در بیشتر منازل تَرَک‌های نقش‌بسته بر دیوارها را می‌توان مشاهده کرد که یادگار حوادث طبیعی چون سیل و زلزله است؛ دیدن بچه‌های قد و نیم قدی که در کوچه‌های تنگ و پیچ در پیچ روستا به جست و خیز مشغول‌اند، نه تنها خوشحالتان نمی‌کند که بر اندوهتان می‌افزاید؛ چراکه می‌دانید آن‌ها در همان خانه‌های ناایمن که سقف‌هایی با سایه مرگ و وحشت دارند، باید آرام گیرند.
۴۰ هزار واحد مسکونی غیرمقاوم
به استناد آمار رسمی، ۴۴ درصد از جمعیت ۸۶۳ هزار نفری خراسان شمالی در هزار و ۲۹۷ روستا و آبادی سکونت دارند درحالی که هم اکنون با وجود اقدام‌های جدی طی چند ماه گذشته، هنوز دست‌کم ۴۰ درصد از منازل روستایی این استان نیازمند مقاوم‌سازی است.
مدیرکل بنیاد مسکن خراسان شمالی در این باره به خبرنگار ما می‌گوید: ۱۰۰ هزار و ۲۲۱ واحد مسکونی روستایی در این استان وجود دارد که ۱۱۰ هزار خانوار در آن ساکن هستند و شاخص جمعیت روستایی خراسان شمالی به ۴۴ درصد می‌رسد؛ در حالی که این رقم در کشور ۲۸ درصد است.
علی محمدی با بیان اینکه خراسان شمالی دارای ۸۴۱ روستاست که ۷۲۲ مورد آن بالای ۲۰ خانوار جمعیت دارند، یادآور می‌شود: تاکنون در قالب طرح‌های مختلف، ۶۰ هزار واحد مسکونی روستایی در این استان بازسازی و مقاوم‌سازی شده است و براساس تکلیف باید تا سال ۱۴۰۵ حدود ۱۵ هزار واحد دیگر استحکام‌بخشی شود.
وی ادامه می‌دهد: براساس تکلیف باید تا سال ۱۴۰۵ دست‌کم ۷۵ درصد واحدهای روستایی استان مقاوم‌سازی شوند که تا رسیدن به این عدد باید سالانه کار مقاوم‌سازی ۳ هزار مسکن روستایی را به انجام برسانیم. این در حالی است که در بارندگی‌ها، جاری شدن سیل و رانش زمین تنها در بهار گذشته ۶۵ روستا دچار رانش شدند و به بیش از ۶ هزار واحد مسکونی خسارت وارد آمد.
مدیرکل بنیاد مسکن خراسان شمالی خاطرنشان می‌کند: ۲۸۵ روستای این استان در معرض خطر سوانحی چون سیل، رانش زمین و «سنگ غلطان» قرار دارند و اجرای عملیاتی همچون ساخت دیوارهای ساحلی، بسترسازی حریم و بستر رودخانه‌ها و امثال آن می‌تواند این روستاها را در مقابل حوادث طبیعی ایمن کند. در این زمینه تاکنون با اعتبارات اختصاص یافته، اقدام‌های فراوانی انجام شده اما برای اتمام کار نیازمند دست‌کم ۲۰ میلیارد تومان اعتبار دیگر هستیم.
ترس از زلزله، سیل و دیگر بلایای طبیعی
رئیس بنیاد مسکن شیروان هم می‌گوید: قرار گرفتن این شهرستان روی گسل زلزله و تجارب بحران‌های گذشته از جمله زلزله و سیل‌هایی که در سال‌های اخیر در منطقه شیروان رخ داده نشان دهنده اهمیت توجه به مقاوم‌سازی منازل روستایی است.
عزیز ابراهیمی با بیان اینکه باتوجه به زندگی بسیاری از روستاییان در منازل خشتی و گلی، در صورت بروز زلزله هرچند کوچک و یا سیل و دیگر بلایای طبیعی، خسارت‌های غیرقابل جبرانی را باید انتظار داشت، تصریح می‌کند: حدود ۱۸ هزار خانوار با ۶۸ هزار نفر در مناطق روستایی شیروان سکونت دارند. او با اشاره به ضرورت مقاوم‌سازی هزاران منزل روستایی در این شهرستان، می‌افزاید: برای این موضوع تسهیلات ویژه‌ای درنظر گرفته شده، اما بسیاری از روستاییان توانایی مالی کافی برای تخریب منازل قدیمی خود و بازسازی آن‌ها را ندارند و نیازمند حمایت‌های دولتی هستند.
کمترین استقبال از دریافت تسهیلات مقاوم‌سازی
۸۵ درصد از جمعیت ۷۳هزار نفری شهرستان مرزی رازوجرگلان را نیز روستاییان تشکیل می‌دهند. با وجودی که گفته شده نزدیک به ٩٠ درصد منازل روستایی آن نیازمند مقاوم‌سازی است، اما رازوجرگلان از جمله شهرستان‌هایی است که کمترین استقبال را از دریافت تسهیلات طرح ویژه مقاوم‌سازی مسکن روستایی در کشور داشته است. شهرستان جاجرم اما براساس آخرین آمار، وضعیت به نسبت بهتری دارد. ۵۳ درصد از منازل روستایی آن مقاوم‌سازی شده است.
باتوجه به آنچه مدیرکل و دیگر مسئولان بنیاد مسکن خراسان شمالی به آن اذعان داشتند، می‌توان گفت اگر بانک‌ها با اندکی احساس مسئولیت، به تکالیفی که قانون برایشان مشخص کرده است، عمل کنند، بدون تردید مقاوم‌سازی مسکن روستایی در این استان شتاب بیشتری خواهد گرفت.
از جمله این تکالیف قانونی، قبول سند املاک روستایی برای ضمانت پرداخت وام است که بیشتر بانک‌ها زیر بار آن نمی‌روند. مشکل دیگر نیز قبول نکردن ضمانت زنجیره‌ای است؛ شیوه‌ای که اگر مورد قبول بانک‌ها باشد، روستاییان زیادی توان دریافت تسهیلات مقاوم‌سازی را خواهند یافت.
بروکراسی‌های طولانی اداری نیز سد بزرگی بر سر راه بهسازی و نوسازی منازل روستایی است؛ چراکه با مقررات و ضوابط بعضاً غیرمنطقی موجود، دریافت مجوز ساخت و نیز گرفتن تسهیلات، با موانع و مشکلات متعددی همراه است که موجب می‌شود روستاییان از گرفتن تسهیلات دولتی و مقاوم‌سازی منازلشان منصرف شوند.
نظر شما