فضای سیاسی این روزها در آمریکا حکایت از پایان عصر تحزب و آغاز دوران فرقهگرایی در سپهر سیاسی این کشور دارد. روندی که با شکلگیری جریان موسوم به «تی پارتی» Tea Party یا جنبش چای در انتهای طیف راست حزب جمهوریخواه در فوریه ۲۰۰۹ آغاز، با جنبش «اشغال وال استریت» Occupy Wall Street در انتهای چپ حزب دموکرات در سپتامبر ۲۰۱۱ تداوم و با دوران چهار ساله ریاست جمهوری دونالد ترامپ به اوج رسید. نتیجه این روند تهدید موجودیت احزاب سنتی در واشنگتن و رادیکال شدن فضای سیاسی بوده است. حالا «پسران افتخار» Proud Boys و گروههای نزدیک به ایدئولوژی برتریطلبی سفیدپوستان بهعنوان بدیل جریان تیپارتی دیگر برای خود نمایندگی در چارچوب حزب جمهوریخواه نمیبینند. از سوی دیگر در حزب دموکرات شاهد رفتار جداییطلبانه و رادیکال جریان موسوم به پیشرو (Progressive) به رهبری برنی سندرز هستیم که فاصله چندانی با گروههای افراطی و آنارشیستی چون «آنتیفا»Anti fa ندارند.
دونالد ترامپ رئیس جمهور پیشین که در میان چهرههای سیاسی حزب جمهوریخواه از یک محبوبیت بیسابقه برخوردار است این روزها به دنبال ایجاد یک فرقه سیاسی جدید حول محور شخص خود و برند ترامپ است. فرقهای که همین حالا هم به دردسر بزرگی برای سیاستمداران جمهوریخواه و به یک پیشران اصلی در تعیین آینده این حزب تبدیل شده است.
بهعنوان نمونه روز سهشنبه ۴۵ سناتور جمهوریخواه آمریکایی از طرحی برای متوقف کردن دادگاه استیضاح دونالد ترامپ حمایت کردند که راه به جایی نبرد. این اقدام، نمایشی از وحدت حزبی بود و برخی آن را نشانهای میدانند که اجازه نمیدهد ترامپ بابت تحریک به شورش علیه کنگره محکوم شود.
رند پل، از سناتورهای جمهوریخواه آمریکایی این طرح را در صحن سنا به نمایش گذاشت و از این مجلس خواست رأی دهد آیا دادگاه فوریه علیه دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین آمریکا نقض قانون اساسی است یا خیر.
سنای تحت کنترل دموکراتها با ۵۵ رأی مقابل ۴۵ رأی جلو آن را گرفت. اما تنها پنج جمهوریخواه برای جلوگیری از این حرکت به دموکراتها پیوستند و این بسیار کمتر از رأی ۱۷ جمهوریخواهی است که برای محکوم کردن ترامپ در دادگاه استیضاح لازم است.
اتحاد نمادین جمهوریخواهان در این رأیگیری نشان میدهد سناتورهای این حزب باوجود نقش جدی ترامپ در حمله به کنگره در ششم ژانویه ۲۰۲۰از این امر هراس دارند که ترامپ ممکن است در انتخابات میان دوره آینده در ۲۰۲۲ علیه آنها اقدام کند.
عبور از تحزب و حرکت به سمت فرقهگرایی سیاسی واقعیتی است که احتمالاً در سالهای آینده ادبیات زیادی درباره آن در فضای سیاسی آمریکا تولید خواهد شد. بهعنوان نمونه چگونگی تقلیل سپهر سیاسی آمریکا به فرقهگرایی را میتوان در کتاب فرقه ترامپ(The Cult of Trump) نوشته استیو حسن، فرقهپژوه مشهور آمریکایی دید. جایی که نویسنده با وارد آوردن مباحث فرقهشناسی به مطالعه پدیدههای سیاسی جامعه آمریکا میپردازد.
نظر شما