اما در شرایط تعطیلی سینماها، اکران آنلاین فیلم‌های روز، فرصتی بود که می‌توانست صف اکران فیلم‌ها را کم کند،  ولی قاچاق فیلم‌ها و انتشار نسخه کپی آن‌ها در دقایق اولیه اکران، تهدیدی جدی برای سرمایه سازندگانشان بود و موجب بی‌میلی تهیه‌کنندگان به این شیوه اکران شد.

سیدحامد حسینی، تهیه‌کننده سینما که فیلم «بی‌تار» را در انتظار اکران دارد، مخالف اکران‌ آنلاین فیلمش است. وی در این‌باره به خبرنگار ما می‌گوید: قطعاً درباره اکران آنلاین فرصت‌سوزی شد. ما در کشوری زندگی می‌کنیم که فناوری پیش از فرهنگ استفاده از آن، وارد می‌شود. اکران آنلاین فیلم‌ها انجام شد، بدون اینکه معایب آن بررسی شده و برایش فکری شود. از این معایب تولیدکننده لطمه خورد، چون دولت هیچ‌وقت ریسک نمی‌کند که آزمون و خطای یک اتفاق جدید را با هزینه دولتی انجام دهد.

وی ادامه می‌دهد: آن‌ها می‌توانستند پلتفرم‌های نمایشی را در اختیار بخش‌خصوصی قرار دهند و نظارت‌ها هم دست بخش خصوصی باشد که خودشان آزمون و خطا کنند، ولی سیاست‌گذاری سینمایی، سیستم نظارتی و اکران آنلاین، دولتی است، اما آزمون و خطا بر عهده تولیدکننده است که اگر متضرر شدند، دولت متقبل آن ضرر نشود. با توجه به اینکه زیرساخت‌های اکران آنلاین، دقیق و کامل نبود، در مرحله آزمون و خطا، سرمایه بخش خصوصی از بین رفت.

وی با بیان اینکه باید به سمت اکران آنلاین می‌رفتیم، چه کرونا پیش می‌آمد و چه نه، خاطرنشان می‌کند: اکران آنلاین می‌توانست فرصت جدیدی را برای اکران فیلم‌های سینمایی ایجاد کند، اما فرصت‌سوزی شد، چون زیرساخت‌های آن مهیا نشد، حق کپی‌رایت رعایت نشد و نسخه قاچاق فیلم پس از چند دقیقه در سایت‌ها و شبکه‌های مختلف منتشر شد.

 بلایی که بر سر فیلم «مشت آخر» آمد

حسینی توضیح می‌دهد: این اتفاق درباره سریال‌های شبکه نمایش‌خانگی هم رخ می‌دهد، ولی در آنجا به دلیل اینکه مخاطبان اشتراک می‌خرند ضررش برای پلتفرم‌ها کمتر است. ضمن اینکه تهیه‌کننده‌ها به پلتفرم‌ها، رایت را می‌فروشند و حفاظت از آن رایت به عهده پلتفرم است، همچنین پلتفرم‌ها از محل اشتراک ماهانه، درآمد دارند و اگر قسمت‌های سریال کپی شود، خطر جدی آن‌ها را تهدید نمی‌کند. وقتی این شرایط را می‌دانستند که قاچاق فیلم در پلتفرم‌ها و وی او دی‌ها اتفاق می‌افتد، برای آن فکری نکردند تا این اتفاق اکران آنلاین را متضرر نکند. فیلمی که اصلاً اکران سینمایی نشده و قرار است فروش بلیتش در اکران آنلاین باشد، کپی فیلم در دقایق اولیه اکران خیلی محتمل بود و این موضوع را می‌دانستند.

تهیه‌کننده فیلم «مشت آخر» یادآور می‌شود: در گروه مشترکی با دوستان تهیه‌کننده و کارگردان، زمان گرفتیم که هر فیلم در اکران آنلاین تا چند دقیقه بعد کپی می‌شود. انتشار نسخه قاچاق تمام فیلم‌ها زیر 20 دقیقه بود. مثلاً یک تهیه‌کننده فیلمی را ساخته و به یکی از پلتفرم‌ها برای اکران آنلاین داده است، تهیه‌کننده حداقل 5-4 میلیارد تومان برای ساخت آن فیلم هزینه کرده، سینماها تعطیل است و تنها جایی که احتمال دارد شرایط تولید را به گردش بیندازد، اکران آنلاین است، ولی در کمتر از 20 دقیقه سرمایه‌اش به باد می‌رود. مثلاً فیلم «مشت آخر» ساخته «مهدی فخیم‌زاده» ساعت 8 اکران آنلاین شد و در کمتر از 20 دقیقه، چهار شبکه ماهواره‌ای آن را پخش کردند.

وی با بیان اینکه آمارهایی که از فروش فیلم‌ها در اکران آنلاین  می‌دهند، آمارهای دقیقی نیست و بخشی از آن تبلیغاتی است، می‌گوید: یک فیلم در بهترین شرایط فروش در اکران آنلاین، یک‌میلیارد تومان می‌فروشد و این شرایط هم برای چند فیلم معدود است. سرمایه‌گذار و تهیه‌کننده در هر شرایطی از اکران آنلاین متضرر می‌شوند؛ پس چرا باید به سمت اکران آنلاین برویم؟

این تهیه‌کننده سینما با تأکید بر اینکه متولیان فرهنگی در دولت وقتی می‌توانستند از یک فرصت خوب برای اکران فیلم‌های سینمایی بهره ببرند، آن را سوزاندند، عنوان می‌کند: جایگاه سینما در اکران فیلم‌ها باید تغییر کند و قاعده جهانی به سمت اکران آنلاین رفته است، چون سینماهای خانگی رواج یافته و مردم در خانه‌هایشان فیلم‌های روز دنیا را روی پرده بزرگ می‌بینند. یکی از فرصت‌های مهم در اکران‌های سینمایی، اکران آنلاین بود که از آن به درستی استفاده نشد.

 انگیزه‌ای برای ساخت فیلم ارزشی ندارم

تهیه‌کننده فیلم «سرو زیر آب» با بیان اینکه امسال، سال جهش‌تولید است، ولی تولید در شرایط امن اتفاق نمی‌افتد، می‌گوید: در شرایط فعلی که تنها راه نمایش فیلم‌ها، اکران آنلاین است و هیچ امنیتی برای حفاظت از فیلم‌ها در برابر قاچاق وجود ندارد، سرمایه‌گذار بخش خصوصی تمایلی به تولید و اکران ندارد. سینما آنلاین می‌توانست با آب‌باریکه خرید بلیت اینترنتی اتفاق مهمی را در تولید رقم بزند، اما هیچ حمایت و حراستی از سرمایه بخش خصوصی نشد.

حسینی با اظهار تأسف از اینکه حراست و حفظ امنیت از تولیدکنندگان در اکران آنلاین، به صفر رسیده است، اضافه می‌کند: در چنین شرایطی سرمایه‌گذار بخش خصوصی انگیزه‌ای برای تولید ندارد. من به عنوان تهیه‌کننده فیلم‌های ارزشی، هر روز بغض می‌کنم که نمی‌توانم فیلم خوب بسازم، چون هیچ‌کسی دنبال فیلم ارزشی نیست. ما توان، انگیزه و محتوای ساخت فیلم ارزشی را داریم، ولی نگاه سرمایه‌داری و گیشه‌پسند در حوزه سینما، ذائقه مخاطب را عوض کرده است.

وی اظهار می‌کند: اگر امروز یک فیلم ارزشی بسازم 10 میلیارد تومان برای ساخت آن باید هزینه کنم، ولی جز اینکه بدنه سینما و سیستم دولتی، فیلم مرا با خاک یکسان ‌کنند تا فیلمم نفروشد، در چنین شرایطی چطور می‌توانم فیلمم را اکران کنم که برگشت هزینه و گردش تولید اتفاق بیفتد. اگر بگویم فیلم ارزشی در درازمدت تأثیر خودش را روی مردم می‌گذارد، مگر بدنه سینما این حرف را قبول می‌کند؟ می‌گویند فیلم فقط باید در گیشه بفروشد در حالی که فیلم ارزشی از آسیب‌های نهان اجتماعی در جامعه پیشگیری  و هزینه آسیب‌های اجتماعی را کم می‌کند.

حسینی تأکید می‌کند: اکنون فیلم «بی‌تار» را درباره «کردستان» آماده اکران دارم و دو هفته پیش برای اکران آنلاین آن جلسه داشتیم. هزینه ساخت این فیلم حدود4میلیارد تومان شده است. همه فشار می‌آورند که فیلم را اکران آنلاین کنم، چون می‌خواهند بگویند تولید سینمایی داریم. نمی‌گویند که اگر این فیلم اکران آنلاین شود، در بهترین شرایط اگر نیم میلیارد تومان بفروشد، چه باید بکنم؟ اصلاً فیلمم را به اکران آنلاین نمی‌دهم ، چون آن را با خاک یکسان می‌کنند. بازیگر اصلی فیلم مهدی پاکدل است و این فیلم اگر اکران آنلاین شود، به 10 دقیقه نرسیده، کپی می‌شود. در این شرایط نه می‌توانیم تولید کنیم و نه اکران.

 سال آینده سال سختی برای اکران است

تهیه‌کننده فیلم سینمایی «بی‌تار» با بیان اینکه سیاست‌های سینمایی کشور منتسب به دولت و وزارت ارشاد است، عنوان می‌کند: دولت قیمت بلیت را مشخص و بازگشایی و تعطیلی سینماها را اعلام می‌کند و اینکه هر فیلمی در چه شرایطی اکران شود. تهیه‌کنندگان سینما تابع تصمیم‌های دولتی هستند، ولی سینما برای دولت اصلاً اهمیتی ندارد. می‌گویند فقط تولید شود، اهمیتی ندارد که محتوای فیلم‌ها چه باشد یا در چه شرایطی اکران شوند. وضعیت را به سمتی برده‌اند که تولید ارزشی و شریف را زمین بزنند و سرمایه‌گذار را مجبور به تولید فیلم‌های ناسالم کنند. حسینی معتقد است سال آینده با شرایط سختی برای اکران فیلم‌های سینمایی روبه‌رو خواهیم شد. وی می‌گوید: بسیاری از تهیه‌کنندگان منتظر بازگشایی سینماها هستند و اکنون بیشتر از 150 فیلم در انتظار اکران قرار دارند. تعداد فیلم‌هایی که سال بعد ساخته می‌شوند را هم به این صف اضافه کنید، با این شرایط اکران با وضعیت سختی روبه‌رو خواهد شد. به گفته او، شرایط فاجعه‌بار زمانی است که کرونا تمام شده باشد و سینماها بازگشایی شوند، ولی مردم به سینما نروند، چون عادت سینما رفتن از سرشان افتاده است. ضمن اینکه شرایط اقتصادی مردم هم خوب نیست که به سینما بروند.

وی یادآور می‌شود: مشکل اینجاست که خیلی از مسئولان فرهنگی و سینمایی اصلاً فیلم ندیده‌اند یا سینمارو نبوده‌اند و همین که صندلی ریاست را کسب کرده‌اند، پایشان به سینما باز شده است. چند نفر از مسئولان سینمایی، فیلم ساخته‌اند؟ چقدر اطلاعات سینمایی دارند؟ اصلاً پیش از مسئولیتشان چند فیلم دیده‌اند؟ 70 درصد از این مسئولان هیچ ارتباطی با سینما ندارند و این جای تأسف دارد.