قدس آنلاین: در طول تاریخ اسلام مشاهده میکنیم که برخی افراد پا به پای امام زمان خود حرکت کرده و در هر موقعیتی تنها به امام خود نگاه کرده و بر اساس دغدغه او پیش رفتهاند. از سال دهم تا سال ۲۶۰ ه. ق که دوران امامت یازده امام بر جامعه اسلامی است، ایشان شاگردان زیادی تربیت کردند، اما در این بین افرادی که برجسته و ممتاز شده و به جایگاه والایی رسیدند، زیاد نبودند. حضرت عبدالعظیم(ع) یکی از آن شاگردان برجسته است که پیوندش با امام زمان خود بیشتر بود. او نظام زندگی خود را بر اساس دغدغه امام زمانش تعریف کرده بود.
حجتالاسلام والمسلمین محمدصادق کفیل که به مناسبت سالروز ولادت سیدالکریم، حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) با ما گفتوگو میکرد، ضمن بیان این مقدمه، میافزاید: به عنوان یک منتظر باید با خود فکر کنیم که خواسته امام زمان از ما چیست؟ دغدغه ایشان چیست و چگونه باید برای ایشان حرکت کنیم؟ همچنان که در مورد سلمان فارسی از امام صادق(ع) روایت شده است که او سلمان شد زیرا خواستههای امیرالمؤمنین(ع)، امام زمان خود را بر خواستههای خود مقدم میدانست. وقتی انسان به این مقام برسد، جایگاهی پیدا میکند که اهلبیت(ع) سفارش او را کرده و جامعه را با او پیوند میدهند. حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) هم آن قدر به امامان زمان خود نزدیک بود که وقتی به واسطه حبس یا اختناق امکان ارتباط مستقیم با ائمه(ع) وجود نداشت، میفرمودند نزد عبدالعظیم(ع) رفته و مسائل خود را از او بپرسید.
این استاد حوزه و دانشگاه عنوان میکند: حضرت عبدالعظیم(ع) آنچنان جایگاه والایی داشت که ائمه(ع) حتی بعد از رحلتش به سوی قبر او توجه داشتند. امام هادی(ع) در فضیلت زیارت قبر او روایت گفته و جامعه شیعیان را به سوی زیارت او سوق دادهاند. دلیل این همه اهمیت این است که چون او به ائمه(ع) نزدیک بود، پس جایگاهش جایگاه امام، حرمش حرم امام و خودش همراه امام شد. امام منبع نور است؛ به هر مقداری که انسان به امام نزدیک شود و دغدغهاش، سیره و منش امام باشد، رشد پیدا میکند.
نمونه یک شیعه کامل و با معرفت
پژوهشگر مرکز تخصصی مهدویت اظهار میکند: هر چه فعل انسان به فعل امام نزدیکتر باشد، اثرگذاری آن بیشتر است. اگر دوست داریم اثرگذار، مفید و بابرکت باشیم باید فعل و دغدغه ما مانند امام زمان باشد. دغدغه اهل بیت(ع) حفظ و رشد دین بود، حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) نیز برای حفظ و رشد دین با تمام مشکلات و سختیهای موجود هجرت کرد. حضرت عبدالعظیم نمونه یک انسان شیعه کامل و با معرفت است زیرا در برابر امامان خود، کمال تسلیم و توسل را داشت. یکی از مهمترین مقاطع حیات عبدالعظیم(ع)، دوران امام هادی(ع) بود که آخرین بار وقتی به دیدار امام شرفیاب شد، حضرت به او دستور داد که از عراق هجرت کرده و به ری برود. او به ایران آمد و ملجأ و مأوای مردم در منطقه شد. نباید از یاد ببریم فردی که پناه جامعه در زمان حیات است، پناه جامعه بعد از ممات نیز هست. او که در طول زندگی همراه و کمکرسان مردم بود، بدیهی است که بعد از مرگ نیز چنین جایگاه رفیعی پیدا میکند.
حجتالاسلام والمسلمین کفیل به بیان روایتی از امام هادی(ع) پرداخته و میگوید: شیخ صدوق و دیگران از حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) روایت کردهاند که فرمود: خدمت امام هادی(ع) مشرف شدم و چون آن حضرت مرا دید فرمود: ای ابوالقاسم! تو دوست و یاور ما هستی، «أنت ولیّنا حقاً» و بین ما هیچ فاصلهای نیست.
او یادآور میشود: یکی دیگر از صفات حضرت عبدالعظیم(ع) که برای منتظران میتواند الگویی شایسته باشد این است که منتظر باید به گونهای زندگی کند تا از ناحیه امام زمانش وصف «أنت ولینا» برای او صادر شود. یک لحظه فکر کند که آیا تاکنون حضرت مهدی(عج) گفته است که ما دوست و دوستدار تو هستیم و هیچ فاصلهای بین ما نیست؟ منتظران بررسی کنند که عبدالعظیم(ع) چگونه زیست و چه کرد که امام زمانش به او چنین گفت. دیگر اینکه عبدالعظیم(ع) هرگز دچار عُجب نشد. او با آن همه عظمت، درک و شاگردی چند امام و محور پاسخگویی به شیعیان خدمت امام هادی(ع) رسید و گفت: ای فرزند رسول خدا(ص) میخواهم دین خود را بر شما عرضه بدارم، اگر پسندیده و مورد قبول است بر آن ثابت بمانم تا خداوند را ملاقات نمایم.
زیارت آلیاسین، عرضه اعتقادات بر حضرت حجت(عج) است
مدیر مرکز تخصصی صحیفه سجادیه میافزاید: عرض عقاید حضرت عبدالعظیم(ع) بخشهای متعددی از توحید، نبوت، امامت، معاد و فروع دین را شامل میشد، اما نکته بسیار جالب و دقیق این است که عبارات زیارت آلیاسین مشابه عرضه اعتقادات عبدالعظیم(ع) بر امام هادی(ع) است. تشابه متن زیارت آلیاسین با بیان اعتقادات حضرت عبدالعظیم(ع) از علاقه امام زمان(عج) به او حکایت دارد. امام زمان ما در این زیارت رفتار عبدالعظیم(ع) را به همه آموزش دادند. زیارت آلیاسین عرضه اعتقادات به حضرت حجت(عج) است. در این زیارت هم به توحید، نوبت، امامت، معاد اشاره شده و این زیارت یکی از بهترین راههای ارتباط و پیوند با حضرت حجت(ع) است. انسان منتظر به طور مداوم مراقب دین خود است تا شبهه و آسیبی پیش نیامده و دچار مشکلی در این زمینه نشود.
این استاد حوزه و دانشگاه بیان میکند: در روایتی حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) از امام جواد(ع) و او از پدران خود و از امیرالمؤمنین(ع) روایت نموده که آن بزرگوار فرمود: متوجه باشید هر که از شیعیان ما در زمان غیبت بر دین و عقیده خود ثابت بماند و دلش از طول غیبت خسته نگردد، وی در روز قیامت در نزد خودم و جایگاه من قرار خواهد گرفت. فردی که میخواهد جایگاهی نزد اهل بیت(ع) داشته باشد باید محافظ دین اهل بیت(ع) باشد و یکی از بهترین راهکارهای حفظ دین این است که مدام خود را بر امام حی و حاضر عرضه کرده و از او بخواهد حافظ دین او باشد. اصل مهم در دوره غیبت ثبات قدم است.
حجتالاسلام والمسلمین کفیل در پایان به سخنی از آیتالله بهجت(ره) اشاره کرده و میگوید: آیتالله بهجت(ره) درباره زیارت حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) میفرمود: هر که در تهران باشد و هفتهای یک بار به زیارت ایشان نرود به خود جفا کرده است. این جمله یعنی راه رشد، حضور در حرم اولیای خداست. حرم نورانی امام رضا(ع) و حضرت معصومه(س) و دیگر اولیا و امامزادگان عظیمالشان، مکانهایی هستند که حضور در آنها به نفع زائر است؛ هر چه انس انسان با آن بزرگواران بیشتر باشد سود بیشتری نصیب او میشود.
نظر شما