" آن که در اخبار فقه شیعه تتبع کند، خواهد دید روایت‌های رسیده از امام صادق (ع) در مسائل مختلف فقهی و کلامی مجموعه‌ای گسترده و متنوع است. برای همین است که مذهب شیعه را مذهب جعفری خوانده‌اند. گشایشی که در آغاز دهه سوم سده دوم هجری پدید آمد، موجب شد مردم آزادانه‌تر به امام صادق (ع) روی آورند. گشودن مشکلات فقهی و غیر فقهی را از او بخواهند. دانشمندان از هیچ یک از اهل بیت رسول خدا به مقدار آنچه از ابوعبدالله روایت دارند، نقل نکرده‌اند. هیچ یک از آنان متعلمان و شاگردانی به اندازه شاگردان او نداشته‌اند. روایات هیچ یک از آنان برابر با روایت‌های رسیده از او نیست. اصحاب حدیث نام راویان از او را چهار هزار تن نوشته‌اند. نشانه آشکار امامت او خردها را حیران می‌کند و زبان مخالفان را از طعن لال می‌سازد. "

تاسیس‌ چنین‌ مکتب‌ فکری‌ که زمینه نوسازی‌ و احیاگری‌ تعلیمات‌ اسلامی را ایجاد کرد باعث شد که‌ امام‌ صادق‌ (ع) به‌ عنوان‌ رئیس‌ مذهب‌ جعفری‌ معروف شوند.

قیام امام صادق(ع) علیه دستگاه ظلم و جور عباسیان با بنانهادن مکاتب و دانشگاه های علمی و تربیت شاگردان بیشمار شکل گرفت و همین اقدام مهمترین عامل ترویج و گسترش بیش از پیش تفکرات شیعه علوی در سراسر جهان اسلام و دیگر امت ها گردید.  

امام جعفربن محمد الصادق(ع) حق بزرگی در ماندگاری تشیع و بقای تفکرات شیعه اثنی عشری دارند به همین دلیل برشیعیان نیز واجب است که به فرامین ایشان گوش سپرده و انتظارات امامشان را از برآورده سازند.  

امام صادق(ع) در روایتی به چند ویژگی از ویژگی‌های شیعیان خود اشاره کرده و فرموده اند " إِنَّمَا شِیعَةُ جَعْفَرٍ مَنْ عَفَّ بَطْنُهُ وَ فَرْجُهُ وَ اشْتَدَّ جِهَادُهُ وَ عَمِلَ لِخَالِقِهِ وَ رَجَا ثَوَابَهُ وَ خَافَ عِقَابَهُ فَإِذَا رَأَیْتَ أُولَئِکَ فَأُولَئِکَ شِیعَةُ جَعْفَرٍ" بدین معنی که شیعه جعفری کسی است که حلال خور و پاکدامن بوده و در جهاد سرسخت باشد و برای رضای خدای خود کار کند و به پاداش الهی امیدوار و از مجازات او بترسد. این چنین افرادی شیعیان جعفری هستند"

انتهای پیام/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.