انسان به طور فطری همواره به دنبال آرامش و احساس خوب است، زیرا یک حس مثبت و خوب، آرامش را در زندگی تقویت می‌کند و از طرفی حس منفی و بد، تأثیر مستقیمی در زدودن آرامش در زندگی داشته و سبب اضطراب و افسردگی می‌شود. همان‌طور که حس خوب عوامل و زمینه‌هایی دارد، طبعاً موانعی هم دارد؛ این موانع می‌تواند از جانب خود فرد ایجاد شود یا از جانب دیگران؛ از جمله موانع و چالش‌های زندگی رضایتمند شامل موارد زیر است:

۱- نگاه به اموال مردم و انتظار کمک

نگاه منفی و غیر سازنده به مال و دارایی دیگران، مانع پیشرفت و تلاش است، کما اینکه این رویه می‌تواند تأثیر مستقیمی در تشدید ناامیدی و افزایش غصه و سرخوردگی در زندگی داشته باشد. در این باره از رسول الله صلی الله علیه و آله اینچنین نقل شده است «کسی که پی‌درپی چشمش به دست مردم باشد، به اندوه و افسردگی درازمدت مبتلا و افسوسش پایدار می‌شود؛ مَن نَظرَ إلی ما فی أیْدی النّاسِ طالَ حُزنُهُ، ودامَ أسَفُهُ» و همچنین از آن حضرت نقل شده است «کسی که چشمش به دارایی‌های دیگران باشد، اندوهش بسیار شود و ناراحتی‌اش بهبود نیابد؛ و مَن رَمِی بِبَصَرِه إلی مافی یَدی غَیره کَثُرَ هَمُّه، ولَم یَشفَ غَیظُه ...» (البرهان فی تفسیر القرآن، ج‌۳، ص۳۸۷) با این حساب چنین شخصی هیچ‌وقت حس خوبی ندارد و این اخلاق مانع حس رضایتمندی در زندگی می‌شود، زیرا به‌جای توکل بر خدا، به دست و اموال مردم دل‌بسته است و همیشه با نگاه حسرت‌آمیز زندگی می‌کند.

۲- تأسف و غصه از کمبودها

ماهیت و ساختار زندگی دنیوی آمیخته با مشکلات، مصیبت‌ها و گرفتاری‌های مختلف مادی و معنوی است؛ از طرفی کسانی که مهارت مواجه شدن با این مشکلات و گرفتاری‌ها را ندارند و پابست تأسف، غصه و اندوه شده‌اند، به طور مستقیم زمینه‌ساز نابودی حس رضایتمندی خود می‌شوند. روایاتی وجود دارد که به‌نوعی گویای تأثیر مخرب غم و اندوه در زندگی است، کمااینکه از امیرالمؤمنین علیه‌السلام این‌چنین نقل شده است «الهَمُّ نِصْفُ الْهَرَمِ؛ غم و اندوه نیمی از پیری است.»

تمام حوادث تلخ‌وشیرین، همچون پلّه‌هایی  متشکل از سنگ‌های سیاه و سفید، برای بالا رفتن و به کمال رسیدن است، ازاین‌رو برای سعود کردن باید بدون توجّه به رنگِ پله‌ها، به‌سرعت از آن گذشت. چه زیبا امیرالمومنین علیه‌السلام فرمود «از بی‌تابی کردن بپرهیز که آن امید را قطع می‌کند و کار را به ضعف می‌کشاند و اندوه به بار می‌آورد. بدان که دو راه نجات بیشتر نیست: یا مشکلی چاره دارد که باید چاره‌اندیشی کرد و یا چاره ندارد که در آن صورت باید شکیبایی ورزید؛ إیّاکَ و الجَزَعَ؛ فإنّهُ یَقْطَعُ الأملَ و یُضْعِفُ العملَ، و یُورِثُ الهَمَّ. و اعلَمْ أنَّ المَخْرَجَ فی أمرَینِ : ما کانتْ فیهِ حِیلَةٌ فالاحْتِیالُ، و ما لَم تکُنْ فیهِ حِیلةٌ فالاصْطِبارُ».

بنابراین مشکلات و تلخی‌ها را باید به عنوان یک واقعیت قبول کرد، وگرنه دچار فکر و خیال و نیز آشفتگی روانی می‌شویم. به همین دلیل خداوند متعال از تأسف خوردن نهی کرده است «ما أَصابَ‌ مِنْ مُصیبَةٍ فِی الْأَرْضِ وَ لا فی‌ أَنْفُسِکُمْ إِلاَّ فی‌ کِتابٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَبْرَأَها إِنَّ ذلِکَ عَلَی اللَّهِ یَسیرٌ؛ هیچ آسیبی در زمین [چون زلزله، سیل، توفان و قحطی] و در وجود خودتان [چون بیماری، رنج، تعب و از دست رفتن مال و ثروت، ] روی نمی‌دهد مگر پیش از آنکه آن را به وجود آوریم در کتابی [چون لوح محفوظ] ثبت است، بی‌تردید این [تقدیر حوادث و فرمان قطعی به پدید آمدنش] بر خدا آسان است»، «لِکَیْلا تَأْسَوْا عَلی‌ ما فاتَکُمْ وَ لا تَفْرَحُوا بِما آتاکُمْ وَ اللَّهُ لا یُحِبُّ کُلَّ مُخْتالٍ فَخُورٍ؛ تا بر آنچه از دست دادید، تأسف نخورید و به آنچه به شما داده شد، (سرمستانه) شادمانی نکنید و خداوند هیچ متکبر فخرفروشی را دوست ندارد» (حدید۲۲ و ۲۳)

منبع: خبرنگاران پویا

انتهای پیام/