با نگاهی به روند اجرای برجام و تحقق‌نیافتن منافع ملی جمهوری اسلامی ایران بر اساس توافق‌نامه هسته‌ای، از مدتی پیش و بر اساس تصمیمی اعلام‌شده از سوی مقامات عالی‌رتبه کشورمان، موضوع محدودشدن و کاهش تعهدات برجامی آغاز شده است. در این راستا گام‌هایی هر چند کوچک برای بازگشت تهران به وضعیت پیش از امضای برجام طی یکی دو سال اخیر برداشته شد. اما هیچ‌کدام از اقدامات در حدی نبود که طرف نامتعهد غربی را بر سر تعهدات امضاکرده خود برگرداند، به همین دلیل در هفته‌های گذشته موضوع بازیابی توان هسته‌ای ایران و تولید اورانیوم با غنای ۲۰ درصد و همچنین تولید اورانیوم فلزی برای مصارف صنعتی و تحقیقاتی و به‌ویژه استفاده از آن در راکتور تحقیقاتی تهران مورد تأکید قرار گرفت.

بر این اساس بود که روز پنجشنبه، خبرگزاری انگلیسی رویترز اعلام کرد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، برنامه‌ریزی جمهوری اسلامی برای فعالیت‌های تحقیق و توسعه در زمینه تولید اورانیوم فلزی را تأیید کرده است؛ موضوعی که از سوی «کاظم غریب‌آبادی» سفیر و نماینده دائم کشورمان نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین نیز مهر تأیید خورد. همچنین براساس گزارش آژانس، ایران به اطلاع این نهاد رسانده که هیچ محدودیتی برای فعالیت‌های تحقیق و توسعه‌ای خود ندارد.

درباره این اقدام تازه کشورمان چند نکته قابل فهم است. نخست به نظر می‌رسد حرکت تازه تهران در صفحه شطرنج هسته‌ای، پیامی روشن از نارضایتی جمهوری اسلامی به اعضای غربی و طرف اروپایی درباره نحوه ادامه کار برجام است. تهران با ارسال این سینگال، به غرب هشدار داد زمان برای آن‌ها در اجرای تعهداتشان کم کم رو به پایان است و اگر منافع کشورمان تأمین نشود، ما هم به صورت متوازن و جدی‌تر تعهدات خود را کاهش خواهیم داد. نکته دیگر اینکه اقدام ایران با اعلام رسمی سازمان انرژی اتمی و با اطلاع آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صورت گرفته است. پس این فرایند برخلاف تبلیغات رسانه‌ای غرب ضد کشورمان، اقدامی درون برجام است. این رویه بیانگر عزم جمهوری اسلامی در پیگیری اهدافش محسوب می‌شود و اینکه تهران باوجود فشارها، برای تأمین منافع ملت از هیچ کوشش و اقدامی کوتاهی نخواهد کرد.

در نهایت، گام جدید تهران و تولید اورانیوم فلزی از بعد فنی هم حائز اهمیت است. این دستاورد به لحاظ فنی، ایران را در ردیف کشورهای پیشرو در تولید سوخت‌های جدید قرار خواهد داد. واقعیت هم آن است که اگر ما می‌خواهیم فروش نفت خام را از بودجه کشور به صفر یا حداقل برسانیم، باید در حوزه فناوری‌های برتر دنیا ورود کنیم و حرفی برای گفتن داشته باشیم. توانمندی علمی در حوزه «های‌تک» (فناوری‌های پیشرفته) و هسته‌ای در همین مسیر قابل تعریف است و توانمندی ما را به رخ کشورهای مدعی این علوم می‌کشاند. آغاز تولید اورانیوم فلزی می‌تواند ما را در صف معدود کشورهایی قرار دهد که در این حوزه به خودکفایی رسیده‌اند و حتی پس از آن می‌توانیم به صادرات در این حوزه هم بیندیشیم؛ این دریچه‌‎ای رو به آینده و امیدبخش برای روزهای بهتر کشورمان است.