در چند سال اخیر زنبورداری به صنعتی اقتصادی تبدیل شده که اگر از آن حمایت و به‌ صورت جدی به آن توجه شود، ارزآوری بسیار خوبی برای کشور خواهد داشت.

هر ساله در ماه‌های پایانی سال زنبورداران برای افزایش جمعیت زنبور و همچنین تولید بیشتر عسل دقیقاً زمان گرده‌افشانی و گلدهی باغ‌ها و مزارع به استان‌هایی چون گلستان، مازندران و جنوب کوچ می‌کردند اما چند سالی است که صنعت زنبورداری با مشکلات مختلفی روبه‌رو شده و در کنار این مشکلات ویروس کرونا نیز بر مشکلات آنان افزوده است.

کوتاه کردن دست واسطه‌ها

یکی از زنبورداران خراسان شمالی که ۲۲ سال به این کار مشغول است، می‌گوید: بیش از نیمی از عسل تولید شده را به نصف قیمت به واسطه‌ها می‌فروشیم که آن را به دیگر استان‌ها می‌برند. بیشتر زحمت را ما متحمل می‌شویم ولی سودش به جیب واسطه‌ها می رود.

رضا بهمنی می‌افزاید: در استان و کشور ما متأسفانه هیچ نهادی برای حمایت از تولیدکنندگان عسل و زنبورداران وجود ندارد، به همین خاطر بسیاری از مشکلات زنبورداران حل نمی‌شود.

وی اظهار می‌دارد: باید مسئولان به کار پرورش زنبور به عنوان یک کار تولیدی و نه تشریفاتی نگاه کنند که می‌تواند زمینه اشتغال بسیاری را فراهم کند.

یکی دیگر از زنبورداران خراسان شمالی به گران بودن وسایل مورد نیاز زنبورداران اشاره می‌کند که هیچ گونه همخوانی با قیمت تمام شده عسل ندارد.

علی پاکزاد صنعت زنبورداری را دارای سه رکن اصلی می‌داند و می‌گوید: «اصلاح نژاد، محیط پر از گل و گیاه و مدیریت» سه رکن اصلی صنعت زنبورداری هستند که حلقه اتصال آن مدیریت است که اگر هر زنبورداری این رکن‌ها را رعایت کند قطعاً در این حرفه سودآور موفق خواهد شد.

وی به بحث توزیع شکر اشاره می‌کند و می‌افزاید: سهمیه توزیع شده برای زنبورداران پاسخگوی نیاز آن‌ها نیست و از طرفی با توجه به شرایط اقتصادی کشور تهیه شکر با قیمت بالا برای زنبورداران مقرون به صرفه نیست.

وی به بحث کرونا و آسیب‌های ناشی از آن اشاره می‌کند و می‌گوید: فصل بهار و تابستان که هوا گرم و طبیعت پر از گل و گیاه است شهد و گرده به وفور پیدا می‌شود اما متأسفانه شیوع ویروس کرونا سبب شد تا نقل و انتقال زنبورداران به استان‌های دیگر کاهش پیدا کند و این مهم سبب کاهش تولید عسل و همچنین کاهش انگیزه در بین زنبورداران شد. 

تأمین نهاده‌ها

این تولیدکننده عسل در ادامه فرسوده بودن تجهیزات، تهیه و خرید تضمینی فراورده‌های عسل، ارائه تسهیلات مناسب و با بهره کمتر به زنبورداران برای تجهیز زنبورداری‌ها، کرونا و بحث مجوز جابه‌جایی و بیمه را از عمده‌ترین مشکلات این صنعت عنوان می‌کند.

وی می‌افزاید: برای این قشر تولیدکننده و مفید برای طبیعت و جامعه، اگر نهاده‌ها به موقع در اختیارشان گذاشته شود قطعاً راندمان کارشان عالی خواهد شد؛ چرا که پرورش زنبور عسل مقطعی است و اگر سر وقت به آن رسیدگی نشود، زمان مناسب از دست می‌رود و زنبوردار و کارگر نیز ضرر می‌کنند.

برداشت ۲هزار و ۸۰۰ تن عسل

مدیر امور طیور، زنبورعسل و کرم ابریشم سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید: خراسان شمالی در تولید صمغ (موم زنبورعسل) رتبه نخست کشوری و در تولید عسل رتبه ۱۲ و همچنین در بحث میانگین تولید رتبه چهار کشوری را به خود اختصاص داده است.

علیرضا صادق اظهار می‌دارد: از کلنی‌های موجود در استان سالانه بیش از ۲هزار و ۸۰۰ تن عسل، ۷۷ کیلوگرم ژل رویال، ۱۰ هزار کیلوگرم گرده گل و ۵۵۰ کیلوگرم بره‌موم تولید می‌شود.

وی می‌افزاید: با توجه به خشکسالی و تغییرات اقلیمی، خروج از تک‌محصولی، ارتقای دانش زنبورداران و توجه به توسعه تولید سایر فراورده‌های زنبورعسل از قبیل ژل رویال، گرده گل، زهر زنبور، بره‌موم و افزایش بهره‌وری از برنامه‌های این سازمان است.