با بررسی اجمالی، براحتی متوجه میشویم که حضرت آقا در 27 سخنرانی رسمی که در سال 99 برگزار شد، در 13 سخنرانی از فضای مجازی سخن گفتند و 31 بار کلیدواژه فضای مجازی را بیان کردند.

بنابراین سال 1399 سالی بود که رهبر جامعه اسلامی آن را با سخنرانی پیرامون قوت در فضای مجازی شروع و در پایان سال و شاید آخرین سخنرانی ایشان، از فرصت های فضای مجازی سخن گفته شد.

فضای مجازی آنقدر سریع و همه جانبه زندگی و جامعه ما را در برگرفته است که دیگر نمی‌توان آن را انکار کرد و یا نادیده گرفت و زندگی های ما هر روز پیش از گذشته، در حال مجازی شدن هست و بیراه نیست اگر اسم انقلاب فضای مجازی را بر آن بگذاریم، چرا که دیگر شبکه های اجتماعی به جزئی جدایی ناپذیر از زندگی جوانان تبدیل شده اند؛ آنها در این فضا دیده و شنیده میشوند و می توانندراحتترازمحیط واقعی ارتباطات را شکل بدهند.

برای مواجهه با فضای مجازی دیدگاه‌های نظری مختلف و متنوعی وجود دارد که باید در جای خود آن بحث بشود اما شاید بتوان نحوه مواجهه هوشمندانه مقام معظم رهبری با این فضا را بهترین نظر در این زمینه دانست؛ و آن نگاه فرصت محور به فضای مجازی است.

متاسفانه هم اکنون شاهد آن هستیم که تعداد قابل توجهی از افراد داد عیوب فضای مجازی را سر می‌دهند که انگار با شر مطلق موجه شده اند،در حالی کهمعدود کسانی هستند که همچون مقام معظم رهبری در عین توجه به عیوب، بر نگاه فرصت محور به فضای مجازی تاکیددارند.

نگاه فرصت محور فضای مجازییعنی اینکهبدانیم فضای مجازی مانند هر فضای دیگریو مانند همه ابداعات بشری در جهت بهتر زندگیکردن، به وجود آمده است، اما خب در کنار آن می‌تواند آسیب‌ها و خطراتی نیز داشته باشدولی بطور کلینمی‌توانامروزه برای نسلی که تجربه زیست در فضای مجازی را داشته است، سیاست‌هایصرفا کنترلی و محدودکننده را پیشنهاد داد. به بیان ساده تر فضای مجازی بیل و کلنگ نیست که بتوان آن از از دسترس خارج کرد، چراکه این فضا توانمندساز بوده و در این فضای جدید نیاز به راهنمایی‌ها و توصیه‌هاداریم نه سیاست‌های جبری، بر این اساس برای کاهش آسیب‌ها و مضرات این فضا باید به دنبال مدیریت کردن این فضا از طریق معرفی و برجسته کردن فرصت‌ها، آموزش و درونی سازی ارزش‌های اخلاقی و امثالهم بود.

با یک مثال ساده میتوان گفت که ما چگونه در فضای واقعی می‌گوییم باید اوقات فراغت دانش آموزان را در تابستان به گونه‌ای پر کنیم که برای آنان فرصت ساز باشد. چرا همین نگاه را به فضای مجازی نداریم؟

مقام معظم رهبری نیز در 11/6/1399 در ارتباط با مدیران آموزش و پرورش فرمودند:

در آموزش و پرورش، «پرورش» عقب است؛ حالا در قضیّه‌یفضای مجازی باید روشها و قالبهای جدیدی را پیدا کنید برای اینکه بتوانید جنبه‌ی پرورش را در آموزش و پرورش، در بین این میلیون‌ها نوجوانی که در اختیار شما هست، تأمین کنید.

بنابراین ما چقدر انجمن‌ها، نهادهای ارزشی و نخبگان فرهنگی در جامعه داریم، چرا این‌ها نبایدبا نگاه فرصت محور به فضای مجازیوارد بشوند؟ فعال شوند و به جای ترک آن، فرصت محور به تولید محتوا برای صیانت از فرهنگ اسلامی ایرانی بپردازند.اگر هیئت­­های اندیشه­ورز، نهادهای مردمی، نخبگان فرهنگی و دلسوزان اجتماعی این میدان را خالی کنند مطمئنا ضربه خواهیم خورد و هر کس به اندازه وسع و توان و هنر خود باید در این میدان حضور پیدا بکند.

در ‌نهایت همانطور که گفته شد فضای مجازی مانند ابزارهای معمولی نیست که بتوان آن را کنار گذاشت، ما چه بخواهیم و چه نخواهیم این فضا ما را در بر می‌گیرد و در برگرفته است، حال بیایید با فکر صحیح نگاه مناسبی به این فضا داشته باشیم و تا ان شا الله با مدیریت و حکمرانی فضای مجازی، اجرای صحیح شبکه ملی اطلاعات اتخاذ سیاست­های فعالانه و ایجابیو ورود فرصت محور به فضای مجازی بتوانیم خدمات پیشرفته ای متناسب با نیازهای روز کشور ارائه بدهیم و از مزایای اقتصادی آن استفاده کنیم، صیانت فرهنگ ایرانی اسلامی را ادامه و از اطلاعات و ارتباطات کاربران در برابر تهدیدات امنیتی و حریم خصوصی محافظت کنیم.