قدس آنلاین: در حالی که اصلاح طلبان در ماه‌های اخیر برای  بالا بردن موقعیتشان در وزن کشی انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ به هر ابزاری متوسل شده و به هر گزینه ممکنی چنگ می‌زنند و در این راستا تلاش می‌کنند علی لاریجانی را به سوی خود بکشانند تا در فهرست نامزدهای احتمالی‌شان قرار دهند، امروز روزنامه اعتماد در خبری عجیب و بدون سند، نوشت: لاریجانی اگرچه هنوز به تصمیم قطعی درباره انتخابات نرسیده اما ظاهراً در جمعی گفته که «در صورت کاندیداتوری آقای اسحاق جهانگیری، وارد رقابت انتخابات ریاست‌جمهوری نمی‌شود.»

روزنامه اعتماد که تاکید کرده  این خبری را که می‌دهد از جانب یک منبع موثق در اختیار خبرنگارشان قرار گرفته است، و در ادامه نوشته: فارغ از آن، به لحاظ تحلیلی نیز قابل اثبات است. چه آنکه بارها مطرح شده که لاریجانی تمایل دارد با حمایت اصولگرایان میانه‌رو و طیفی از اصلاح‌طلبان وارد رقابت شود. طیفی که به باور بسیاری از ناظران، بیش از هر حزب و گروه اصلاح‌طلب در کارگزاران سازندگی قابل ردیابی است؛ حال آنکه باتوجه به عضویت جهانگیری در این تشکل سیاسی در گذشته و اعلام حمایت رسمی کارگزارانی‌ها از جهانگیری، طبیعتاً لاریجانی شانسی برای جلب حمایت آنان نخواهد داشت.

دست تکراری اصلاح‌طلبان

این ترفند اصلاح‌طلبان ناآشنا نیست. آنها در انتخابات ۹۲ نیز از همین روش استفاده کردند و زمانی که شورای هماهنگی اصولگرایان روی خوش به حسن روحانی که به طور سنتی در جبهه اصولگرایان جای می‌گرفت نشان نداد و نامزد دیگری را معرفی کرد، اصلاح طلبان دور روحانی را گرفتند و به قول خودشان در ائتلاف با طیف میانه یا اعتدال گرایان که واژه مطلوب روحانی بود عملاً روحانی را در شرایطی قرار دادند که کابینه‌اش را با اصلاح‌طلبان شریک شود و سهم قابل توجهی به آنها بدهد.

هر چند در دور بعد و به ویژه سه سال اخیر افتراق و اختلاف میان آنها با روحانی شدت گرفت و تا سطح انتقادها و هجمه‌های علنی و گاه نزاع‌های سیاسی در سطح رسانه‌ها هم رسید.

این بار اصلاح طلبان می‌خواهند بخت خود را برای تکرار این روش روی یکی دیگر از گزینه‌های میانه رو جبهه اصولگرایان بیازمایند و کاتالیزور سنتی این پیوند میان جبهه اصلاحات با اصولگرایان میانه، آنها حزب کارگزاران است که سابقه و تجربه طولانی در پیوند با قدرت حتی وقتی در اختیار اصولگرایان باشد دارد. مشروط بر آنکه راضی شوند اگر شورای وحدت اصولگرایان بر علی لاریجانی به اجماع نرسید، آنها هم از معرفی نامزد حزبی یعنی اسحاق جهانگیری منصرف شوند تا شرایط اجماع نسبی و نزدیک شدن اصلاح‌طلبان بر روی لاریجانی فراهم شود.

البته اینها همه تا این لحظه گمانه زنی و تحلیل‌های اولیه است چون هنوز مباحث اصلی در نهاد اجماع ساز اصلاح طلبان آغاز نشده اما در تحلیل‌های اولیه با توجه به نبود اقبال انتخاباتی به اصلاح طلبان در این دوره، حضور یک چهره معتدل و میانه رو از طیف اصولگرایان سنتی همچون علی لاریجانی یک فرصت و امتیاز تلقی می‌شود. به ویژه آنکه تاکنون نه شورای وحدت و نه جامعه روحانیت مبارز ورود مصداقی به گزینه‌های محتمل خود نداشته‌اند و موضعشان چندان روشن نیست.

در جریان اصولگرایی هم نامزدها و گزینه‌ها متعددتر از طیف اصلاح طلبان است و هم تشکل‌های قوی و مدعی و به نظر می‌رسد این توافق و همکاری شورای ائتلاف با شورای وحدت و جامعه روحانیت است که وزن نهایی را تعیین و فهرست گزینه‌ها را به سمت کوچک شدن خواهد برد.

اتفاقی که در مدلی دیگر در  انتخابات مجلس یازدهم تقریباً در دقیقه ۹۰ اما آنجا بین شورای ائتلاف و جبهه پایداری رخ داد.

در این جناح محمد باقر قالیباف، علی لاریجانی، سید ابراهیم رئیسی، سعید محمد و سعید جلیلی چهره‌هایی هستند که بیشتر از آنها نام برده می‌شود افراد دیگری همچون پرویز فتاح و حسین دهقان هم در این ماه‌ها گاه نامشان در خبرها آمده اما ورودشان هنوز جدی تلقی نشده.

در این میان به نظر می‌رسد رقابت اصلی کماکان در جریان اصولگرایی میان قالیباف، رئیسی و لایجانی است.

همه چیز به رئیسی بستگی دارد

غلامرضا مصباحی مقدم سخنگوی جامعه روحانیت مبارز و میزبان شورای ائتلاف به صراحت گفته اگر رئیسی نامزد شود این تشکل روحانی از او حمایت خواهد کرد. علاوه بر این همین چند روز پیش منوچهر متکی سخنگوی شورای وحدت که پیشتر گفته بود هنوز وارد مصادیق نشده‌ایم و حمایت شورا از نامزدی علی لاریجانی را گمانه زنی خوانده بود، گفت: شخصیت آقای رییسی‎ اجماع آفرین و وحدت آفرین است. اگر آقای رئیسی به میدان انتخابات وارد شود ما به عنوان شورای وحدت قویا از ایشان حمایت می‌کنیم.

این اظهارات در حالیست که تاکنون سید ابراهیم رئیسی که هم اکنون سکان ریاست قوه قضائیه را در دست دارد و به جد در حال اجرای برنامه تحول دستگاه قضایی است نه تنها تمایلش برای حضور در انتخابات را اعلام نکرده که منابع مختلف از عزم او برای نیامدن سخن می‌گویند.

همین امروز در مصاحبه‌ای که از محمد رضا باهنر منتشر شده او از دیدار شخصی‌اش با حجت الاسلام رئیسی خبر داده و گفته اگر ایشان به صحنه بیاید صحنه انتخاباتی اصولگرایان کاملًا عوض می‌شود.

اشاره تلویحی او به اجماع اصولگرایان در مورد رئیسی است اما افزوده که شخصاً با ایشان صحبت کردم و آقای رئیسی گفت که نمی‌آید.

پیشتر غلامحسین اسماعیلی سخنگوی قوه قضائی هم در پاسخ به سوالی در همین زمینه گفته بود آقای رئیسی به اجرای برنامه تحول در قوه قضائیه متعهد است و اشاره کرده بود که وی در دیدار با دانشجویان در پاسخ به سؤالی درباره احتمال نامزد شدنش در انتخابات ۱۴۰۰ گفته است که "من به جز قوه قضائیه به مسئله و موضوع دیگری فکر نمی‌کنم".

محمد رضا باهنر که خود عضو شورای وحدت و از چهره‌های شاخص و اثرگذار اصولگرایان سنتی به شمار می‌رود اما در مورد احتمال نامزدی لاریجانی هم گفته است که او بدون حساب و کتاب و برنامه‌ریزی کاری انجام نمی‌دهد و خبرهایی که می‌رسد حاکی‌ست هنوز به تصمیم نرسیده است.

باهنر چهره‌ای‌ست که گرایش و تمایلش به حضور علی لاریجانی را پنهان نمی‌کند.او اما معتقد است که مقاومت قالیباف در مورد حضور در انتخابات ۱۴۰۰ شکسته خواهد شد و او در نهایت خواهد آمد و این اتفاق در غیاب رئیسی از دید او اجماع در شورای وحدت و جبهه اصولگرایان را دشوارتر می‌کند.

نگرانی او از همان تکرار همان اتفاقی است که در سال ۹۲ رخ داد و پیشتر بدان اشاره شد. چیزی که امروز روزنامه اعتماد مدعی وقوع آن است. اینها همه بدون احتساب بازی جبهه پایداری در فضای سیاسی و جناح اصولگرایان است و باید دید شورای وحدت به چه نحو با متعهدین به شورای ائتلاف نیروهای انقلاب از یک سو و طیف جبهه پایداری تعامل خواهد کرد زیرا گزینه‌های این طیفها و وزن مهره‌هایی همچون زاکانی، رستم قاسمی، مهرداد پذرپاش، علی نیکزاد و صادق محصولی را که تاکنون حضورشان در صحنه انتخابات محتمل است نباید و نمی‌توان نادیده گرفت.

بازی کارگزاران و بخت اصلاح طلبان

اما در آن سوی معادله به نظر می‌رسد تصمیم حزب کارگزاران است که تأثیری ملموس بر فضای انتخاباتی جبهه اصلاح طلبان دارد و البته می‌تواند کار را در جریان مقابل سهل و یا دشوارتر کند.

کارگزارانی‌ها سه گزینه اصلی دارند. اگرچه محسن هاشمی می‌گوید بیش از ۱۰ نامزد بالقوه را در جلسات حزب برسی کرده‌اند.

محسن هاشمی، اسحاق جهانگیری عضو سابق و فاصله گرفته از حزب و محمد جواد ظریف سه چهره‌ای هستند که کارگزارانی‌ها روی آنها حساب و کتاب می‌کنند.

محسن هاشمی رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی درباره آخرین تصمیمات انتخاباتی این حزب گفت که من و آقای جهانگیری به عنوان پتانسیل‌های اصلی حزب برای کاندیداتوری در انتخابات مطرح شدیم که البته باید با هر دوی ما صحبت شود تا ببینیم قصد کاندیداتوری را داریم یا خیر.  اما تأکید کرد که نظرات (اعضا) به ظریف مثبت‌تر است.

با این حال محمد جواد ظریف بارها تأکید کرده که نمی‌آید و حتی یک بار گفته بود اگر می‌خواهید بیایم و تعهد محضری بدهم اما در عالم سیاست این تعهد دادن‌ها بیشتر تعارف است و بسته به شرایط اوضاع تغییر می‌کند.

با این حال ظریف هفته پیش و در پی انتشار فهرستی از کابینه احتمالی او در صورت نامزدی در انتخابات به خبرنگار قدس آنلاین گفت نظرش تغییر نکرده و آنچه در مورد آمدن او و لیست کابینه‌اش منتشر شده به اندازه لیست شخصیت‌های کارتونی که به مزاح در فضای مجازی منتشر شده جدیت دارد و نه بیشتر.

اینجا چالش جدید برای کارگزارانی‌ها انتخاب میان محسن هاشمی پر ریسک و نامطمئن و اسحاق جهانگیری است که برچسب دولت تدبیر و امید را دارد و برای آن عطای عضویت در حزب کارگزاران را به لقایش بخشیده است.

اما محاسبات و وزن کشی‌های سیاسی تا این لحظه به نظر می‌رسد هنوز به نفع جهانگیری است زیرا بعید است محسن هاشمی بتواند اجماع و اقبال اصلاح طلبان را بدست آورد. ضمن اینکه نهاد اجماع ساز اصلاح طلبان هنوز قوام و ساختار کامل خود را نیافته و گزینه های خود را شناسایی و سرند نکرده و معلوم نیست فضای غالب در این نهاد که حالا جبهه اصلاحات ایران نام گرفته با وجود تشتت سرایت کرده از انتخابات مجلس به آن هنوز ابری است. با این حال در این طیف از عبدالناصر همتی، طیب نیا و البته سید حسن خمینی نیز به عنوان گزینه‌های محتمل و در فهرست نام برده می‌شود.

آنچه مسلم است اینکه امسال بیش از هر دوره دیگری انتخاب نامزد نهایی و بخت اصلاح‌طلبان در انتخابات، به تصمیم‌گیری، اجماع و گزینه نهایی اصولگرایان بستگی دارد.

انتهای پیام/