حجت الاسلام و المسلمین سیستانی الله آبادی؛ استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم و از شاگردان حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی در گفت و گو با قدس آنلاین به بیان دیدگاه های خود در این رابطه پرداخته است.
***
* شهادت امام رضا(ع) در ایران و بنای بارگاه مطهر آن حضرت چه تاثیری در شکوفایی فرهنگ شیعی داشت؟
سابقه تشیع در ایران به همان نیمه قرن اول هجری قمری بر می گردد و در طول دو قرن در این سرزمین و اعماق وجود مردمانش ریشه دوانیده ومحدثان و دانشمندان بزرگی را در دامن خود پرورانده است. طبیعی است که با قدوم پر برکت آن حضرت، طوفانی از شور و شعور در میان علویان که در غالب نقاط این سرزمین موطن داشته اند به راه افتد و با شهادت مظلومانه آن حضرت و تشرف به زیارت مزار شریفش، همواره و بطور مستمر در حال افزایش بوده است.
* حضرت در مواجهه با مردم روی چه موضوعاتی تأکید و تبلیغ می کردند؟
امام رضا علیه السلام همچون پدران بزرگوارش دردوران امامتش در مراقبت از شیعیان و حفظ جامعه شیعی از انحرافات فکری و برای پاسداری از کیان اسلام به بیان حقایق دین و از بین بردن ادعاهای مدعیان فرق باطل می پرداختند. همچنین نیز در مناظره با صاحبان مذاهب و ادیان و مسلک های فکری منحرف که بی باک در میادین فرهنگی و دانشگاه های آن دوره مغرورانه به تاخت و زمینه گمراهی بسیاری را فراهم کرده بودند، بسیار اهتمام ورزید که نتیجه آن به انزوا کشیده شدن صاحبان اندیشه های باطل و هدایت مسلمین به حقایق ناب دینی بود.
* یکی از مصادیق تبلیغی امام رضا(ع) بیان احادیث مهمی در جمع مردم در زمان هجرت است. حدیث سلسله الذهب معروفترین این روایت هاست. حضرت چه بحثی را در حدیث سلسله الذهب مطرح می کنند، آیا فقط اعتقادی است؟
شکی نیست که اسلام در جمیع شئون انسانی فردی و اجتماعی رهنمودهای ارزنده ای را ارائه داده است که اعتبار و تضمین صحت آنها بر محوریت توحید است، یعنی چون از طرف خداوند سبحان است پس حرف آخر است، لذا «الاسلام یعلو و لا یعلی علیه» لکن اسلام منزه از هر گونه پیرایش و ازاین رو رستگاری را اسلامی که رسول خدا و اهل بیت آن حضرت معرفی نموده اند تضمین می‌کند از این جهت محور اصلی حدیث سلسلة الذهب همین است و لذا فرمود: «بشروطها و انا من شروطها». یعنی ولایت حضرت رضا(ع) شرط پذیرش توحید است.
* امام رضا(ع) در خصوص تقویت بنیه اعتقادی مردم در خراسان از چه روش‌هایی بهره بردند؟
آنچه همواره شیعیان را در فراز و فرود تاریخ محکم و استوار بر صراط مستقیم داشته است تمسک به علم و دانشی است که از ناحیه مقدسه قرآن و اهل بیت علیهم السلام فرا گرفته است و همان، موجب نجات از گمراهی و ضلالت است کما اینکه حدیث شریف ثقلین گواه آن است.
در مناظراتی که حضرت رضا علیه السلام با ارباب مذاهب و ادیان داشتند بر همه مردم جهان تا به امروز اسنادی ارائه نمودند دال بر اینکه علم زلال در این خانه است.
* همراهی مردم در آن دوره با ایشان چگونه است؟
آوازه عمق دانش عالم آل محمد حضرت علی بن موسی الرضا علیهم السلام در جهان آن روز نه تنها شیعیان و دوستان اهل بیت علیهم السلام را بلکه همه جهان اسلام را سر بلند کرد و هر مسلمانی به خود بالید و حیات تازه ای در کالبد خسته و بی روح مسلمانان دمید، اما بطور خاص این پیروان آن حضرت بودند که عیون اخبارش را ذخیره و حقیقت جویان را آگاه ساختند.
* تحول مذهبی بعد از حضور امام هشتم(ع) در ایران و خراسان از نظر گرایش به شیعه چه روندی را طی کرد؟
مزار شریف آن حضرت همیشه تاریخ، محل نزول رحمت و برکات آسمانی بوده است، از این رو دوستان و علاقه مندان اهل بیت علیهم السلام در زیارت مشهد شریفش هر چه را به عیان مشاهده می کردند در بازگشت به موطن خویش به ارمغان می بردند چیزهایی که دشمنان با هیچ حربه ای توان مقابله با آن را ندارند «والله متمّ نوره و لو کره الکافرون»، در زیارت بارگاه منور حضرت رضا(ع) برکات بدون انقلاع جاری و ساری است.
با چنین خورشید عالمتابی که همه از فیض وجودش برخوردارند گمان می کنید چه اتفاقی می افتد؟ همان که در تاریخ افتاد. ایران مزیّن به اسلام علوی شد و شاه قدرتمندی چون شاه عباس افتخار دارد با پای پیاده عزم زیارت و آستان بوسی آن حضرت کرده و در اظهار ارادت به آن محضر ملائک پاسبان بر همه پیشی می گیرد.
نظر شما