به گزارش قدس آنلاین،دو سکه‌ کم‌یاب درهم و دینار ولایتعهدی امام رضا(ع) در ویترین سکه‌های عباسی تالار سکه مؤسسه کتابخانه و موزه ملی ملک، بزرگترین موقوفه فرهنگی آستان قدس رضوی در تهران در معرض نمایش قرار دارد. این سکه‌ها از جمله آثار وقفی حاج حسین آقا ملک، بنیانگذار و واقف این مجموعه به شمار می‌آیند.  

سکه نقره ولایتعهدی امام رضا(ع) یا مأمون موزه ملی ملک به وزن ۸۰/۲ گرم و قطر ۶/۲ سانتی‌متر و در سال ۲۰۲ هجری قمری در سمرقند ضرب شده است. متونی به زبان عربی بر روی آن، حاشیه‌ها و پشت سکه به چشم می‌خورد.  

بر روی این سکه کم‌یاب عبارت‌ «لله/ محمد رسول الله/ المامون خلیفه الله/ مما امر به الامیر الرضا ولیعهد المسلمین علی بن موسی بن علی بن ابی طالب/ ذوالریاستین» ضرب شده است. در این عبارت، پس از نام خداوند و رسول‌ الله(ص)، نام مأمون آمده تا همگان از خلافت او و رهبری مسلمین پس از پیامبر آگاه باشند. سپس نام امام رضا(ع) به عنوان ولیعهد به دستور و اجازه مأمون آمده است. در پایان نیز ذوالریاستین، لقب «فضل بن سهل» وزیر بزرگ دربار مأمون حک شده است.

همچنین در حاشیه روی سکه عبارت «محمد رسول الله ارسله بالهدی و دین الحق لیظهره علی الدین کله و لوکره المشرکون» و بر پشت آن عبارت «لا اله الا لله وحده لا شریک له، المشرق» ضرب شده است.

عبارت‌های «بسم الله ضرب هذا الدرهم بمدینه اصفهان سنه اثنی و مأتین» و «لله الامر من قبل و من بعد و یومئذ یفرح المؤمنون بنصر الله» نیز در حاشیه داخلی و خارجی دایره پشت سکه قابل مشاهده است.

کارکرد تبلیغی سکه‌ها

براساس اسناد تاریخی موجود، سکه‌های ولایتعهدی امام رضا(ع) در ضرابخانه‌های مرو، سمرقند، اصفهان، محمدیه(ری) فارس و نیشابور در فاصله سال‌های ۲۰۱ تا ۲۰۵ هجری قمری ضرب شده‌ است و امروزه تعداد اندکی از آنها در موزه ملی ملک در تهران و موزه‌ مرکزی آستان قدس رضوی در مشهد نگهداری می‌شود.

سکه‌ها در دوره اسلامی در کنار کارکرد اقتصادی خود، بازگوکننده سیاست‌های خلفای اموی و عباسی بودند. سکه‌های کم‌نظیر ولایتعهدی امام رضا(ع) که به دستور مأمون عباسی ضرب شده است، یادآور یکی از بهترین نمونه‌های کارکرد تبلیغی سکه‌ها در طول تاریخ است.

در پس زمینه ضرب این سکه‌ها هیچ اعتقاد عمیقی وجود نداشت و می‌توان آن را یک مانور تبلیغاتی از سوی مأمون به منظور همراه کردن علویان و شیعیان ایران دانست. بدین ترتیب این سکه‌ها به طور موقت در دوره عباسی ضرب شدند.

علاقه‌مندان با توجه به توقف موقت خدمات حضوری کتابخانه و موزه ملی ملک به گردشگران به دلیل بحران کرونا می‌توانند با مراجعه به صفحه اینستاگرام آن به نشانی malek_museum_library با این سکه نقره آشنا شوند.

منبع: آستان نیوز

انتهای پیام/