قدس آنلاین-گروه استان ها: توسعه و گسترش امکانات و منابع در شهرستانهای مرزی میتواند نقش اساسی در تقویت همکاریهای بین مرزی با کشورهای همسایه داشته باشد و هم میتواند آهنگ توسعه ملی را تسریع کند.
مرز در مناطقی از قبیل استان کردستان بهعنوان یک بستر ازیکطرف بیانگر محدودیت، کوهستانهای سخت زمستان و از طرفی دروازه ارتباط با کشورهای دیگر و فرصتی برای ترقی و پیشرفت است.
گرچه راهاندازی بازارچههای مرزی و یا گذرگاههای غیررسمی و موقت فرصتی برای ایجاد اشتغال و کمک به معیشت مرزنشینان ایجاد میکند و به قول مسئولان امنیت به ارمغان میآورد اما این گذرگاهها و بازارچهها تبعات و لایههای پنهان منفی نیز دارد که شاید تاکنون کمتر به آن توجه شده است.
فعالیت در بازارچههای مرزی برای واردات کالا به شیوه های غیرمستقیمی پدیده قاچاق را در حالت های مختلف تداوم بخشیده و لذا در بسیاری از مواقع ما در قالب دفاع از معیشت کولبران اما در لایههای پنهان فراموش میکنیم که در حال دفاع از قاچاق کالا هستیم.
تداخل کارکردی بین نهادهای مرتبط و مسئول در بازارچهها، ضعف سیستم و مکانیسم نظارتی و کنترل تخلفات متعدد اقتصادی، تأسیس و ایجاد بازارچهها در مکانهای جغرافیایی نامتناسب بهگونهای غیر کارشناسانه، بوروکراسی پیچیده و بغرنج که مانع ریشهکن شدن گونههای مختلفی از کنشهای غیررسمی اقتصادی، بهویژه قاچاق کالا میشوند و درنهایت فشارهای متعدد سازمانی و معیشتی برون ساختاری باعث میگردند تا پدیده قاچاق همچنان در قالبهای تغییر یابنده مختلفی تداوم یابد.
توسعه مرکزگرا
به گفته کارشناسان،توسعه اقتصادی بدون تغییروتحول در عوامل غیراقتصادی نظیر سازماندهی اجتماعی، عدالت اجتماعی و مدیریت کارآمد ناممکن است از طرفی دیگر توسعه زمانی واقعی است که تمام نقاط کشور از آن منتفع باشند چراکه توسعه مرکزگرا که عدالت محیطی را به همراه ندارد نمیتواند مصداقی درست از توسعهیافتگی باشد.
جنبه تولید در مناطق مرزی کمتر غالب است و جنبه بازرگانی نمود بیشتری دارد زیرا بسیاری از مرزنشینان که قبلاً در حوزه تولیدات عشایری و کشاورزی کار میکردند اکنون دیگر فعالیتی در این حوزه ندارند و وارد بازارچهها شده و جذب فعالیتهای اقتصادی مرز میشوند، بنابراین توسعه در مناطق مرزی، در یک بعد توسعهای نامتوازن و مقطعی است.
تصوری که معمولاً در مناطق مرزی وجود دارد این است که مناطق مرزی با محدودیت کمتری مواجه هستند و افراد گاهی برای بسیاری از نیازهای خود در حوزه اخلاقی به این مناطق مراجعه میکنند و چون مردم از کشورها و مناطق مختلف وارد مناطق مرزی میشوند شکلی از نابسامانی هم در این حوزه شکل میگیرد.
با تلفیقی از ابعاد اجتماعی و زیستمحیطی و فرهنگی این نتیجه گرفته میشود که پیامدهای مرز لزوماً مثبت نیست و میتواند منفی نیز باشد و این ابعاد منفی است که مرز را از حالت توسعه متوازن خارج میکند.
نظر شما