قدس آنلاین: نمایندگان مجلس روز دوشنبه یک فوریت طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها» را در راستای اقدام عملی برای کاهش آثار فشارهای تحریمی و الزام دیگر طرف‌های برجام به عمل به تعهداتشان، به تصویب رساندند.
با تصویب بررسی این طرح به‌صورت یک فوریت، دولت مکلف خواهد شد در بازه زمانی مشخص به احیا و فعال‌سازی برنامه‌ها و بخش‌های متوقف‌شده فعالیت‌های هسته‌ای کشور اقدام کند.
اقدام نمایندگان در تصویب این طرح در حالی است که نه تنها در ماه‌های اخیر دولت آمریکا به‌صورت یک‌جانبه و غیر حقوقی به فعال‌سازی مکانیسم ماشه پرداخته، بلکه دیگر اعضای برجام هم تلاش کردند با تشدید تحریم‌های آمریکا و بی‌عملی خود نسبت به تعهدات برجامی عملاً در جهت نتیجه‌بخشی اقدام‌های آمریکا گام بردارند. چنان‌که چندی پیش، تروئیکای اروپایی در موضعی پیش‌دستانه در بیانیه خود درباره نشست اخیر شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره فعالیت‌های راستی‌آزمایی و نظارت بر برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران، مدعی شد: «تروئیکای اروپایی به‌شدت کار کرد تا توافق را حفظ کند. ما بیش از تعهدات خود عمل کردیم تا تجارت مشروع با ایران را تسهیل کنیم که شامل مکانیسم اینستکس نیز می‌شود».
امکان‌پذیر بودن راه بازگشت به تعهدات
گرچه دولت ۱۲ ماه پس از خروج رسمی آمریکا از برجام و عدم اقدام عملی اروپا در توافق، در ۱۸ اردیبهشت ۹۸ در بیانیه‌ای، مهلت ۶۰ روزه‌ای اعلام کرد و کاهش تعهدات را کلید زد، اما این اقدام هم نتوانست عاملی برای تحرک و وادار کردن اروپا و آمریکایی‌ها برای عمل به تعهدات برجامی‌شان باشد. در همین موضوع، مجلس هم با تصویب یک فوریت طرح، سعی کرد اهرم قدرتمندی برای ملزم‌سازی سایر اعضای برجام در عمل به تعهدات در اختیار دولت بگذارد.
احمد امیرآبادی فراهانی عضو هیئت رئیسه مجلس، درباره چرایی ارائه این طرح نوشت: «با طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها که فوریت آن به تصویب مجلس رسید، در حقیقت قدرت چانه‌زنی دولت را افزایش داده‌ایم و دولت می‌تواند فشار به اروپایی‌ها و دیگر اعضای برجام را زیاد کند تا حق از دست رفته ملت ایران را بازستاند».
البته نمایندگان مقرر کرده‌اند تا در صورت عملی شدن تعهدات توسط دیگر اعضای توافق، راه بازگشت به اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی و نیز تعهدات برجامی امکان‌پذیر باشد. بدین صورت، چنانچه پس از سه ماه از تصویب این قانون طرف‌های مقابل برجام به اجرای تعهدات خود در برجام بازگشته باشند، دولت مکلف است پیشنهاد اقدام متقابل ایران در بازگشت به تعهدات برجامی را به مجلس ارائه کند. همچنین پس از سه ماه از تصویب این قانون، اگر روابط بانکی ایران در اروپا و میزان خرید نفت توسط آن‌ها از ایران به شرایط عادی و رضایت‌بخش بازنگشته باشد، دولت مکلف است اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند.
هدف از این طرح، خروج از برجام نیست
اجرای اقدام‌های مهمی همچون متوقف‌شدن دسترسی‌های نظارتی فراتر از پروتکل الحاقی بر اساس برجام، احیای قلب رآکتور به شرایط پیش از برجام، افزایش ذخایر اورانیوم غنی‌شده و احیای غنی‌سازی ۲۰ درصد، از جمله اقدام‌هایی است که در این طرح درنظر گرفته شده است.
پیگیری و اجرای این اقدام‌ها در صورت تصویب طرح، در حالی است که برخی رسانه‌ها پس از انتشار خبر تصویب طرح مدعی شدند طرح خروج از برجام کلید خورده است. موضوعی که محمود نبویان، نماینده مردم تهران در مجلس در مصاحبه‌ای به آن واکنش نشان داد: «ما با طرح اقدام راهبردی لغو تحریم‌ها می‌خواهیم سدی در مقابل تحریم‌ها بگذاریم، این موارد را به‌طور موقت مطرح کردیم و هرزمان تحریم‌ها را بردارند، ما به تعهدات عمل می‌کنیم؛ بنابراین هدف از این طرح خروج از برجام نیست، ما در برجام باقی می مانیم اما مطابق برجام و قطعنامه، برخی از تعهدات خود را برای دفاع از حقوق مردم کاهش می‌دهیم تا با این وسیله فشار تحریم‌ها بر مردم کاهش پیدا کند».
ارائه طرح برای مقابله با زیاده‌خواهی آمریکا و عهدشکنی ۱+۴
در این‌باره، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس بر این باور است که ارائه و پیگیری این طرح در جهت اقدام عملی برای مقابله با زیاده‌خواهی آمریکایی‌ها و عهدشکنی گروه ۱+۴ صورت گرفته است تا آن‌ها نیز به اجرای تعهدات خود ملزم شوند و بدان عمل کنند. گرچه اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها هم در قبال برجام تعهد دارند، اما در وضعیتی که اکنون شاهد آن هستیم تنها ایران به تعهدات عمل کرده است. بنابراین در صورتی که طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها به تصویب نهایی برسد و به قانون تبدیل شود، براساس آن طرف‌های مقابل نیز موظف می‌شوند در بازه زمانی دو یا سه ماهه به تعهدات خود عمل کنند.
حسین نوش‌آبادی در گفت‌وگو با قدس اظهار کرد: اگر چنانچه طرف مقابل به تعهدات خود عمل نکند، ما می‌توانیم دست به اقدام‌هایی همچون فعال‌سازی رآکتورهای اتمی، فعال‌سازی سایت‌های هسته‌ای فردو و نطنز بزنیم. همچنین در طرح، موضوع راه‌اندازی سانتریفیوژها مطابق با سیاست‌های کلی نظام و با هدف غنی‌سازی هسته‌ای مورد نیاز صنایع کشور گنجانده شده است. اگر دیگر اعضای توافق این موارد را پذیرفتند ما هم به تعهدات خودمان باز می‌گردیم، اما اگر آن‌ها همان روال قبلی را در پیش بگیرند، طبیعی است که ما هم باید نسبت به رفتارهای آن‌ها واکنش متناسب و متقابل نشان بدهیم؛ واکنش ما هم فعال کردن چرخه سوخت و غنی‌سازی بیش از مقداری است که در معاهده برجام نسبت به آن متعهد بودیم. مرحله آخر نیز برگشت به حالت قبل از برجام و احیای بخش‌های متوقف‌شده هسته‌ای است.
نماینده مردم ورامین در مجلس افزود: همچنین مقرر شده تا بازرسی‌های آژانس انرژی اتمی در یک بازه زمانی مشخصی محدود شود و دسترسی آن‌ها به آنچه که در چارچوب پروتکل الحاقی دنبال می‌کنند، قطع شود. البته چون این طرح هنوز به قانون تبدیل نشده، ممکن است در زمان بررسی آن در کمیسیون امنیت ملی یا صحن علنی مجلس نیز اعداد و ارقام دوباره تغییر کند. اما به‌هرحال، با این طرح دولت را ملزم کردیم تا در صورت انجام‌نشدن تعهدات توسط دیگر اعضا، به‌تدریج تعهدات کشورمان را کاهش بدهد که این امر هم در قالب بحث برجام پیگیری می‌شود.
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس تصریح کرد: پیشنهادهای نمایندگان و دیگر کمیسیون‌ها درباره طرح بررسی می‌شود و گزارش کمیسیون در فاصله زمانی یک‌ماهه به صحن مجلس ارائه می‌شود. بدین‌ترتیب ادامه بررسی طرح، از دو هفته دیگر و پس از اتمام تعطیلات مجلس در دستور کار کمیسیون قرار خواهد گرفت. در نهایت با نظر موافق نمایندگان و تصویب نهایی طرح در مجلس، اقدام‌های مقابله کننده با تحریم‌ها را پیگیری خواهیم کرد.
انتهای پیام/
نظر شما